Sự phát triển liên tục của công nghệ tấm nền OLED đã đem lại cho người dùng những chiếc TV, điện thoại, màn hình, và laptop với chất lượng hiển thị vượt trội và độ bền ngày càng tăng. Trong các cuộc trò chuyện về OLED, hiện tượng burn-in thường được đề cập như một hạn chế đã tồn tại trong quá khứ. Liệu rằng với sự phát triển của tấm nền OLED hiện nay và trong tương lai, hiện tượng burn-in còn là mối lo ngại đáng kể?Burn-in là gì?
Burn-in, hay còn được gọi là ‘Lưu hình’. Đây là hiện tượng thoái hóa không đồng đều của các điểm ảnh trên màn hình OLED do phải hiển thị hình ảnh tĩnh trong một số khu vực nhất định. Ví dụ như thanh trạng thái, thanh điều hướng, và biểu tượng. Những khu vực này giữ nguyên điểm ảnh một cách cố định, trong khi các khu vực khác thay đổi nội dung, màu sắc liên tục. Sử dụng trong thời gian dài sẽ dẫn đến sự chênh lệch giữa các điểm ảnh. Mức độ sử dụng càng cao, sự chênh lệch càng nhiều.
Thực tế, hiện tượng này thường xuất hiện ở giai đoạn đầu của công nghệ màn hình như CRT hay sau đó là Plasma. Nếu may mắn, bạn có thể bắt gặp những màn hình ở những nơi công cộng như sân bay cách đây vài chục năm trước sẽ có hiện tượng bảng thông tin nền trắng bị sọc màu, hoặc chữ bóng mờ hiển thị thông điệp lặp đi lặp lại.Ngược lại với quan điểm phổ biến, hầu hết các loại màn hình hiển thị đều có nguy cơ bị hiện tượng ‘lưu hình’ nếu hiển thị hình tĩnh quá lâu. Tuy nhiên để phát sinh hiện tượng này, màn hình trên các thiết bị cần phải trải qua một khoảng thời gian rất dài, thậm chí lên đến hàng trăm giờ. Do đó, có thể khẳng định rằng hiện tượng “lưu hình” này không ảnh hưởng đáng kể đến việc sử dụng hàng ngày.Tại sao tấm nền OLED có khả năng gặp hiện tượng burn-in?
Màn hình OLED, còn được biết đến với tên gọi là Organic LED (đi-ốt phát quang hữu cơ), sử dụng chất hữu cơ trong điểm ảnh phụ (sub-pixel), khi có dòng điện chạy qua, chúng sẽ phát ra ánh sáng với các màu cơ bản RGB. Ở giai đoạn ban đầu của ngành công nghiệp sản xuất tấm nền, chất hữu cơ sử dụng trong từng điểm ảnh phụ thường có vòng đời không đồng đều.
Mỗi điểm ảnh trên tấm nền OLED là tổ hợp của 4 đi-ốt hữu cơ màu trắng. Trong đó, 3 đi-ốt đi qua bộ lọc để tạo ra 3 màu cơ bản (xanh lá, xanh dương, đỏ), còn đi-ốt thứ 4 đóng vai trò tăng cường độ sáng cho toàn màn hình. Hiện tượng burn-in của tấm nền OLED thực chất xuất phát từ việc các đi-ốt phát sáng liên tục, dẫn đến hao mòn và giảm độ sáng vĩnh viễn so với các đi-ốt xung quanh, tạo nên hiện tượng bóng mờ in lên màn hình.Những điểm ảnh ở các khu vực này thường xuyên hiển thị nội dung cố định, trong khi những điểm ảnh xung quanh thay đổi liên tục. Nếu giữ nguyên như vậy trong thời gian dài, sẽ tạo ra sự chênh lệch giữa các điểm ảnh, và với thời gian kéo dài, sự chênh lệch sẽ ngày càng rõ ràng.Những vị trí dễ bị ảnh hưởng bởi hiện tượng burn-in chủ yếu là các thanh trạng thái, thanh điều hướng và biểu tượng trên màn hình máy tính hay laptop.Tại sao trước đây mọi người lo ngại về hiện tượng này?
Mọi người ai cũng mong muốn sở hữu những sản phẩm hoàn hảo với tuổi thọ lâu dài, đặc biệt là đối với những sản phẩm cao cấp có thể sử dụng được lâu nhất, thậm chí lên đến 10 năm. Không ai muốn sở hữu một sản phẩm mà trước đó đã có những vấn đề được dự đoán từ trước khi mua. Tấm nền OLED ban đầu được phát triển chủ yếu trên các dòng TV trước khi mở rộng sang laptop và màn hình hiển thị cho máy tính. LG đã khởi đầu thời kỳ TV OLED từ năm 2012 tại triển lãm CES 2012 với tham vọng phổ cập công nghệ này đến nhiều thiết bị hiển thị với mức giá phù hợp. Đến nay, tham vọng đó đã được đạt được khi công nghệ màn hình OLED trải rộng trên nhiều thiết bị khác nhau không chỉ giới hạn trong TV. Thực tế, gần đây, các thiết bị hiển thị nội dung đã tích hợp tấm nền OLED, bao gồm cả laptop cao cấp và màn hình dành cho những người sáng tạo nội dung và đồ hoạ.Burn-in không còn là mối lo ngại nhờ vào những đổi mới trong công nghệ
Burn-in không thể hoàn toàn biến mất trên các màn hình hiển thị, và OLED vẫn là công nghệ tấm nền được thảo luận nhiều về vấn đề này. Với sự tiến bộ trong công nghệ từ các nhà sản xuất tấm nền OLED, các công ty điện tử và sản xuất điện thoại thông minh đang nỗ lực khắc phục nhược điểm của tấm nền này và cải thiện để mang đến những sản phẩm với chất lượng hiển thị và độ bền tốt hơn trong tương lai.
Về mặt kỹ thuật, hiện tượng burn-in có thể xuất hiện khi các bóng LED trên màn hình trải qua quá trình giảm tuổi thọ. Do đó, các nhà sản xuất đang nỗ lực tạo ra tấm nền với bóng LED hữu cơ có độ bền cao hơn. Điều này chính là chìa khóa để giải quyết vấn đề trong các sản phẩm công nghệ hiện nay.
Khi ánh sáng của các bóng LED bắt đầu giảm, bộ điều khiển màn hình tự phát hiện và tăng dòng điện cho những bóng LED đó, giúp duy trì độ sáng.
Các thử nghiệm trên tấm nền OLED ngày nay trở nên nghiêm túc hơn, với việc hiển thị một nội dung cố định trong thời gian dài để kiểm tra hiện tượng. Cơ chế tự động điều chỉnh độ sáng giúp ngăn chặn hiện tượng burn-in trên các màn hình máy tính và laptop.
Với sự tiến bộ của tấm nền OLED, nhiều thiết bị công nghệ sử dụng công nghệ này đã trở nên phổ biến với mức giá hấp dẫn. Các laptop và TV OLED giờ đã trở nên trực tuyến với giá khá phải chăng, mở ra nhiều lựa chọn mới cho người tiêu dùng.
LG đã nhập cuộc vào lĩnh vực màn hình máy tính chất lượng cao với dòng sản phẩm UltraFine OLED Pro, ví dụ như model 32EP950 kích thước 32'. Màn hình này mang lại độ tương phản ấn tượng 1M:1, vượt xa so với màn hình LCD và hiển thị màu sắc độ phân giải UltraHD với 99% Adobe RGB & DCI-P3.
Không chỉ tôi, mà ngay cả bạn bè của tôi cũng chưa từng gặp vấn đề burn-in trên màn hình OLED. Sự tiện nghi và chất lượng của tấm nền hiển thị này khiến nó trở thành lựa chọn ưa thích trong thời đại công nghệ ngày nay.
