Buzz
Iron Dome, hay còn gọi là Vòm Sắt, là một hệ thống phòng không do Israel phát triển, ra mắt từ năm 2005 do công ty công nghệ quốc phòng Rafael và công ty hàng không vũ trụ Israel (IAI) cùng làm chủ đầu tư. Hệ thống này được thiết kế để ngăn chặn và tiêu diệt các tên lửa tầm ngắn và đạn pháo từ 4-70 km, đặc biệt hiệu quả trong việc bảo vệ các khu vực đông dân cư.
Hệ thống Iron Dome, từ tháng 10/2023 đến nay, đã ngăn chặn thành công hàng nghìn tên lửa và rocket. Trong suốt hơn một thập kỷ hoạt động, công nghệ có giá trị hàng tỷ USD này đã đóng một vai trò không thể thiếu trong việc bảo vệ các đô thị Israel và giảm thiểu tổn thất. Phần lớn các tên lửa đều bị hệ thống này tiêu diệt, chỉ một số ít có thể vượt qua được.Cấu trúc và nguyên lý hoạt động của Iron Dome
Nguyên tắc hoạt động của Iron Dome.
Hệ thống này được xây dựng để đối phó với các tên lửa tầm ngắn và đạn pháo cỡ 155 mm, với khả năng bắn từ 70 km. Theo thông tin từ nhà sản xuất, Iron Dome có khả năng hoạt động 24/7, kể cả trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt và có thể đối mặt với nhiều mối đe dọa cùng lúc. Iron Dome gồm ba thành phần chính sau đây:
- Radar Phát hiện & Theo dõi: hệ thống radar này được sản xuất bởi công ty công nghệ quốc phòng Elta - một phần của IAI, cùng với IDF.
Radar Elta EL/M-2084.
- Bộ phận Quản lý Chiến Lược & Điều Khiển Vũ Khí (BMC): Đây là trung tâm điều khiển được sản xuất cho Rafael bởi công ty phần mềm Israel mPrest Systems.
Trung tâm điều khiển BMC.
- Đơn vị phóng tên lửa: Là nơi phóng các tên lửa Tamir, trang bị cảm biến quang và cánh lái để tăng khả năng di chuyển. Rafael là đơn vị chế tạo tên lửa này. Một đội Iron Dome thông thường có 3–4 bệ phóng, với 20 tên lửa trên mỗi bệ phóng.
Đơn vị phóng của Iron Dome có thể được đặt cố định (trái) hoặc được di chuyển bằng xe tải (phải).
Radar của hệ thống mang tên EL/M-2084, phát hiện và theo dõi tên lửa trong khi bộ phận BMC tính toán vị trí tác động dựa trên dữ liệu thu thập. Thông tin này giúp xác định liệu mục tiêu có thể đe dọa khu vực cần bảo vệ hay không. Tên lửa chỉ được phóng khi có mối đe dọa, nhằm tiêu diệt tên lửa tiềm năng.
Theo Rafael, Iron Dome đã ngày càng nâng cao hiệu quả từ khi lần đầu tiên đạt tỉ lệ tiêu diệt trên 90% vào tháng 4/2011, với các báo cáo gần đây cho thấy tỉ lệ thành công lên đến 99% trong vụ tấn công ngày 13/4/2024.
Tên lửa Tamir.
Các tầng phòng thủ cao hơn
Iron Dome chỉ là phần của hệ thống phòng thủ tên lửa của Israel, cùng với các hệ thống khác như David's Sling và Arrow, chống lại các loại đạn từ tầm ngắn đến tầm trung ở các tầng khí quyển khác nhau. David's Sling, phát triển bởi Rafael và Raytheon, chủ yếu đối phó với rocket và tên lửa ở khoảng cách 40-300 km. Arrow 2 và 3, hợp tác với Hoa Kỳ, được xây dựng để ngăn chặn tên lửa bay ngoài khí quyển, tạo ra tầng phòng thủ cao nhất cho Israel.
Những quốc gia quan tâm đến Iron Dome
Trong năm vừa qua, Ukraine đã đề nghị Israel cung cấp hệ thống Iron Dome và các giải pháp phòng không khác nhằm đối phó với tên lửa đạn đạo và UAV, nhưng không có kết quả. Các quốc gia như Đức, Romania, và Ấn Độ cũng đã thể hiện sự quan tâm đến việc mua Iron Dome. Mỹ đã mua ít nhất hai đội phòng thủ này.
Iron Dome đại diện cho sự tiến bộ công nghệ đáng kể, có khả năng hoạt động trong điều kiện thời tiết đa dạng và đối mặt với nhiều mối đe dọa đồng thời. Việc sử dụng nó đã nâng cao mức độ an ninh cho Israel, giảm thiểu rủi ro từ các tên lửa tới từ các khu vực xung quanh. Với sự phát triển liên tục và hiệu quả phòng thủ cao, Iron Dome tiếp tục đóng một vai trò quan trọng trong chiến lược an ninh của Israel và là một mô hình cho các hệ thống phòng thủ tên lửa toàn cầu.
Theo [1], [2].
