Khái niệm về tế bào và số lượng tế bào trong cơ thể con người

1. Tế bào là gì?

Tất cả các loài sinh vật đều được hình thành và cấu tạo từ nhiều loại tế bào khác nhau. Tế bào được coi là đơn vị cơ bản và quan trọng nhất trong cấu tạo của cơ thể con người, động vật, vi sinh vật, vi khuẩn, vi trùng,...

Mặc dù kích thước của tế bào rất nhỏ nhưng chúng có cấu trúc phức tạp và mỗi loại tế bào thường đảm nhận vai trò riêng biệt. Theo các nghiên cứu đã được công bố, con người có khoảng 30 nghìn tỷ tế bào, đủ để duy trì hoạt động của cơ thể.

Khám phá sự phức tạp của tế bào

Tế bào trong cơ thể con người đa dạng với nhiều loại có cấu trúc và chức năng đặc biệt tùy thuộc vào vị trí mà chúng hình thành. Hiện nay, đã có hơn 200 loại tế bào được xác định ở người, bao gồm tế bào hồng cầu, tế bào não, tế bào thần kinh,... Mỗi loại tế bào sẽ có kích thước và chức năng riêng biệt như truyền tín hiệu, hấp thụ oxy, loại bỏ CO2,... Bên cạnh đó, mỗi tế bào cũng chứa thông tin di truyền và khi phát triển, nhân bản, chúng tạo ra bản sao của bản thân.

Tế bào tồn tại ở mọi bộ phận trong cơ thể

2. Cấu trúc của tế bào

Để thấu hiểu về tế bào, không thể bỏ qua việc tìm hiểu về cấu trúc của chúng. Một tế bào thường bao gồm các thành phần sau:

2.1. Chất tế bào

Chất tế bào là một phần lỏng lẻo bao gồm bào tương và các bào quan nằm trong màng tế bào, bao bọc quanh hạt nhân. Đây là môi trường quan trọng cho sự trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng trong tế bào.

2.2. Khung cấu trúc của tế bào

Khung tế bào giúp định hình kích thước và hình dáng của tế bào bằng cách tạo ra một mạng lưới từ các sợi dài kết nối với nhau. Ngoài ra, nó còn hỗ trợ quá trình phân chia và di chuyển của tế bào.

2.3. Reticulum endoplasmic (RE)

Reticulum endoplasmic (RE) bao gồm các túi dẹp và ống nối với nhau để tạo thành một mạng lưới bao quanh nội bào, có chức năng tổng hợp và vận chuyển chất trong và ra khỏi tế bào. Có hai loại RE là RE hạt và RE trơn, mỗi loại có cấu trúc và chức năng riêng trong tế bào.

Cấu trúc của tế bào trong cơ thể con người

2.4. Bộ máy Golgi

Bộ máy Golgi nằm trong tế bào với cấu trúc gồm các túi dịch xếp chồng lên nhau. Chức năng chính của nó là sửa đổi protein, phân loại và chuyển giao sản phẩm đến các vị trí cần thiết trong tế bào hoặc ngoài tế bào thông qua mạng enzyme.

2.5. Lysosome và peroxisomes 

Lysosome và peroxisomes là nhóm bào quan có vai trò bảo vệ tế bào bằng cách tiêu hoá các vi khuẩn xâm nhập và tái chế tế bào hư hại hoặc không còn hoạt động chức năng.

2.6. Ti thể

Ti thể đảm nhận nhiệm vụ tiếp nhận và chuyển đổi năng lượng thành dạng có thể sử dụng cho các hoạt động tế bào. Ngoài ra, ti thể còn thực hiện chức năng nhân bản và tạo ra các bản sao của chính nó. Vật chất di truyền trong ti thể hoạt động độc lập với ADN trong nhân tế bào.

2.7. Nhân tế bào

Nhân tế bào là trung tâm chỉ huy của tế bào, điều hành các hoạt động phát triển, nhân bản, phân chia và tiêu huỷ. ADN trong nhân tế bào chứa thông tin di truyền quan trọng cho hoạt động của tế bào.

Cấu tạo của nhân tế bào bao gồm nhiều bộ phận khác nhau

2.8. Màng plasma

Màng plasma, hay còn được gọi là màng sinh chất, bao phủ bên ngoài tế bào và nằm ở lớp ngoài cùng của cấu trúc tế bào. Nhiệm vụ của màng này là cách ly môi trường bên ngoài và bên trong của tế bào, đảm bảo sự vận hành và di chuyển của các chất vào và ra khỏi tế bào. Đây cũng là lớp vách bảo vệ và hỗ trợ tế bào di chuyển.

2.9. Riboxom

Riboxom đóng vai trò quan trọng trong quá trình tạo ra protein trong tế bào. Bào quan này cung cấp hướng dẫn để sao chép thông tin di truyền khi tạo ra một protein mới trong tế bào. Riboxom không có vị trí cố định trong tế bào mà có thể tự do di chuyển hoặc liên kết với lưới nội chất.

3. Câu hỏi thường gặp về tế bào

3.1. Có bao nhiêu tế bào trong cơ thể người?

Việc đếm chính xác số lượng tế bào trong cơ thể con người là một công việc rất phức tạp và các nhà khoa học chỉ ước tính rằng có khoảng 30 nghìn tỷ tế bào trong mỗi cơ thể. Số lượng tế bào được xác định dựa trên số lượng mô trong từng cơ quan, bộ phận của cơ thể con người. Hiện nay, có khoảng 200 loại tế bào khác nhau trong cơ thể con người, mỗi loại có kích thước, cấu trúc, và chức năng riêng trong cơ thể.

Số lượng tế bào trong cơ thể con người được ước tính là khoảng 30 nghìn tỷ 

3.2. Mỗi ngày cơ thể sản xuất bao nhiêu tế bào?

Tương tự như việc xác định số lượng tế bào trong cơ thể, việc tính toán lượng tế bào sản sinh hàng ngày cũng không đơn giản. Mỗi tế bào có tốc độ phân chia và nhân bản khác nhau tùy thuộc vào tuổi thọ và cấu trúc của nó. Ví dụ, tốc độ sản xuất tế bào hồng cầu trong một ngày của người bình thường có thể lên đến từ 173 đến 259 tỷ tế bào, tương ứng với 2 - 3 triệu tế bào/giây.

3.3. Tế bào có tự mất đi không?

Khi các tế bào đã hoàn thành tuổi thọ và không còn hoạt động chức năng, chúng cần phải bị đào thải và thay thế bằng các tế bào mới. Việc đếm số lượng tế bào chết cũng gặp phải nhiều khó khăn như việc đếm số lượng tế bào được sản xuất.

Tế bào bị đào thải khi đã hoàn thành tuổi thọ và không còn chức năng vận hành

Dù vậy, nhờ vào cơ chế tự cân bằng của cơ thể, khi mất đi một lượng tế bào, chúng sẽ được thay thế bằng lượng tế bào mới tương đương. Tuy nhiên, tuổi thọ của mỗi tế bào ở các cơ quan khác nhau cũng khác nhau, ví dụ như tế bào gan khoảng 18 tuần, tế bào bạch cầu 13 ngày, tế bào hồng cầu 120 ngày,... Do đó, các hoạt động sản xuất và đào thải của tế bào luôn diễn ra liên tục trong cơ thể vào mọi thời điểm trong ngày.

Hy vọng rằng thắc mắc về tế bào là gì đã được giải đáp qua bài viết này. Có thể thấy, tế bào đóng vai trò quan trọng trong việc vận hành các hoạt động sống trong cơ thể và yêu cầu sự khỏe mạnh. Để tế bào luôn khỏe mạnh, cần thiết phải có một chế độ sinh hoạt khoa học, ăn uống lành mạnh và cân bằng dinh dưỡng.