Trong môi trường làm việc ngày nay, mỗi phong cách lãnh đạo đều mang lại những thách thức và cơ hội đặc biệt. Một số phong cách khuyến khích sự sáng tạo và hợp tác, trong khi các phong cách khác có thể gây hạn chế cho nhân viên. Độc đoán là một phong cách lãnh đạo không thể bỏ qua. Nhưng nó có nghĩa là gì và làm thế nào để nhận biết sếp theo phong cách này? Hãy cùng Nghề Nghiệp Việc Làm 24h tìm hiểu thêm trong bài viết dưới đây!
Độc đoán là thái độ hoặc hành vi của những người không tôn trọng hoặc chấp nhận quan điểm và ý kiến của người khác, thay vào đó họ cố ý áp đặt quan điểm của mình lên người khác mà không cần chứng minh hay lập luận hợp lý. Hành vi độc đoán cần được kiểm soát vì nó có thể dẫn đến mâu thuẫn, xung đột và ảnh hưởng tiêu cực đến mối quan hệ giữa các cá nhân hoặc trong cộng đồng.
Sau khi hiểu rõ về khái niệm độc đoán, bạn cần nắm vững thêm về phong cách lãnh đạo độc đoán. Đây là phong cách mà người lãnh đạo đưa ra mệnh lệnh và quyết định trong doanh nghiệp mà mọi người phải tuân thủ theo ý kiến của họ.
Cách tiếp cận này không chỉ đòi hỏi nhân viên phải tuân thủ theo chỉ thị của cấp trên mà còn ngăn chặn họ đưa ra bất kỳ ý kiến hoặc đóng góp nào. Tuy nhiên, nếu người lãnh đạo có đủ kiến thức, năng lực và tầm nhìn, phong cách này có thể mang lại hiệu quả trong công việc.
Câu trích dẫn nổi tiếng “Dân chủ không tạo ra những sản phẩm tuyệt vời. Để làm điều đó, bạn cần một nhà độc tài thông minh” thể hiện rõ phong cách lãnh đạo của Steve Jobs.
Jobs luôn có quyết định rõ ràng và kiên định trong mọi quyết định. Khi đã chọn lựa một giải pháp mà ông tin là đúng, ông thường không để ý đến những lời chỉ trích hoặc phản đối. Thậm chí, ông còn phản đối mạnh mẽ ý kiến của những chuyên gia khác và tuân thủ quyết định của mình.
Jobs quay lại Apple trong thời điểm khó khăn, khi giá cổ phiếu của công ty giảm mạnh. Quyết định đầu tiên của ông là giảm giá cổ phiếu. Mặc dù phòng tài chính phản đối và yêu cầu 2 tháng nghiên cứu, Jobs vẫn quyết liệt thực hiện ngay lập tức. Kết quả là giá cổ phiếu tăng từ 13 USD lên 20 USD chỉ trong vòng 1 tháng.
Bill Gates cũng là một trong những nhà lãnh đạo nổi tiếng với phong cách độc đoán nghiêm ngặt. Nhiều người cho rằng phong cách này có thể dẫn đến sự thất bại của Bill Gates. Tuy nhiên, thực tế cho thấy Microsoft vẫn tiếp tục phát triển và đạt được nhiều thành công.
Gates tập trung vào kết quả cuối cùng. Do đó, ông chọn lựa cẩn thận những cá nhân xuất sắc và đưa ra những thách thức để kiểm tra năng lực của họ. Nhân viên phải nỗ lực không ngừng để vượt qua thành tựu trước đó, từ đó thúc đẩy sự phát triển của Microsoft.
Jeff Bezos được coi là một trong những CEO hàng đầu tại Mỹ và được đánh giá cao về khả năng lãnh đạo. Triết lý chăm sóc khách hàng của Bezos đã để lại ấn tượng mạnh cho các quản lý trước tại Amazon. Simon Murdoch – một cựu quản lý tại Amazon ở Anh – chia sẻ rằng: Bezos đã yêu cầu ông mở rộng thời gian đặt hàng và giao hàng trong ngày từ 4 giờ chiều đến 6-7 giờ tối.
Mặc dù sự thay đổi này đã làm rối loạn kế hoạch của bộ phận kho và giao hàng, nó đã góp phần làm cho Amazon trở thành nhà bán lẻ hàng đầu trên toàn cầu.
Các nhà lãnh đạo theo phong cách độc đoán thường đặt ra các quy tắc, tiêu chuẩn và quy trình công việc cụ thể, yêu cầu nhân viên tuân thủ chặt chẽ. Đối với hành vi hoặc kết quả không đạt yêu cầu, họ thường phản ứng mạnh mẽ, chỉ trích không khoan nhượng, đồng thời áp dụng các hình phạt để kiểm soát nhân viên.
Những nhà lãnh đạo độc đoán thường tin tưởng tuyệt đối vào khả năng của mình và ít khi lắng nghe ý kiến của người khác. Nhân viên dưới quyền hiếm khi có cơ hội phản đối, đóng góp ý kiến hoặc chia sẻ quan điểm cá nhân.
Người lãnh đạo chuyên quyền thường đưa ra quyết định nhanh trong các tình huống khẩn cấp, nguy hiểm hoặc phức tạp. Họ tin tưởng vào khả năng, kinh nghiệm và ý chí của mình, thường không cần tìm kiếm sự tư vấn từ người khác.
Đây là một trong những đặc điểm nổi bật của lãnh đạo độc đoán. Họ đưa ra quyết định nhanh chóng và dứt khoát, không lưỡng lự hay thay đổi, đặc biệt trong các tình huống khẩn cấp. Họ tự tin vào quyết định của mình, kiên trì theo đuổi mục tiêu bất chấp khó khăn hay sự phản đối, dám chấp nhận rủi ro, chịu trách nhiệm cho quyết định.
Phong cách lãnh đạo độc đoán có thể có tác động tích cực hoặc tiêu cực đối với kết quả của tổ chức, phụ thuộc vào hoàn cảnh cụ thể.
- Quyết định nhanh nhẹn: Dù phong cách lãnh đạo dân chủ có thể làm chậm quá trình ra quyết định, nhà lãnh đạo độc đoán có thể nhanh chóng đưa ra quyết định và khởi động thực hiện. Điều này hữu ích trong các tình huống cần phải phản ứng nhanh.
- Mệnh lệnh rõ ràng: Lãnh đạo độc đoán tạo ra cấu trúc chặt chẽ, các quy tắc rõ ràng để tối ưu hóa giao tiếp và quy trình làm việc. Điều này giúp nhân viên hiểu rõ nhiệm vụ của họ, từ đó nâng cao hiệu suất và trách nhiệm.
- Quản lý khủng hoảng: Nhà lãnh đạo độc đoán có thể nhanh chóng đưa ra quyết định và thay đổi phương pháp tiếp cận mà không cần phải tham khảo ý kiến từ những người khác trong các tình huống khủng hoảng, nơi cần sự linh hoạt cao.
- Giải quyết thiếu kỹ năng: Trong các nhóm thiếu kinh nghiệm, nhà lãnh đạo độc đoán có thể cung cấp hướng dẫn rõ ràng và giám sát để đảm bảo mục tiêu được hoàn thành.
- Giảm tinh thần đồng đội: Phong cách lãnh đạo độc đoán thường bỏ qua ý kiến của các thành viên trong nhóm, dẫn đến giảm sút tinh thần làm việc và sự hài lòng.
- Hạn chế ý tưởng sáng tạo: Khi nhà lãnh đạo độc đoán chi phối tất cả các quyết định, họ có thể bỏ qua những ý tưởng mới và tiềm năng sáng tạo của nhân viên, làm kìm hãm sự phát triển của tổ chức.
- Ngăn chặn sự phát triển của nhân viên: Phong cách lãnh đạo độc đoán không khuyến khích sáng tạo hoặc tự do giải quyết vấn đề của nhân viên, dẫn đến việc hạn chế cơ hội phát triển kỹ năng mới và khám phá tiềm năng.
Doanh nghiệp sử dụng phong cách lãnh đạo độc đoán có thể đối mặt với sự phản đối và bất mãn từ phía nhân viên. Tuy nhiên, không thể phủ nhận rằng phong cách này cũng mang lại một số ưu điểm. Vậy khi nào nên áp dụng phong cách lãnh đạo này?