Khi mẹ bầu sinh con qua đường âm đạo, bác sĩ thường sử dụng biểu đồ chuyển dạ để theo dõi quá trình này. Vậy biểu đồ chuyển dạ là gì? Hãy đọc bài viết dưới đây trên chuyên mục Thai Kỳ của Mytour để hiểu rõ hơn về vấn đề này nhé!
Khám phá về biểu đồ chuyển dạ
Biểu đồ chuyển dạ là một phương pháp quan trọng để theo dõi quá trình chuyển dạ của mẹ bầu. Nó ghi lại diễn biến của quá trình này theo thời gian bằng các ký hiệu được chuẩn bị.
Dựa vào biểu đồ chuyển dạ, nhân viên y tế có thể đánh giá tình trạng sức khỏe của mẹ và bé. Từ đó, bác sĩ và nhân viên y tế có thể xác định khi nào cần can thiệp và kết thúc quá trình chuyển dạ một cách chính xác.
Thêm vào đó, thông qua biểu đồ chuyển dạ, các bác sĩ có thể quyết định cho mẹ điều trị dịch vụ chuyển tuyến khi cần thiết, giảm nguy cơ các biến chứng xảy ra cho cả mẹ và em bé.
Một số tình huống không ghi lại biểu đồ chuyển dạ có thể bao gồm:
- Máu trước khi sinh
- Sản giật nặng hoặc có nguy cơ sản giật
- Thai nghén
- Mổ sinh trước đó
- Thiếu máu hoặc mang thai nhiều thai
- Ngôi thai không bình thường
- Thai non
Theo dõi diễn biến quá trình chuyển dạ của mẹ bầu qua biểu đồ chuyển dạ
Những điều cần lưu ý khi theo dõi biểu đồ chuyển dạ
Trên biểu đồ chuyển dạ sẽ có các yếu tố cần quan tâm, bao gồm 6 nhóm chỉ số sau:
- Các biểu hiện về sức khỏe toàn thân
- Các cơn co tử cung
- Nhịp tim của thai nhi
- Tình trạng mức nước ối
- Tình trạng mở cổ tử cung
- Tiến triển của thai nhi trong tử cung
Khi nào cần sử dụng biểu đồ chuyển dạ?
Khi cổ tử cung mở dưới 3cm, diễn biến chuyển dạ của mẹ bầu sẽ được ghi vào phiếu theo dõi trong hồ sơ bệnh án. Khi cổ tử cung mở từ 3 - 4 cm trở lên, bắt đầu ghi vào biểu đồ chuyển dạ. Chỉ khi có các vấn đề đặc biệt không được ghi trong biểu đồ thì mới ghi vào hồ sơ bệnh án.
Mẫu biểu mẫu ghi chuyển dạ của Bộ Y tế
Khi nào bắt đầu ghi biểu đồ chuyển dạ
Biểu đồ chuyển dạ được ghi khi có 2 cơn co tử cung trong 10 phút, mỗi cơn kéo dài ít nhất 20 giây. Tuy nhiên, những biến chuyển bất thường như ra máu nhiều, hạ huyết áp, co giật,... sẽ không được ghi vào biểu đồ, mà sẽ ghi vào hồ sơ bệnh án để chẩn đoán và điều trị.
Thời điểm bắt đầu ghi biểu đồ chuyển dạ sẽ được làm tròn số, khác so với thời gian ghi trên phiếu thủ tục. Ví dụ: Nếu mẹ bầu vào viện và chuyển dạ lúc 15h30, thì sẽ ghi là 16h.
Khoảng thời gian của quá trình chuyển dạ
Nội dung ghi trên biểu đồ chuyển dạ
Tại các bệnh viện cấp cơ sở, sơ đồ chuyển dạ chỉ áp dụng cho trường hợp không có nguy cơ cao và có khả năng sinh thường qua đường âm đạo. Còn đối với những trường hợp không thể sinh thường thì cần được chuyển tới bệnh viện cấp cao ngay lập tức.
Các phần nội dung của biểu đồ chuyển dạ bao gồm 3 yếu tố chính: tình trạng của thai nhi, tình hình sức khỏe của mẹ bầu và diễn biến của các đợt chuyển dạ.
Tình trạng của thai nhi
- Nhịp tim của thai nhi: Phần này sẽ hiển thị hai dải từ 120 đến 160 lần/phút để đảm bảo sự bình thường của nhịp tim và giúp theo dõi sát sao nhịp tim của thai nhi.
- Màng ối, nước ối: Phản ánh tình trạng nước ối bao gồm việc xác định nếu nước ối còn nguyên vẹn hoặc đã vỡ, màu sắc của nước ối, và lượng nước ối còn lại trong tử cung.
- Xương sọ: Được sử dụng để theo dõi sự uốn khuôn của đầu thai nhi trong tử cung của mẹ bầu.
Tiến triển của chuyển dạ
- Pha tiềm ẩn: Bắt đầu từ khi tử cung mở ra khoảng 3cm và kéo dài từ 0 đến 8 giờ (không vượt quá 8 giờ), và đường ngang được kẻ đậm trên đồ thị.
- Pha tích cực: Khi tử cung mở ra từ 3cm đến khi mở toàn bộ, hai đường chéo được tô đậm, bao gồm đường báo động và đường hành động. Nếu đồ thị mở tử cung chạm hoặc vượt quá đường báo động, đó là dấu hiệu của chuyển dạ không bình thường và yêu cầu can thiệp ngay lập tức.
- Độ lọt: Được ghi nhận trên đỉnh của đồ thị mở tử cung để đánh giá sự lọt của thai nhi bằng cách đo lường sự di chuyển của đầu thai nhi qua cổ tử cung.
- Diễn tiến của cuộc chuyển dạ: Đồ thị mở tử cung sẽ thể hiện một đường dần tăng lên. Nếu tiến triển của chuyển dạ diễn ra đúng cách, tử cung của mẹ bầu sẽ mở rộng phù hợp với sự lọt của thai nhi.
- Cơn co tử cung: Ghi lại nhiều thông số như tần số, cường độ và thời gian của cơn co tử cung ở mỗi mẹ bầu.
Tình trạng sức khỏe của mẹ bầu
- Mạch, huyết áp, và nhiệt độ cơ thể: Đảm bảo rằng các yếu tố này nằm trong phạm vi bình thường.
- Nước tiểu: Phân tích về thể tích, protein, và acetone dựa trên biểu đồ chuyển dạ.
- Thuốc và dung dịch truyền: Được ghi lại trong phần ghi chú về cơn co tử cung, giúp bác sĩ theo dõi các loại thuốc và dung dịch truyền đã được sử dụng trong quá trình chuyển dạ.
Sức khỏe của mẹ bầu sẽ được ghi lại trên biểu đồ chuyển dạ
Phân biệt chuyển dạ bình thường và không bình thường trên biểu đồ chuyển dạ
Quá trình chuyển dạ bình thường
- Pha tiềm ẩn không kéo dài quá 8 giờ khi tử cung mở 3cm.
- Pha tích cực không giao nhau với đường báo động.
Diễn biến chuyển dạ không bình thường
- Khi pha tiềm ẩn kéo dài hơn 8 giờ, tử cung chuyển về bên phải và vượt quá đường báo động.
- Khi pha tiềm ẩn vượt quá đường hành động, quá trình chuyển dạ kéo dài.
- Khi pha tích cực có tốc độ mở tử cung dưới 1cm/giờ hoặc tiến gần đến đường báo động.
- Một số tình huống không bình thường như: thai nhi suy dinh dưỡng, nước ối có màu đặc biệt, mẹ bầu mất máu trong quá trình chuyển dạ,...
Bài viết trên, Mytour đã chia sẻ về biểu đồ chuyển dạ mà các mẹ bầu có thể tham khảo. Thông qua việc theo dõi diễn biến chuyển dạ trên biểu đồ, mẹ bầu có thể được theo dõi và đánh giá chặt chẽ, từ đó đưa ra các biện pháp can thiệp kịp thời để bảo vệ sức khỏe của mẹ và bé.
Hà Trang - Tổng hợp