Buzz
Chuẩn bị bài vở: Những đứa con trong gia đình, trang 56 → 64, một cách ngắn gọn nhưng vẫn đảm bảo ý chính được lấy từ sách Ngữ văn lớp 12 để giúp học sinh viết văn 12 dễ dàng hơn.
Chuẩn bị bài vở: Những đứa con trong gia đình
I. Tác giả & tác phẩm
1. Tác giả
Tác giả Nguyễn Thi (sinh năm 1928, mất năm 1968), tên khai sinh là Nguyễn Hoàng Ca, quê quán tại xã Quần Phương Thượng (nay thuộc xã Hải Anh), huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định.
Văn chương của Nguyễn Thi bao gồm nhiều thể loại: bút kí, truyện ngắn, tiểu thuyết. Ông có mối liên kết đặc biệt với nhân dân miền Nam bằng tình cảm chân thành, lòng biết ơn và xứng đáng với danh hiệu Nhà văn của người nông dân Nam Bộ trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước.
2. Tác phẩm
Những đứa con trong gia đình là một trong những tác phẩm truyện ngắn xuất sắc nhất của Nguyễn Thi, được viết ngay trong những ngày chiến đấu khốc liệt khi ông tham gia làm việc tại tạp chí Văn nghệ Quân giải phóng.
II. Hướng dẫn soạn bài
Câu 1 (trang 63 sgk Ngữ Văn 12 Tập 2):
Tác phẩm chủ yếu được truyền đạt qua những ký ức rối rắm của nhân vật Việt khi anh bị thương nặng nằm trên chiến trường.
Cách truyền đạt này đã mang lại cho tác phẩm sự chân thành, tự nhiên và sinh động, đồng thời tạo điều kiện để nhà văn khám phá sâu hơn vào thế giới tâm hồn của nhân vật để dẫn dắt câu chuyện.
Câu 2 (trang 64 sgk Ngữ Văn 12 Tập 2):
Tác phẩm kể về một gia đình nông dân ở Nam Bộ, với hình tượng những con người truyền thống yêu nước. Đây chính là truyền thống đã liên kết họ với nhau. Đều là những người dũng cảm, gan góc, khao khát chiến đấu để chống giặc. Họ không chỉ căm ghét kẻ thù mà còn mạnh mẽ tình nghĩa, trung thành với quê hương và cách mạng.
Câu 3 (trang 64 sgk Ngữ Văn 12 Tập 2):
* Nhân vật Chiến:
- Chiến thừa hưởng những phẩm chất từ người mẹ như gan dạ, kiên cường, linh hoạt.
- Anh ta có tính cách đa dạng:
+ Là một cô gái trẻ nên đôi khi có hành động 'trẻ con'.
+ Là một người biết quan tâm đến em, kiên cường, linh hoạt.
- Điểm khác biệt so với người mẹ:
+ Trẻ trung, thích tạo dáng, tỏa sáng.
+ Tự cầm súng chiến đấu trực tiếp để trả thù cho gia đình, thực hiện lời thề: “Nếu giặc còn, con mất”.
* Nhân vật Việt:
- Có nét riêng của chàng trai trẻ, tính cách ngây thơ, hiếu động: thích tranh cãi với chị, sở thích câu cá, săn chim...
+ Đêm trước khi ra đi: Hớn hở “cười lớn từng cơn”, vừa nghe vừa “bắt đom đóm úp trong lòng tay”, rồi ngủ thiếp đi khi nào không biết.
+ Cách thể hiện tình cảm của Việt đối với chị cũng rất đáng yêu “giấu chị như giấu của riêng”.
+ Bị thương nằm trên chiến trường: sợ ma, nhưng khi gặp lại anh em thì lại giống như thằng Út ở nhà “khóc vậy đó, cười vậy đó”.
- Vừa là một chiến sĩ dũng cảm, kiên cường:
+ Lúc còn bé: dám đối đầu trực tiếp với thù địch để bảo vệ gia đình.
+ Lớn lên: quyết tâm tham gia quân ngũ để trả thù cho cha mẹ.
+ Trong trận đấu: chiến đấu mạnh mẽ, dùng pháo tiêu diệt một xe bọc thép của kẻ thù.
+ Bị thương nặng: vẫn kiên định trong quyết tâm tiêu diệt kẻ thù: “Tao sẽ đợi mày! Dù mày ở trên trời, dưới đất hay trong khu rừng này, tao vẫn sẽ chờ. Mày có thể bắn tao, nhưng tao cũng sẽ bắn mày. Khi nghe tiếng súng, tao sẽ chạy đến và đâm mày!...”
Câu 4 (trang 64 sgk Ngữ Văn 12 Tập 2):
Biểu hiện của xu hướng sử thi trong đoạn trích:
- Câu chuyện xoay quanh số phận của một gia đình ở Nam Bộ, đặc biệt là số phận của hai người trong gia đình đó: Chiến, Việt. Tuy nhiên, vấn đề không chỉ thuộc về gia đình chị em Việt, Chiến mà còn là vấn đề chung của mỗi người Việt Nam trong thời kỳ đó.
- Hai nhân vật chính trong câu chuyện là hai chị em Chiến và Việt – biểu tượng cho lý tưởng của dân tộc, gắn bó số phận với đất nước. Ở Chiến và Việt thể hiện những phẩm chất cao quý của toàn bộ cộng đồng.
- Về mặt nghệ thuật: phong cách chính của câu chuyện là lời ca tụng, trang trọng, ngôn từ giản dị, trong trẻo, vẫn thể hiện được sự hào hùng.
Câu 5 (trang 64 sgk Ngữ Văn 12 Tập 2):
Đoạn văn cảm động nhất là khi mô tả hai chị em Chiến, Việt mang bàn thờ sang nhà chú Năm: “Chị Chiến đứng giữa sân. Tháo khăn cổ, cánh tay lộ ra, kéo áo lên để lộ hai bắp tay tròn trĩnh, màu đỏ cháy nắng, sau đó, cơ thể to lớn và chắc nịch của mình nhấc mạnh mẽ một đầu bàn thờ của ba má lên...”
Nội dung này đã chạm đến phần tâm linh sâu sắc, thiêng liêng của cuộc kháng chiến chống Mĩ, thể hiện sự tập trung, tinh tế cao độ của cuộc sống và chứa đựng những tư tưởng, quan điểm đẹp của tác giả về cuộc sống và con người.
Thực hành
Câu 1 (trang 64 sgk Ngữ Văn 12 Tập 2):
Phần đoạn văn mô tả cuộc trò chuyện giữa Chiến và Việt vào đêm trước khi họ ra đi thể hiện rất rõ tính cách và cá nhân của mỗi nhân vật. Cả hai đều yêu quý mẹ, với gánh nặng oán hận của mẹ. Bên cạnh đó, mỗi nhân vật còn mang theo những đặc điểm tính cách riêng biệt. Sự khác biệt đó là do giới tính, tâm trạng, và vai trò trong gia đình mà mỗi người đóng.
Câu 2 (trang 64 sgk Ngữ Văn 12 Tập 2):
Tìm hiểu kỹ về tác phẩm
