Buzz
Khả năng nhạy bén của một xét nghiệm thể hiện tỷ lệ những trường hợp mắc bệnh thực sự và có kết quả xét nghiệm dương tính so với tổng số bệnh nhân. Ví dụ: xét nghiệm chẩn đoán một căn bệnh cụ thể. Khả năng nhạy bén cũng áp dụng cho các hệ thống tự động phát hiện lỗi sản phẩm trong sản xuất.
Công thức tính khả năng nhạy bén là:
- khả năng nhạy bén = số dương tính thật/(số dương tính thật + số âm tính giả)
Khả năng nhạy bén 100% nghĩa là toàn bộ những người mắc bệnh hoặc tất cả sản phẩm lỗi đều được phát hiện.
Chỉ số độ nhạy không cung cấp đầy đủ thông tin về một xét nghiệm, vì độ nhạy 100% có thể đạt được bằng cách cho tất cả các kết quả xét nghiệm dương tính. Do đó, chúng ta cần xem xét thêm chỉ số độ đặc hiệu của xét nghiệm.
Chúng ta có thể trình bày thông tin dưới dạng bảng như sau:
| Bệnh | Không bệnh | ||
| Xét nghiệm | + | a | b |
| - | c | d |
- Độ nhạy = a/(a+c)
Một xét nghiệm có độ nhạy cao thường đi kèm với sai sót loại 1 thấp. Sai sót loại 1 xảy ra khi kết quả nghiên cứu không chỉ ra mối quan hệ giữa các yếu tố, dù thực tế có sự liên kết.
Độ đặc hiệu của một xét nghiệm biểu thị tỷ lệ những trường hợp thực sự không mắc bệnh và có kết quả xét nghiệm âm tính trong tổng số các trường hợp không mắc bệnh. Độ đặc hiệu được tính theo công thức sau:
- Độ đặc hiệu = Số trường hợp âm tính thật / (số trường hợp âm tính thật + số dương tính giả)
Đối với một xét nghiệm để xác định người mắc bệnh, độ đặc hiệu 100% có nghĩa là tất cả những người khỏe mạnh đều được xác định đúng là không mắc bệnh.
Chỉ số độ đặc hiệu không đủ để đánh giá toàn diện về một xét nghiệm, vì độ đặc hiệu 100% có thể đạt được bằng cách cho tất cả kết quả xét nghiệm âm tính. Do đó, chúng ta cũng cần xem xét độ nhạy của xét nghiệm.
Xét nghiệm có độ đặc hiệu cao thường có sai sót loại 2 thấp. Sai sót loại 2 xảy ra khi kết quả nghiên cứu chỉ ra sự khác biệt (theo giả thuyết), nhưng thực tế không có sự khác biệt.
Đọc thêm
- Altman DG, Bland JM (1994). “Xét nghiệm chẩn đoán. 1: Độ nhạy và độ đặc hiệu”. BMJ. 308 (6943): 1552. doi:10.1136/bmj.308.6943.1552. PMC 2540489. PMID 8019315.
- Loong T (2003). “Hiểu về độ nhạy và độ đặc hiệu qua cách nhìn của não phải”. BMJ. 327 (7417): 716–719. doi:10.1136/bmj.327.7417.716. PMC 200804. PMID 14512479.
Liên kết bên ngoài
- Công cụ Tính toán Độ nhạy/Độ đặc hiệu của Vassar College Lưu trữ 2014-11-15 tại Wayback Machine
