(Mytour) Tâm Bồ Đề là gì mà các tu sĩ luôn nhấn mạnh việc thực hành mỗi ngày, trong khi hầu hết chúng ta ít quan tâm. Kết quả là ta mãi sống trong đau khổ qua từ kiếp này đến kiếp khác.
1. Tâm Đồ Đề là khái niệm gì?
Tâm Bồ Đề (Budhicitta) là tâm giác ngộ, tức là tâm Phật, nhìn thấy bản chất chân thật nhất của vạn vật, tin rằng mỗi người đều có Phật bên trong và luôn tu hành với mục đích đạt đến sự Giác Ngộ Vô Thượng Chánh Đẳng.
Theo đạo Phật Tây Tạng, Tâm Bồ Đề có hai loại: tương đối và tuyệt đối.
Theo đạo Phật Tây Tạng, Tâm Bồ Đề có hai loại: tương đối và tuyệt đối.
2. Phát tâm Bồ Đề là gì?
Phát tâm là sự phát sinh, sự khởi nguồn, sáng chế, phát triển, tạo dựng, mở đầu, dẫn dắt, hiện thực hóa...
Phát tâm Bồ Đề, tâm giác ngộ cũng là tâm Phật, luôn vì lợi ích của muôn loài, có khả năng nhìn thấy chân thật bản chất của mọi vật, hiểu rõ đường lối dẫn dắt chúng sanh thoát khỏi khổ đau phiền não, vượt ra khỏi vòng luân hồi sinh tử.
Những công đức khi phát tâm Bồ Đề rộng lớn đến mức có thể vượt qua phước báo của thế gian, vượt qua phước báo của cõi trời.
Phát tâm Bồ Đề cũng là đặt ra mục tiêu cao cả ngay từ khi bắt đầu phát tâm, hướng tâm đến con đường tu tập giác ngộ và giải thoát. Nhờ có nguyện này, người tu hành có lòng tin kiên cố, không bị dao động trên con đường tiến tới giác ngộ, hoàn thành sứ mệnh tu hành.
Có rất nhiều cách để phát tâm, nhưng chung quy lại đó là tu thành Phật để cứu độ tất cả chúng sinh. Có thể phát tâm bằng cách sau:
Phát tâm Bồ Đề, tâm giác ngộ cũng là tâm Phật, luôn vì lợi ích của muôn loài, có khả năng nhìn thấy chân thật bản chất của mọi vật, hiểu rõ đường lối dẫn dắt chúng sanh thoát khỏi khổ đau phiền não, vượt ra khỏi vòng luân hồi sinh tử.
Những công đức khi phát tâm Bồ Đề rộng lớn đến mức có thể vượt qua phước báo của thế gian, vượt qua phước báo của cõi trời.
Phát tâm Bồ Đề cũng là đặt ra mục tiêu cao cả ngay từ khi bắt đầu phát tâm, hướng tâm đến con đường tu tập giác ngộ và giải thoát. Nhờ có nguyện này, người tu hành có lòng tin kiên cố, không bị dao động trên con đường tiến tới giác ngộ, hoàn thành sứ mệnh tu hành.
Có rất nhiều cách để phát tâm, nhưng chung quy lại đó là tu thành Phật để cứu độ tất cả chúng sinh. Có thể phát tâm bằng cách sau:
'Nam Mô Thích Ca Mâu Ni Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Con nguyện trong vô lượng kiếp sau sẽ tu tập mọi công đức để cầu Phật Quả Vô Thượng, cứu độ cho tất cả chúng sinh thoát khỏi sự luân hồi sinh tử. Xin Chư Phật chứng minh.'
3. Lợi ích tâm Bồ Đề
3.1 Công đức không giới hạn
Thường được khuyến khích làm nhiều việc thiện như giúp đỡ người nghèo, xây cầu sửa đường, lập chùa, và tạo tượng Phật... Điều này tốt nhưng chưa đủ.
Khi hành động thiện sẽ có phước báu, tái sinh cao quý, và hưởng phước. Nhưng sau khi hưởng hết phước báu sẽ bị đọa lạc.
Công đức từ hành động thiện của chúng ta so với người phát tâm Bồ Đề thì không thể so sánh được. Phát tâm Bồ Đề tạo nên công đức lớn vô biên, không gì có thể đếm hết được.
Ngược lại, khi làm việc tốt mà thiếu phát tâm Bồ Đề, giống như tạo công đức và phước cho kiếp sau sẽ giàu có và hưởng vinh hoa bất tận, nhưng chỉ dừng lại ở đó, không kéo dài mãi. Đây như kẻ cày ruộng không gieo giống hay hoa quỳnh nở một lần rồi tàn.
Nếu chỉ ích kỷ thương bản thân, đó không phải là Nhân bất toàn. Ngược lại, phát tình thương hay phụng sự chúng sanh bằng tâm bình đẳng không phân biệt là Nhân của mọi điều hạnh phúc cho đời này hay đời sau.
Vì vậy, chúng ta nên phát tâm sâu rộng làm lợi ích cho chúng sanh, thể hiện tình thương, cứu giúp bằng tấm lòng tha thiết, mong muốn chúng sanh hết khổ.
3.2 Vượt qua mọi chướng ngại với sức mạnh bất khả
Con người từ khi sinh ra đã phải đối mặt với những khổ đau và phiền não của cuộc sống. Chướng ngại luôn hiện diện và không phải ai cũng đủ mạnh mẽ để vượt qua chúng.
3.2 Tâm Bồ Đề là yếu tố cốt lõi để đạt đến sự thành Phật
Con người thường tìm kiếm hạnh phúc qua tình yêu, tiền bạc, gia đình,... nhưng chỉ có con đường giải thoát mới giúp chúng ta thoát khỏi chuỗi luân hồi.
Và điều quan trọng nhất là tâm Bồ Đề là nền tảng để trở thành Phật. Nó hướng dẫn con người trên con đường đạt đến giác ngộ và giải thoát hoàn toàn.
3.3 Thận trọng đừng hành động như Ma Vương
Ý nghĩa của câu này là chúng ta thực hiện nhiều việc Thiện nhưng không nhằm mục đích trở thành Phật để lợi ích bản thân, do đó những phước lành mà ta thu được từ những việc Thiện sẽ chỉ dẫn đến niềm vui nhân bản hay sanh ra nơi cao cả. Tuy vậy, vẫn còn rơi vào vòng luân hồi sinh tử.
Vì cuộc sống vẫn bị cuốn vào luân hồi, có nguy cơ tạo nghiệp xấu, hành động như Ma Vương, và phải chịu đựng những đau khổ vô tận.
Ví dụ, ở Thiên Đường Tha Hóa Tự Tại, hầu hết là chư Thiên nhưng cũng có những Thiên Ma, như Ma Ba Tuần. Ma Ba Tuần từng tích đức lớn, nhưng vì tự mãn và kiêu căng nên tái sanh làm Ma.
Do đó, chỉ khi có tâm Bồ Đề trong việc Thực hành Thiện mới có thể đạt được giải thoát và giác ngộ. Mỗi người cần không ngừng cố gắng gieo trồng hạt giống đức tính, nuôi dưỡng tâm Bồ Đề liên tục cho đến khi đạt được trọn vẹn Phật Đạo mới không uổng công sức của mình.
4. Phương pháp thực hành tâm Bồ Đề
Cốt yếu của tâm Bồ Đề là làm việc Thiện và phát tán công đức, mang lại lợi ích cho mọi chúng sinh trên khắp các cõi.
- Mỗi khi chứng kiến cảnh khổ, thất bại, khó khăn của người khác, mỗi người cần mở lòng thương cảm. Đừng chỉ trích hay mắng mỏ, hãy thay vào đó là tình thương, như mẹ thương con của mình đang gặp khó khăn.
- Bảo vệ lòng từ bi bên trong để nhìn thấy mọi người đang đối diện với nguy hiểm đều xứng đáng được giúp đỡ, ta sẽ sẵn sàng cứu giúp người khác thoát khỏi hiểm nguy.
- Mỗi khi chứng kiến cảnh khổ, thất bại, khó khăn của người khác, mỗi người cần mở lòng thương cảm. Đừng chỉ trích hay mắng mỏ, hãy thay vào đó là tình thương, như mẹ thương con của mình đang gặp khó khăn.
- Bảo vệ lòng từ bi bên trong để nhìn thấy mọi người đang đối diện với nguy hiểm đều xứng đáng được giúp đỡ, ta sẽ sẵn sàng cứu giúp người khác thoát khỏi hiểm nguy.
Hãy lan tỏa tình yêu thương và lòng từ bi rộng rãi đến tất cả mọi người một cách bình đẳng. Vì sao? Bởi vì mỗi người chúng ta gặp gỡ trong cuộc đời đều có mối quan hệ duyên nợ, có thể trong một kiếp nào đó, họ cũng từng là người thân của chúng ta như bố mẹ, con cái hay anh chị em. Hãy giúp đỡ họ bằng một tâm hồn chân thật nhất có thể.
Hãy phát nguyện rằng mọi người xung quanh con đều được giải thoát khổ đau. Đối với những ai đang hưởng hạnh phúc, hãy nguyện cầu để họ luôn được tiếp tục niềm vui.
Chúng ta cần phát tâm cầu nguyện cho tất cả chúng sinh luôn được hạnh phúc, không còn đau khổ, dù họ là bạn hay kẻ thù. Hơn nữa, việc phát tâm không chỉ đơn thuần là một hành động mà nó phải là hành trình không ngừng, làm cho lòng từ bi mở rộng và lan tỏa muôn nơi.