Soạn bài 'Những vì sao xa xôi' trang 113-122 ngắn nhất nhưng vẫn truyền đạt đủ ý, dựa trên sách Ngữ văn lớp 9 giúp học sinh soạn văn 9 một cách thuận lợi.
Soạn bài 'Những vì sao xa xôi'
Tóm tắt
Ba nữ thanh niên xung phong thuộc tổ trinh sát mặt đường tại một điểm quan trọng trên tuyến đường Trường Sơn – Phương Định, gồm Nho, Định và Thao. Nhiệm vụ của họ là quan sát khi địch ném bom, đo lượng đất cần san lấp, đánh dấu vị trí các quả bom chưa nổ và phá bom. Công việc của họ rất nguy hiểm nhưng cuộc sống vẫn mang lại niềm vui của tuổi trẻ, những khoảnh khắc thanh thản, mơ mộng và đặc biệt là sự đoàn kết, tình đồng đội. Trong một lần phá bom, Nho bị thương, Định và Thao lo lắng và chăm sóc cho Nho.
Bố cục:
- Phần 1 (từ đầu... ngôi sao trên mũ) : Phương Định chia sẻ về cuộc sống cá nhân và công việc trong tổ trinh sát mặt đường.
- Phần 2 (tiếp ... chị Thao bảo) : Nho gặp phải chấn thương, hai chị em lo lắng và chăm sóc cho nhau.
- Phần 3 (còn lại) : Tâm trạng lạc quan, niềm vui khi đối mặt với những thử thách bất ngờ.
Đọc hiểu văn bản
Câu 1 (trang 121 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
Truyện được kể theo góc nhìn của Phương Định - nhân vật chính, giúp tạo ra cảm nhận sâu sắc về khía cạnh khó khăn của cuộc sống trong chiến tranh và tâm lý con người.
Câu 2 (trang 121 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
- Tính cách chung của ba cô gái: trẻ trung, lắng nghe tiếng gọi của Tổ quốc. Họ cùng nhau thực hiện nhiệm vụ trinh sát mặt đường, có tinh thần trách nhiệm cao, và gắn kết bởi tình đồng đội. Họ dũng cảm trong trận đấu, sống một cách giản dị, lạc quan và hồn nhiên.
- Tính cách riêng:
+ Phương Định: người con gái Hà Nội, nhạy cảm và hồn nhiên, thích mơ mộng và giữ những kỉ niệm về tuổi trẻ và gia đình.
+ Nho: dễ thương và hồn nhiên như một đứa trẻ, trong trận đấu rất nhanh nhẹn, dù bị thương nhưng không phàn nàn, không muốn làm đồng đội lo lắng.
+ Chị Thao: tổ trưởng, đã có nhiều kinh nghiệm, ước mơ của cô thực tế hơn; quyết đoán, dũng cảm, và bình tĩnh trong công việc, mặc dù chị hát không hay nhưng thích ghi nhớ lời bài hát.
Câu 3 (trang 121 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
Tâm lý của nhân vật Phương Định:
- Phương Định tự nhận xét và đánh giá bản thân ở đầu truyện: nhạy cảm, chú trọng đến vẻ bề ngoại hình (tự đánh giá mình là một cô gái khá), biết mình được nhiều người chú ý, tự hào nhưng không tỏ ra quá mạnh mẽ, kiêu kỳ.
- Trong một tình huống phá bom ở cuối truyện: dũng cảm, trách nhiệm, tình đồng đội (chăm sóc cho Nho), cô coi cái chết như điều không quan trọng bằng việc quan tâm đến bom nổ.
- Cảm xúc trước trận mưa đá cuối truyện: hồn nhiên, vui vẻ như một đứa trẻ, nhớ về những kỷ niệm về thành phố, về mẹ, và những ngôi sao.
Câu 4 (trang 121 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
Ngôn ngữ giản dị, đậm chất trữ tình, trẻ trung và có phần nữ tính, ngôn từ trần thuật phù hợp với nhân vật kể chuyện. Câu văn ngắn, nhịp điệu sôi động, gợi lên bầu không khí chiến trường.
Câu 5 (trang 121 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
Tuổi trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ là những người hồn nhiên, dũng cảm, ham học hỏi, sẵn lòng làm mọi việc cho tương lai của đất nước. Họ không sợ hiểm nguy, gian khổ, luôn hướng đến mục tiêu tự do, độc lập dân tộc.
Luyện tập
Câu 1 (trang 122 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
Một số bài thơ, đoạn thơ viết về thế hệ trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ :
Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật), Khoảng trời – hố bom (Lâm Thị Mỹ Dạ), Gửi em cô thanh niên xung phong (Phạm Tiến Duật)...
Câu 2 (trang 122 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
Nhân vật Phương Định trong truyện là một cô gái Hà Nội có vẻ đẹp hồn nhiên, trẻ trung. Đồng thời, cô cũng là một chiến sĩ dũng cảm, gan dạ và trách nhiệm. Cô yêu thương đồng đội của mình, điều đó thể hiện qua việc chăm sóc Nho chu đáo. Cô quý trọng và cảm phục tất cả những chiến sĩ mà cô đã gặp trên tuyến Trường Sơn, luôn hướng về độc lập, tự do dân tộc. Hình ảnh của Phương Định thật đáng tự hào và đáng được học tập.