Cháy tài khoản là tình huống tồi tệ nhất mà nhà đầu tư có thể phải đối mặt khi tham gia vào thị trường chứng khoán, được xem như 'cơn ác mộng' khiến nhiều người có ý định đầu tư cảm thấy lo lắng.
Vậy 'cháy tài khoản chứng khoán' là gì? Nguyên nhân và cách khắc phục khi gặp phải tình huống này là như thế nào? Hãy cùng Mytour khám phá trong bài viết dưới đây.
Cháy tài khoản là gì?
'Cháy tài khoản' là trạng thái mà nhà đầu tư thua lỗ và mất hết số tiền đã đầu tư. Vì vậy, khi nhà đầu tư chỉ giao dịch chứng khoán với số tiền mà họ thực sự có, nguy cơ tài khoản bị cháy là rất thấp. Thuật ngữ 'cháy tài khoản' này có thể hiểu một cách hình tượng hơn là tài khoản bị lỗ nặng, thua lỗ trên 70% so với tổng số tiền ban đầu đầu tư.
Thuật ngữ 'cháy tài khoản' được sử dụng rộng rãi trong các thị trường Forex, Crypto và các sản phẩm phái sinh, nơi mà yêu cầu ký quỹ rất thấp. Tuy nhiên, ở thị trường giao dịch cổ phiếu Việt Nam, thuật ngữ này mang tính tượng trưng hơn là chính xác, vì yêu cầu ký quỹ ở đây khá cao và tài khoản có thể bị bán giải chấp khi đạt mức nhất định, nhằm cảnh báo nhà đầu tư về rủi ro của thị trường và cổ phiếu để họ có thể đưa ra các quyết định thích hợp.
Margin hay giao dịch ký quỹ thường được các nhà đầu tư sử dụng để vay tiền từ các công ty chứng khoán, là một hình thức tài chính đòn bẩy. Điều này cho phép nhà đầu tư sử dụng số cổ phiếu đã mua để thế chấp và vay thêm tiền, từ đó tối ưu hóa vốn và tăng lợi nhuận.
Nguyên nhân gây ra cháy tài khoản chứng khoán?
Gồng lỗ
Sau khi thực hiện giao dịch, biến động giá không theo đúng hoặc ngược lại so với dự đoán và kịch bản mà nhà đầu tư đã đề ra có thể do nhiều nguyên nhân như: mua cổ phiếu vào thời điểm không phù hợp, rủi ro từ biến động của thị trường chung, thay đổi các thông tin vi mô và vĩ mô... Có những nhà đầu tư cố gắng giữ lệnh với hy vọng sẽ có một kỳ tích như những lần đã từng xảy ra trong quá khứ. Tuy nhiên, hầu hết các trường hợp lại diễn ra ngược lại, và tốc độ giảm giá của cổ phiếu luôn nhanh hơn rất nhiều so với tốc độ tăng giá, khiến cho mức lỗ ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn.
Tiếp tục đặt lệnh mua
Với hành động mua bán cổ phiếu, việc mua thêm cũng giống như việc trung bình giá xuống. Tuy nhiên, điểm khác biệt xuất hiện khi việc trung bình giá xuống được thực hiện theo một kế hoạch cụ thể tại các mức giá nhất định và được thực hiện bởi những nhà đầu tư có kiến thức, kinh nghiệm và đôi khi là nắm bắt được các thông tin đặc biệt.
Việc nhồi lệnh mua khi giá cổ phiếu giảm mà không có một kế hoạch cụ thể sẽ khiến nhà đầu tư ngày càng rơi vào tình trạng thua lỗ sâu hơn, vì mà càng vùng vẫy thì sẽ càng bị đắm chìm nhanh hơn.
Giao dịch ký quỹ không có kế hoạch
Đòn bẩy tài chính là công cụ rất hiệu quả và phổ biến trong quá trình đầu tư, giúp nhà đầu tư tiếp cận các giao dịch đòi hỏi vốn lớn và khuếch đại hiệu quả của các giao dịch.
Tuy nhiên, việc sử dụng tài khoản ký quỹ một cách bừa bãi và thiếu kế hoạch khiến cho các giao dịch thua lỗ trở nên nghiêm trọng hơn, dẫn đến nguy cơ cháy tài khoản sớm hơn.
Hãy tìm hiểu về 2 thuật ngữ Call Margin và Force Sell trong đầu tư chứng khoán.
Làm sao khi tài khoản bị cháy?
1/ Chấp nhận thua lỗ
Các thương vụ thất bại thường mang trong mình bài học của những thương vụ thành công nhất. Nhận ra sai lầm và chấp nhận nó như một phần của quá trình sẽ giúp bạn nhìn rõ vấn đề và tìm ra cách giải quyết hợp lý.
Tâm trạng của bạn sẽ phục hồi khi bạn biết chấp nhận thất bại, đồng thời khoản lỗ không còn làm tổn thương tinh thần và tài chính của bạn. Luôn có cơ hội mới xuất hiện, hãy giữ tinh thần lạc quan và vững tay lái để nắm bắt cơ hội ngay khi nó đến.
Biết tìm hiểu nguyên nhân và rút ra bài học cho bản thân là cách để từ những thất bại mà bạn có được sự trưởng thành. Học hỏi từ kinh nghiệm để không mắc phải những sai lầm tương tự lần sau.
Tìm hiểu nguyên nhân và rút ra bài học cho bản thân là điều cần thiết để không lặp lại những sai lầm trong tương lai. Hãy sử dụng mọi cơ hội để rèn luyện bản thân và trưởng thành hơn sau mỗi thất bại.
Mọi quyết định sai lầm trên thị trường chứng khoán đều có giá của nó. Hãy sử dụng số tiền đó để tích lũy kinh nghiệm và kiến thức, tránh những sai lầm tương tự trong tương lai. Việc tự học hỏi và so sánh với dữ liệu quá khứ sẽ mang lại cảm hứng và ý tưởng mới, dẫn đến thành công hơn.
Biểu đồ tâm lý của nhà đầu tư chứng khoán
Lời kết
Tránh khỏi việc cháy tài khoản là điều tuyệt vời nhưng chuẩn bị cho những tình huống khó khăn nhất là điều cần thiết.
Đầu tư chứng khoán luôn tiềm ẩn rủi ro từ nhiều yếu tố không thể dự đoán trước được. Việc phân bổ rủi ro trong danh mục đầu tư, chấp nhận những sai lầm, cắt lỗ đúng thời điểm và duy trì tinh thần tỉnh táo sẽ giúp bạn khôi phục lại tài khoản khi cơ hội xuất hiện.