Nếu bạn đã từng mua màn hình máy tính hoặc TV, chắc chắn bạn đã nghe nhiều về hai thuật ngữ này. Hôm nay, chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn mọi thông tin bạn cần biết về độ phân giải màn hình và tỷ lệ khung hình để bạn có thể chọn được màn hình phù hợp nhất.
Độ phân giải màn hình là gì?
Ngoài loại màn hình, kích thước, tốc độ làm mới, v.v., độ phân giải màn hình thường là một trong những yếu tố quan trọng được xem xét khi mua màn hình mới. Độ phân giải màn hình mô tả kích thước trực quan của màn hình. Nó được đo bằng số pixel theo chiều rộng và chiều cao.
Ví dụ, màn hình Full HD 1080p tiêu chuẩn công nghiệp có độ phân giải 1920 x 1080. Điều này có nghĩa là màn hình có chiều rộng 1.920 pixel và chiều cao 1.080 pixel, tổng cộng 2.073.600 pixel.
Màn hình có độ phân giải cao sẽ tái tạo hình ảnh chi tiết hơn với số lượng pixel nhiều hơn. Tuy nhiên, hiệu suất của độ phân giải cũng phụ thuộc vào chất lượng của nội dung bạn đang xem. Màn hình máy tính có độ phân giải cao hơn thường phù hợp với việc xem nhiều nội dung hơn so với màn hình có độ phân giải thấp hơn.
Điểm ảnh là gì?
Điểm ảnh, hay pixel, là những điểm nhỏ nhất trên màn hình, tạo nên hình ảnh bạn nhìn thấy. Độ phân giải cao tương đương với việc có nhiều điểm ảnh hơn trên màn hình, tạo ra hình ảnh chi tiết hơn.
Để hiểu điều này, có thể nghĩ về pixel như là những mảnh ghép; mỗi mảnh tạo thành một phần của một bức tranh lớn. Với màn hình có nhiều pixel hơn, hình ảnh sẽ được tái tạo chi tiết hơn.
DPI / PPI là gì?
DPI (điểm trên mỗi inch) là số lượng điểm ảnh trong mỗi inch của quá trình quét hoặc in. Đối với màn hình, PPI (pixel trên mỗi inch) là đơn vị đo phổ biến hơn. Mật độ pixel càng cao thì hình ảnh càng sắc nét.
PPI hoặc DPI là chỉ số mật độ điểm ảnh của màn hình, ảnh hưởng đến chất lượng hiển thị. Mật độ điểm ảnh càng cao, hình ảnh càng đẹp với số điểm ảnh nhiều hơn trên mỗi inch vuông.
Mật độ điểm ảnh là yếu tố quan trọng quyết định chất lượng hiển thị, ảnh hưởng bởi cả kích thước màn hình. Mật độ điểm ảnh cao đồng nghĩa với hình ảnh đẹp hơn, nhưng cũng cần xem xét kích thước màn hình.
PPI và kích thước màn hình
Hãy tưởng tượng hai màn hình cùng độ phân giải Full HD 1080p. Một màn hình 32 inch và một màn hình 25 inch. Mật độ điểm ảnh trên màn hình lớn hơn sẽ thấp hơn so với màn hình nhỏ hơn, tạo ra hình ảnh mượt mà và sắc nét hơn.
Mật độ điểm ảnh càng cao càng tốt phải không?
Mặc dù mật độ điểm ảnh cao hơn thường tốt hơn, nhưng sẽ có điểm giảm lợi ích. Khi mật độ điểm ảnh ngày càng cao, lợi ích của nó cũng giảm đi. Cuối cùng, sẽ đến một điểm mà mắt bạn không thể phát hiện được sự khác biệt.
Trong trường hợp này, màn hình 25 inch có khoảng 88 ppi, trong khi màn hình 32 inch có khoảng 69 ppi. Với màn hình 25 inch, hình ảnh sẽ đẹp hơn. Điện thoại thông minh hiện nay thường có mật độ điểm ảnh từ 300 ppi đến hơn 500 ppi.
Vấn đề là mức độ mà mắt có thể phát hiện sự khác biệt giữa các mật độ điểm ảnh. Có người cho rằng mật độ điểm ảnh tối ưu là 400 ppi, nhưng có người nói rằng mật độ điểm ảnh cần đến gần 1000 ppi. Bạn nên kiểm tra màn hình trước khi mua.
Một số giải pháp màn hình phổ biến là gì?
Dưới đây là một số độ phân giải màn hình phổ biến từ thấp đến cao trên thị trường.
Độ phân giải 720p
Còn được gọi là HD, HD Ready, Standard HD
Độ phân giải 720p, còn gọi là 1280 x 720, là tiêu chuẩn màn hình tiến bộ nhất. Đây là mức độ phân giải HD thấp nhất và được sử dụng rộng rãi bởi các kênh truyền hình HDTV.
Độ phân giải 1080p
Khác biệt được biết đến với tên gọi là Full HD, FHD
Độ phân giải 1080p, hay 1920 x 1080, là một trong những tiêu chuẩn phổ biến nhất hiện nay. Đây là độ phân giải chuẩn cho truyền hình, dịch vụ trực tuyến, trò chơi và điện thoại.
1440p
Còn được gọi là 2K, WQHD, QHD
Độ phân giải 1440p: 1440p là chất lượng hình ảnh tiên tiến với 2560 x 1440 điểm ảnh. Được biết đến như 'Quad HD', 1440p mạnh mẽ hơn 4 lần so với HD tiêu chuẩn. Mặc dù không phổ biến, nhưng 1440p vẫn thường xuất hiện trong lĩnh vực máy tính và điện thoại thông minh, từ các nhà sản xuất hàng đầu như HTC, Samsung, ViewSonic và Apple.
4K
Tên gọi khác: UHD, Ultra HD, 4K UHD
Về độ phân giải 4K: Độ phân giải 4K được đặt tên như vậy dựa trên số điểm ảnh theo chiều ngang của nó, mặc dù trên màn hình, 4K tương đương với 3840 x 2160 điểm ảnh. Độ phân giải 4K cũng có gấp 4 lần số điểm ảnh của 1080p. Mặc dù thị phần của 4K đã tăng từ năm 2014, nhưng việc áp dụng nó vẫn còn hạn chế trong việc phát trực tuyến video trên internet, chiếu video và TV thương mại.
8K
Tên gọi khác: 8K UHD
Về độ phân giải 8K: Độ phân giải 8K có kích thước 7680 x 4320 pixel và hiện là độ phân giải màn hình cao nhất hiện nay. Công nghệ này vẫn còn mới mẻ nên TV và chương trình phát sóng 8K UHD thương mại hiện vẫn chưa phổ biến. Trên thị trường, 8K đang dần được tích hợp vào TV, màn hình máy tính và camera phát sóng.
Mối liên hệ giữa độ phân giải và tỷ lệ khung hình
So sánh 720p và 1080p
Trong tổng số điểm ảnh, 1080p cung cấp gấp đôi so với 720p, do đó 1080p sắc nét và rõ ràng hơn. Mặc dù cả hai đều là phần của tiêu chuẩn HD, nhưng 1080p đã trở thành tiêu chuẩn công nghiệp cho màn hình trong một thời gian dài. Độ phân giải 720p đã đạt đến mức độ phổ biến cao nhất và hiện đang giảm dần.
So sánh PPI cho màn hình 27 inch:
- Màn hình 27 inch 720p có mật độ điểm ảnh khoảng 54 ppi
- Màn hình 27 inch 1080p có mật độ điểm ảnh khoảng 81 ppi
1080p so với 1440p
Với hơn 3,6 triệu điểm ảnh, 1440p mượt mà hơn 1080p khoảng 1,77 lần. Tuy nhiên, 1080p là độ phân giải màn hình phổ biến nhất hiện nay trên thị trường, trong khi 1440p chỉ mới bắt đầu có chỗ đứng.
So sánh PPI cho màn hình 27 inch:
- Màn hình 27 inch 1080p có mật độ điểm ảnh khoảng 81 ppi
- Màn hình 27 inch 1440p có mật độ điểm ảnh khoảng 108 ppi
1440p so với 4K
Mặc dù 1440p, hay WQHD, có số pixel nhiều hơn 4 lần so với 720p. 4K, hoặc Ultra HD, cung cấp gấp 4 lần 1080p. 4K đang có tốc độ chấp nhận nhanh hơn nhiều so với 1440p, với hơn 50% thị phần dự kiến tại Hoa Kỳ vào cuối thập kỷ. Ngược lại, 1440p vẫn tồn tại trong ngành công nghiệp điện thoại thông minh trong hơn một thập kỷ.
So sánh PPI cho màn hình 27 inch:
- Màn hình 27 inch 1440p có mật độ điểm ảnh khoảng 108 ppi
- Màn hình 27 inch 4K có mật độ điểm ảnh khoảng 163 ppi
4K so với 8K
Trên thị trường hiện nay, 8K đang dẫn đầu. Mạnh mẽ hơn 4 lần so với 4K và 16 lần so với 1080p, 8K thực sự là một tiến bộ lớn. Tuy nhiên, do tính mới mẻ của công nghệ, 8K đang thiếu tính sẵn có trong thị trường thương mại. Trái lại, 4K đang dần trở thành tiêu chuẩn trong một số thị trường.
So sánh PPI cho màn hình 27 inch:
- Màn hình 27 inch 4K có mật độ điểm ảnh khoảng 163 ppi
- Màn hình 27 inch 8K có mật độ điểm ảnh khoảng 326 ppi
Khái niệm tỷ lệ khung hình là gì?
Tỷ lệ khung hình của màn hình là biểu diễn tỷ lệ giữa chiều rộng và chiều cao, thường được biểu thị bằng hai số riêng biệt phân tách bằng dấu hai chấm. Các tỷ lệ phổ biến bao gồm 4: 3, 16: 9 và 21: 9.
Tỷ lệ khung hình 4: 3
Được biết đến với cái tên ‘toàn màn hình’, tỷ lệ 4 x 3 từng là tiêu chuẩn trong phim ảnh, truyền hình và màn hình máy tính trong thế kỷ 20. Tuy nhiên, với sự phát triển của độ phân giải HD, tỷ lệ này không còn phổ biến nữa.
Tỷ lệ khung hình 16: 9
Tỷ lệ 16 x chín, hay còn gọi là ‘màn hình rộng’, đã trở thành tiêu chuẩn quốc tế cho các nội dung có độ nét cao. Vượt qua tỷ lệ 4: 3 về mức độ phổ biến, tỷ lệ 16: 9 hiện có mặt trong DVD, TV, rạp chiếu phim và trò chơi điện tử.
Tỷ lệ khung hình 21: 9
Tỷ lệ khung hình hai mươi mốt chín là một thuật ngữ tiếp thị dùng để chỉ 64:27. Tiếp tục từ 16: 9, tiêu chuẩn quốc tế hiện tại, 21: 9 vẫn chưa hoàn toàn phổ biến trên thị trường. Cho đến nay, việc sử dụng nó vẫn bị hạn chế trong các màn hình máy tính và ti vi siêu rộng, cũng như máy chiếu màn ảnh rộng trong rạp chiếu phim.
So sánh tỷ lệ khung hình
4: 3 so với 16: 9
Khi xem nội dung, trải nghiệm toàn màn hình của tỷ lệ 4: 3 mang lại một cảm giác ‘hộp’ hơn, trong khi tỷ lệ 16: 9 dẫn đến giao diện hình chữ cái. Tổng cộng, tỷ lệ 4: 3 tạo ra một trải nghiệm mới mẻ hơn nhưng có thể bị cắt đứt, trong khi tỷ lệ 16: 9 dẫn đến việc hiển thị các thanh đen trên đỉnh và dưới màn hình.
16: 9 so với 21: 9
Xét về tính mới hiện tại, tỷ lệ khung hình 21: 9 vẫn chưa được sử dụng rộng rãi, chủ yếu được hỗ trợ trong các sản phẩm siêu rộng. So với tỷ lệ 16: 9, 21: 9 không có các thanh đen trên màn hình khi xem nội dung.
Tỷ lệ khung hình nào tốt nhất?
Mặc dù một màn hình có độ phân giải cao là lựa chọn tốt, nhưng đó không phải lúc nào cũng là lựa chọn lý tưởng cho mọi tình huống. Điều này là do độ phân giải của hình ảnh phụ thuộc vào độ phân giải của nội dung bạn xem.
Nếu video được ghi lại ở độ phân giải 1080p nhưng bạn có màn hình 4K, bạn vẫn sẽ chỉ xem video ở độ phân giải 1080p cao nhất. Ngược lại, nếu bạn có màn hình 1080p nhưng nội dung video được ghi lại ở độ phân giải 4K, bạn cũng sẽ xem video ở độ phân giải 1080p.
May mắn là ngày nay có nhiều nội dung được ghi lại ở độ phân giải cao hơn và các dịch vụ phát trực tuyến video như Netflix cung cấp rất nhiều nội dung 4K để bạn thưởng thức.