Jet Li

Jet Li (sinh ngày 26 tháng 4 năm 1963) là một ngôi sao võ thuật lừng danh của Trung Quốc, đồng thời cũng là nhà sản xuất và nhà hoạt động từ thiện. Ông nổi tiếng với vai diễn trong các phim Hoàng Phi Hồng, Hoắc Nguyên Giáp, Anh hùng, Long môn phi giáp, Đầu danh trạng, Truyền thuyết Bạch Xà và gần đây là Hoa Mộc Lan.

Năm 2017, Jet Li đã ra mắt Công Thủ Đạo, một môn võ do ông sáng lập dựa trên Thái cực quyền.

Tiểu sử

Jet Li bắt đầu học wushu từ năm 8 tuổi dưới sự hướng dẫn của võ sư Ngô Bân, cùng sư phụ với Chân Tử Đan, và nhanh chóng thể hiện tài năng xuất chúng của mình.

Nhỏ tuổi, giống như Lý Tiểu Long, Lý Liên Kiệt đã gặp khó khăn trong việc học võ do sức khỏe yếu và áp lực gia đình. Tuy nhiên, nhờ sự động viên của sư phụ, ông đã vượt qua được những thử thách này.

Năm 1974, khi mới 11 tuổi, Lý Liên Kiệt đã trở thành nhà vô địch Wushu trẻ toàn quốc Trung Quốc, được biết đến như 'thần đồng võ thuật'. Mặc dù đã nhận được nhiều lời mời đóng phim và quảng cáo, ông quyết định trở về với sư phụ Hồ Bình, cho rằng mình chưa đủ trình độ.

Tên tuổi của Lý Liên Kiệt trở nên nổi tiếng toàn cầu sau khi biểu diễn trước Tổng thống Hoa Kỳ Richard Nixon tại Nhà Trắng vào năm 1974.

Sau nhiều năm, Lý Liên Kiệt liên tiếp giành giải nhất trong các cuộc thi võ thuật, biểu diễn múa thương và kiếm rất ấn tượng (1975, 1977, 1978). Ông đoạt giải vàng của Tổng hội võ thuật Trung Quốc khi mới 16 tuổi vào năm 1979.

Ba năm sau đó, Lý Liên Kiệt tham gia bộ phim đầu tiên của mình, Thiếu Lâm tự, một bộ phim gây tiếng vang lớn trong làng phim võ thuật, đánh dấu sự nổi tiếng của ông ở Đông Nam Á, Nhật Bản và Mỹ. Ông tiếp tục tham gia các dự án về Thiếu Lâm và giữ vững sự nghiệp diễn xuất của mình.

Sự nghiệp diễn xuất

Lý Liên Kiệt được yêu thích không chỉ vì diễn xuất mà còn vì những màn võ thuật đẹp, độc đáo và mạnh mẽ mang đậm phong cách Thiếu Lâm.

Năm 1982 đánh dấu bước ngoặt trong sự nghiệp của Lý Liên Kiệt với vai diễn trong loạt ba phim Thiếu Lâm Tự, giúp ông khẳng định tên tuổi trong ngành điện ảnh.

Năm 1991, với bộ phim Hoàng Phi Hồng kinh điển, Lý Liên Kiệt đã bước ra tầm vóc quốc tế và được khán giả Đông Nam Á vô cùng yêu mến.

Sau đó là hàng loạt các bộ phim nổi tiếng như Phương Thế Ngọc, Hoàng Phi Hồng 2 & 3... đã giúp Lý Liên Kiệt trở thành một hình tượng anh hùng được ngưỡng mộ không chỉ ở châu Á mà còn trên toàn thế giới. Mặc dù thành công, ông không mải miết với danh vọng và dừng đóng phim một thời gian để tìm lại bản thân.

Sau một thời gian, Lý Liên Kiệt bị đồn đoán có mâu thuẫn về tiền bạc với một đạo diễn và liên quan đến Hội Tam Hoàng Thượng Hải. Trong lúc khó khăn, ông nhận lời mời của đạo diễn Vương Tinh.

Các vai diễn của Lý Liên Kiệt vào thời điểm này có phần 'khác biệt', với những vai diễn trong xã hội đen mang tính rùng rợn và hài hước, ít có cảnh đánh đấm, thường kèm theo một mỹ nhân quyến rũ như kiểu Mỹ: Cận vệ Trung Nam Hải với sự tham gia của Chung Lệ Đề và Thử Đảm Uy Long với Khâu Thục Trinh...

Viên Hòa Bình, một trong những nhà chỉ đạo võ thuật hàng đầu thời bấy giờ, đã mời Lý Liên Kiệt tham gia bộ phim Tinh Võ anh hùng về Trần Chân, làm dậy lại hình ảnh và danh tiếng của ông trong giới điện ảnh.

Ông đã hợp tác với nhiều diễn viên nổi tiếng như Trương Học Hữu, Khâu Thục Trinh, Châu Tinh Trì, Trương Mạn Ngọc... Năm 2001, ông tham gia bộ phim võ thuật đầu tiên của đạo diễn Trương Nghệ Mưu, Anh Hùng, đóng vai chính. Đây là lần thứ hai Lý Liên Kiệt gặp lại Chân Tử Đan trong một trận đấu võ thuật ấn tượng.

Trong phim Anh Hùng, bên cạnh Chân Tử Đan, còn có Lương Triều Vĩ, Trương Mạn Ngọc, Chương Tử Di, Trần Đạo Minh là những diễn viên có khả năng diễn xuất nội tâm xuất sắc. Mặc dù một số người cho rằng diễn xuất của Lý Liên Kiệt có phần lép vế, thành công nghệ thuật của bộ phim là điều không thể chối cãi. Anh Hùng có thể xem là tác phẩm đẹp nhất trong sự nghiệp của ông.

Sau Lý Tiểu Long và Thành Long, Lý Liên Kiệt là người đến Hollywood cùng với Dương Tử Quỳnh, trước Chân Tử Đan, điều mà không nhiều người mong đợi - bị đồng hóa trong phim Mỹ. Tuy nhiên khi nhìn lại Hoàng Phi Hồng, Phương Thế Ngọc, Tiếu ngạo giang hồ hay Tinh Võ anh hùng, khán giả có thể quên đi Cradle 2 The Grave, The One, Danny the dog... mà không trách sự Tây hóa trong phim của Lý Liên Kiệt.

Năm 2006, bộ phim võ thuật Hoắc Nguyên Giáp của Lý Liên Kiệt được công chiếu trên toàn cầu, được coi là tác phẩm võ thuật cuối cùng của ông. Trong Hoắc Nguyên Giáp, ông đảm nhận vai chính Hoắc Nguyên Giáp, một nhân vật lịch sử nổi tiếng thành lập Tinh Võ Môn, chiến thắng các võ sĩ ngoại quốc và Nhật Bản trên võ đài, phục hồi danh dự cho người Trung Quốc trong thời kỳ xã hội phong kiến đang suy tàn. Trước đó, trong Tinh Võ anh hùng, Lý Liên Kiệt đã từng đóng vai Trần Chân - một trong những đệ tử nổi tiếng nhất của Hoắc Nguyên Giáp. Phim được công chiếu vào ngày 26 tháng 1 năm 2006 tại Hồng Kông, sau đó vào ngày 22 tháng 12 năm 2006 ra rạp ở Hoa Kỳ và ngay lập tức leo lên vị trí thứ hai trong top phim ăn khách nhất trong tuần đầu công chiếu.

'I stepped into the martial arts movie market when I was only 16. I think I have proved my ability in this field and it won't make sense for me to continue for another five or 10 years. Huo Yuanjia is a conclusion to my life as a martial arts star.'

Tạm dịch: Tôi bước vào thị trường phim võ thuật này từ khi mới 16 tuổi. Cho tới giờ tôi nghĩ mình đã chứng tỏ đủ khả năng trên lĩnh vực này và chẳng còn chút gì hứng khởi cho tôi tiếp tục chặng đường này trong năm hay mười năm sắp tới nữa. Hoắc Nguyên Giáp là cái kết của cuộc đời tôi với tư cách là một ngôi sao võ thuật.

Phim Hollywood của Lý Liên Kiệt năm 2007, Cuộc chiến khốc liệt (tựa đề tiếng Anh: War), được ra mắt vào tháng 8 năm đó là sự tái ngộ với nam diễn viên Jason Statham, người đã từng đóng cặp với ông trong The One. Mặc dù War chỉ thu về 23 triệu USD tại Mỹ, trở thành một trong những bộ phim có doanh thu thấp nhất của Lý tại thị trường này, nhưng lại thành công trong lĩnh vực video, thu được gần 52 triệu USD từ việc cho thuê, gấp đôi so với doanh thu phòng vé. Ngoài Romeo phải chết và Anh Hùng, các phim của Lý Liên Kiệt thường chỉ đạt thành công khiêm tốn tại Hoa Kỳ như Nụ hôn của rồng, The One, Unleashed, Cradle 2 the Grave, và cả Hoắc Nguyên Giáp.

Vào cuối năm 2007, Lý Liên Kiệt trở lại Trung Quốc để tham gia một bộ phim chiến tranh do Hồng Kông - Trung Quốc hợp tác sản xuất Đầu danh Trạng cùng Lưu Đức Hoa và Kim Thành Vũ. Bộ phim đã gặt hái thành công lớn về mặt doanh thu và đưa ông lên nhận giải Nam diễn viên chính xuất sắc nhất tại Lễ trao giải phim Hồng Kông.

Năm 2010, Lý Liên Kiệt thử sức với thể loại tâm lý qua bộ phim Hải dương thiên đường. Bộ phim dựa trên câu chuyện có thật về một người đàn ông sắp chết (Lý Liên Kiệt đóng) nỗ lực giúp đỡ con trai mắc chứng tự kỷ chiến đấu chống lại bệnh tật. Đây là bộ phim đầu tiên không phải hành động trong suốt 25 năm sự nghiệp điện ảnh của ông, nhưng đã thu hút ông bởi tính nhân văn sâu sắc.

Lý Liên Kiệt ra mắt hai bộ phim võ thuật trong năm 2011 là Truyền thuyết Bạch Xà và Tân Long Môn khách sạn, hai bộ phim này được làm lại từ bộ phim cùng tên do chính ông sản xuất năm 1992.

Lý Liên Kiệt trở lại Hollywood với bộ phim hành động The Expendables (Biệt đội đánh thuê), quy tụ nhiều siêu sao hành động như Sylvester Stallone, Jason Statham, Dolph Lundgren, Steve Austin, Terry Crews, Mickey Rourke... cũng có sự góp mặt của ngôi sao của Die Hard - Bruce Willis và thống đốc bang California - 'Kẻ hủy diệt' Arnold Schwarzenegger. Sau đó, Lý tiếp tục xuất hiện trong các phần tiếp theo của phim vào năm 2012 và 2014.

Trong hai năm gần đây, sự nghiệp diễn xuất của Lý Liên Kiệt gặp trục trặc vì căn bệnh cường tuyến giáp. Sức khoẻ của nam diễn viên đã giảm sút nghiêm trọng, có thể không thể nhận vai diễn do yêu cầu không được vận động mạnh.

'Tôi không phải Hoắc Nguyên Giáp, không phải Hoàng Phi Hồng, càng không phải anh hùng, tôi cũng như các bạn, chỉ là một người bình thường, cũng phải đối mặt với nỗi lo rằng một ngày nào đó không thể tiếp tục công việc được nữa' - nam diễn viên chia sẻ trong buổi gặp gỡ báo chí gần đây.

Lý Liên Kiệt ban đầu đã được xác định tham gia cùng Vin Diesel trong bộ phim xXx: The Return of Xander Cage. Nhưng do vấn đề sức khỏe, ông đã phải rời khỏi dự án và vai diễn sau đó được thay thế bởi Chân Tử Đan.

Vai diễn mới nhất của Lý Liên Kiệt là Khương Tử Nha trong phim Phong Thần Bảng ra mắt vào tháng 7 năm 2016.

Một năm sau đó, ông quay trở lại Mỹ để tham gia một bộ phim hành động mới với nhiều diễn viên. 'Bộ phim này có các pha hành động tự do từ các nhân vật phụ theo xu hướng trực diện' (Bộ phim 'Cha tôi là anh hùng'). Dựa trên mô phỏng bằng vật dụng tự chế, ông được xem là nhân vật chính hay nhất trong bộ phim.

Năm 2018, Lý Liên Kiệt tái xuất màn ảnh với vai diễn mới trong phim “Hoa Mộc Lan” (Mulan) do Disney sản xuất. Đây là lần tái ngộ giữa Lý Liên Kiệt và Chân Tử Đan trên màn ảnh.

Công Thủ Đạo được thành lập

Vào tối ngày 15 tháng 11 năm 2017, buổi giới thiệu Công thủ đạo được tổ chức tại Bắc Kinh với sự tham gia của Jack Ma, Lý Liên Kiệt, Ngô Kinh, Văn Chương, Phó chủ tịch Liên hiệp võ thuật quốc tế Ngô Đình Quý, Phó chủ tịch võ thuật Trung Quốc Ngô Bân.

Lý Liên Kiệt và Jack Ma đã mang đến buổi quảng bá và giới thiệu Công thủ đạo với các hiệu ứng kỹ xảo phức tạp. Bộ phim này có sự hợp tác của 11 ngôi sao võ thuật hàng đầu và thu hút hơn 150 triệu lượt người xem trên Youku, vượt xa so với những bộ phim khác.

“Công thủ đạo không chỉ đơn thuần là một bộ phim, đây còn là một cuộc chiến lớn. Câu chuyện lấy cảm hứng từ võ thuật truyền thống, mang đến một phong cách võ thuật mới” - Lý Liên Kiệt chia sẻ. Theo báo Nhân dân Nhật báo, với lời tuyên bố từ Lý Liên Kiệt, ngày 15 tháng 11 đã chính thức khép lại câu chuyện về “siêu phẩm màn ảnh Công thủ đạo”, đánh dấu sự ra đời của môn võ Công thủ đạo.

Gia đình và quan hệ

Lý Liên Kiệt hiện đang theo đuổi tư tưởng Phật giáo Tây Tạng của thiền sư Lho Kunsang thuộc dòng Drikung Kagyu tại tu viện ở Ca-nhĩ-cư.

Năm 1987, Lý Liên Kiệt kết hôn với Hoàng Thu Yến (Huang Qiuyan-黄秋燕), đồng diễn viên trong phim 'Thiếu Lâm Tự 2: Thiếu Lâm tiểu tử', là thành viên của đội tuyển Wushu Bắc Kinh và họ có hai con gái. Họ chia tay vào năm 1990.

Năm 1999, Lý Liên Kiệt tái hôn với Lợi Trí (利智), nữ diễn viên người Hồng Kông gốc Thượng Hải. Họ có hai con gái chung: Jane (sinh năm 2000) và Jada (sinh năm 2002).

Năm 2004, khi cơn sóng thần Á châu xảy ra, Lý Liên Kiệt đang ở Maldives và bị thương nhẹ khi bảo vệ con gái 4 tuổi Jane, mặc dù đã có tin đồn về cái chết của ông. Hai bố con đang bơi trong bể bơi gần bờ biển thì cơn sóng ập tới.

Năm 2009, Lý Liên Kiệt - sau khi chính thức nhập tịch Hoa Kỳ sau một thời gian dlàm việc trong ngành nghệ thuậtthứ bảy tại Mỹ - quyết định nhập tịch Singapore. Ngày 28 tháng 7 năm 2009, chủ tịch Quỹ từ thiện Hiệp hội Chữ thập đỏ Trung Quốc 壹基金 (một quỹ từ thiện của Lý) thông báo rằng Lý chính thức trở thành công dân Singapore với mục đích hỗ trợ giáo dục cho hai con gái. Lý là một trong những người nổi tiếng Hoa ngữ sau Củng Lợi gia nhập quốc tịch Singapore.

Danh sách các bộ phim

Các giải thưởng đạt được

• Được vinh danh với giải Ảnh đế năm 2008 trong phim 'Đầu danh trạng'.