1. Kiều bào có nghĩa là gì?
'Kiều bào' là thuật ngữ chỉ những người thuộc cùng quốc gia, chia sẻ ngôn ngữ và văn hóa, nhưng hiện đang sống, làm việc hoặc học tập ở nước ngoài. Đây là một hình thức di cư đặc biệt, ngày càng trở nên phổ biến trong thế kỷ 21, góp phần xây dựng và duy trì các liên kết văn hóa, xã hội và kinh tế giữa quê hương và nơi họ đang cư trú.
Trong trái tim kiều bào thường chứa đựng một niềm khao khát mạnh mẽ về việc bảo tồn và phát triển bản sắc dân tộc, ngôn ngữ và truyền thống quê hương. Dù sống xa quê, họ vẫn duy trì tình yêu sâu sắc đối với đất nước và con người Việt Nam, thường xuyên học tiếng mẹ đẻ và truyền đạt các giá trị văn hóa cho thế hệ sau. Họ tham gia các hoạt động cộng đồng, tổ chức sự kiện văn hóa, và hỗ trợ quê hương qua việc gửi tiền, kiến thức hoặc tài trợ dự án phát triển. Đồng thời, họ cũng mang theo phần văn hóa của nơi mình sinh sống, làm phong phú thêm bản sắc quê hương và tạo cầu nối giữa các nền văn hóa khác nhau.
Với sự đa dạng và ảnh hưởng sâu rộng, kiều bào đã đóng góp tích cực vào việc thúc đẩy giao lưu và hợp tác quốc tế, làm cho thế giới trở nên hòa bình và phong phú hơn. Việc hiểu và tôn trọng kiều bào là rất quan trọng trong việc xây dựng mối quan hệ đa dạng và đa văn hóa trong xã hội toàn cầu hiện đại.
2. Quá trình hình thành của cộng đồng kiều bào diễn ra như thế nào?
Theo Ủy ban người Việt ở nước ngoài thuộc Bộ Ngoại giao, từ hàng trăm năm trước, người Việt Nam đã ra nước ngoài tìm kiếm cơ hội và cuộc sống mới. Cộng đồng người Việt hiện tại tại nước ngoài có nhiều đặc điểm độc đáo và đa dạng. Họ thường là người trẻ, năng động và dễ dàng hòa nhập vào môi trường mới. Phần lớn trong số họ có xu hướng định cư lâu dài ở các quốc gia như Mỹ, Úc, Canada và Tây Âu (khoảng 80% đã nhập quốc tịch nước cư trú nhưng vẫn giữ quốc tịch Việt Nam). Một số ít người Việt ở Nga và Đông Âu coi cuộc sống ở nước ngoài là tạm thời và hy vọng trở về quê hương khi có cơ hội.
Cộng đồng người Việt ở nước ngoài rất đa dạng về thành phần xã hội, xu hướng chính trị, nghề nghiệp, tôn giáo và dân tộc. Sự khác biệt này thường bắt nguồn từ điều kiện sống và chính kiến khi họ rời quê hương. Mặc dù có sự đa dạng này, tính liên kết và gắn bó trong cộng đồng thường không cao, dẫn đến khó khăn trong việc duy trì hoạt động cộng đồng và bảo tồn tiếng Việt cũng như bản sắc văn hóa dân tộc.
Hiện tại, cộng đồng người Việt ở nước ngoài ước tính có khoảng 300.000 người (một số nguồn đưa ra con số 400.000, nhưng đây là ước tính chưa được xác nhận chính thức). Nhiều người trong số họ đã được đào tạo ở các cấp đại học, sau đại học và là công nhân kỹ thuật cao. Họ sở hữu kiến thức cập nhật về văn hóa, khoa học, công nghệ và quản lý kinh tế, đóng góp quan trọng cho sự phát triển của cả quê hương và nơi họ đang sinh sống.
3. Vai trò của kiều bào trong thành công của Cách mạng Tháng Tám 1945
Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ thể hiện sự quan tâm lớn đến kiều bào qua các chỉ đạo về tổ chức và xây dựng phong trào yêu nước, mà còn qua những hành động cụ thể và liên tục trong suốt quá trình cách mạng Việt Nam.
Trong thời gian sinh sống và hoạt động tại Pháp (1918-1923), Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh đã tích cực tham gia phong trào yêu nước của cộng đồng người Việt tại đây. Năm 1919, ngoài việc gửi bản yêu sách đến Hội nghị Vécxây đòi quyền tự do cho người Việt, Người còn biên soạn và in ấn tài liệu tuyên truyền trong cộng đồng kiều bào tại Pháp, đồng thời gửi về nước. Sau đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh liên tục trao đổi tình hình với người Việt ở Pháp và kêu gọi họ hỗ trợ tài liệu để viết sách báo tuyên truyền.
Để khuyến khích tinh thần yêu nước trong cộng đồng người Việt ở Pháp và tuyên truyền về nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã vận động việc ra mắt báo 'Việt Nam hồn'. Người đã viết một bài thơ, in thành truyền đơn kêu gọi mọi người mua báo và tham gia phong trào.
Những nỗ lực này đã thu hút và động viên kiều bào tham gia tích cực vào phong trào của Hội những người Việt Nam yêu nước tại Pháp. Điều này giúp Hội trở thành một phần của Hội Liên hiệp thuộc địa và quan trọng hơn, tạo ra sự kết nối và hợp tác giữa Chủ tịch Hồ Chí Minh và kiều bào tại Pháp, góp phần thức tỉnh và đào tạo họ thành lực lượng cách mạng đầu tiên cho phong trào cách mạng Việt Nam.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng do Hồ Chí Minh đứng đầu, với sự đoàn kết của hàng triệu người dân, cuộc cách mạng giải phóng dân tộc tại Việt Nam đã thành công vào mùa thu năm 1945. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tận tụy cống hiến cả đời mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc và xây dựng quốc gia, và tình cảm của Bác đối với kiều bào đã đóng góp quan trọng vào thành công này.
4. Kiều bào luôn là một phần không thể tách rời của dân tộc Việt Nam
Tiếp nối tư tưởng đại đoàn kết dân tộc và thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: 'Nhiễu điều phủ lấy giá gương; Con Hồng cháu Lạc phải thương nhau cùng,' Đảng, Nhà nước và nhân dân luôn coi kiều bào là phần không thể thiếu của cộng đồng dân tộc Việt Nam. Dù sinh sống ở nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ khác nhau, kiều bào vẫn là nhân tố quan trọng, đóng góp vào việc tăng cường quan hệ hợp tác và hữu nghị giữa Việt Nam và các quốc gia khác.
Đảng và Nhà nước luôn khuyến khích kiều bào nâng cao tinh thần tự hào dân tộc, bảo tồn bản sắc văn hóa và truyền thống, duy trì tình đoàn kết và hỗ trợ lẫn nhau, đồng thời giữ mối liên hệ chặt chẽ với quê hương. Họ cũng được khuyến khích tham gia vào việc xây dựng đất nước và đóng góp vào sự phát triển chung, như lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng toàn quốc lần thứ IX và Nghị quyết 36-NQ/TW, ngày 26 tháng 3 năm 2004 của Bộ Chính trị đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khuyến khích kiều bào tham gia vào công cuộc phát triển đất nước. Các hoạt động của lãnh đạo Đảng và Nhà nước, cùng sự đóng góp của kiều bào, đã giúp phát huy truyền thống yêu nước và đoàn kết. Các dự án đầu tư của kiều bào, hỗ trợ vùng bị thiên tai và lũ lụt, cùng sự tham gia vào các sự kiện văn hóa tại quê hương là minh chứng rõ nét cho tình đoàn kết 'con Rồng, cháu Tiên' mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã quý trọng và khuyến khích.