Caster, một trong những yếu tố quan trọng tạo nên hình học treo của xe, đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh góc treo và khắc phục các sự cố của xe.
Hiểu về góc đặt bánh xe
Góc đặt bánh xe là một thành phần không thể thiếu trên các dòng xe hiện đại, có nhiều chức năng và ứng dụng khác nhau. Việc điều chỉnh góc bánh xe giúp xe di chuyển một cách ổn định và linh hoạt, đồng thời cải thiện tính năng quay vòng khi xe vào cua. Mỗi mẫu xe được sản xuất dựa trên các thông số chuẩn về góc đặt bánh xe. Sự lệch lạc trong các góc này sẽ ảnh hưởng đến độ êm ái của xe, độ mòn của lốp và khả năng vận hành của xe.
Trên các xe ô tô thông thường, có tồn tại 5 loại góc đặt bánh xe:
Caster là gì?
Caster, còn được biết đến với tên gọi là góc caster, là góc độ nghiêng được đo từ đỉnh của trục lái đến đáy của bánh xe. Góc này đánh giá sự nghiêng lệch của trục. Nói một cách đơn giản, đây là một điều chỉnh chỉ xảy ra ở bánh trước trong quá trình chuyển động.
Để xác định góc Caster, ta cần dựa vào góc nghiêng giữa trục xoay đứng và đường thẳng đứng nhìn từ cạnh xe. Khi trục xoay đứng nghiêng về phía sau, ta gọi là góc Caster dương (+), còn khi nghiêng về phía trước, ta gọi là góc Caster âm (-).
Đặc tính của Góc Caster: 1. Vị trí chuẩn xác, 2. Góc Caster âm, 3. Góc Caster dương.
Góc Caster ảnh hưởng đến độ ổn định khi xe di chuyển trên đường thẳng, trong khi khoảng cách caster ảnh hưởng đến tính năng trả lái của bánh sau khi xe chạy trên đường vòng. Nếu các bánh xe có góc caster dương (+) lớn, độ ổn định trên đường thẳng sẽ tăng lên nhưng lại làm cho việc điều khiển trên đường vòng trở nên khó khăn hơn.
Bạn có thể quan tâm: Tại sao chế độ lái 4WD không an toàn trên đường cao tốc? (Phần 1)
Tác động của Góc Caster
Góc Caster dương
Góc Caster dương xảy ra khi trục xoay đứng nghiêng về phía sau. Người lái xe có thể cảm nhận rõ rệt những tác động của góc Caster dương khi lái xe theo chuyển động về phía trước. Hiệu ứng của góc Caster dương giúp cho xe giữ được một lực căng làm cho bánh xe chuyển động thẳng về phía trước.
Caster dương có vai trò rất quan trọng trong việc tăng cường hiệu suất vào cua và khả năng xử lý của một chiếc xe. Nó tăng lực kéo bằng cách tối đa hóa ma sát của lốp xe với mặt đất, giúp xe ổn định khi di chuyển trên mặt đất.
Tuy nhiên, việc tăng Caster dương quá mức không tốt cho xe bởi nó sẽ làm nặng tay lái hơn và khó xoay. Tuy nhiên, các mẫu xe ngày nay có hệ thống trợ lái để loại bỏ độ nặng cho vô lăng.
Một vấn đề khác là bởi vì góc Caster dương giúp tăng độ ma sát nên chúng có thể làm mòn lốp nhanh hơn.
Góc Caster âm
Trong tình huống này, trục lái nghiêng về phía trước. Hầu hết các xe cũ đều gặp tình trạng này do không có hệ thống lái trợ lực. Một bánh xe có góc caster âm, khi lái xe sẽ cảm nhận việc xoay vô lăng rất nhẹ và khó điều chỉnh xe khi muốn rẽ.
Cách điều chỉnh góc Caster
Cách kiểm tra góc Caster tại nhà.
Góc này được tạo ra bởi trục lái và trục dọc của bánh, ít chịu ảnh hưởng nên không cần điều chỉnh nhiều. Bánh xe thường nằm ở trung tâm vòm bánh, nhưng nếu bị lệch có thể dẫn đến tình trạng 'nhao lái'.
Hệ thống giảm xóc là yếu tố chính ảnh hưởng đến góc Caster. Khi phuộc xe yếu hoặc thay phuộc mới, bạn cần điều chỉnh góc Caster cho chuẩn.
Phần Kết luận
Hệ thống lái trợ lực là một đột phá mang tính cách mạng cho các phương tiện hiện đại. Bằng cách áp dụng góc Caster dương, hệ thống này tăng cường sự an toàn trên đường và nâng cao hiệu suất của xe. Khung gầm và khung động cơ của các dòng xe ngày nay không phù hợp với góc Caster âm. Theo kinh nghiệm trong việc chăm sóc bảo dưỡng xe, nếu xe của bạn bị lệch về một bên khi lái ở tốc độ cao hoặc khi đi vào một góc, bạn cần kiểm tra xem có vấn đề lệch trục không.
(Nguồn hình ảnh: Internet)