Trong truyền thuyết dân gian, đốt vía được coi là cách để xua đuổi tà ma, tránh những điềm xấu, giúp trẻ ăn uống tốt, ngủ sâu và phát triển khỏe mạnh. Liệu đốt vía có thật sự có ích cho trẻ nhỏ? Các phương pháp đốt vía nào là an toàn và hiệu quả cho trẻ sơ sinh? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp mọi thắc mắc của các mẹ và chia sẻ một số cách đốt vía cho trẻ hiệu quả và an toàn nhất.
Tại sao phụ huynh cần biết cách đốt vía cho trẻ sơ sinh?
Vía là một yếu tố tâm linh không thể thấy, gắn liền với cơ thể vật lý của mỗi người, ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần. Người xưa tin rằng, khi trẻ sơ sinh bỗng nhiên quấy khóc vào ban đêm, có thể là dấu hiệu của việc bị mất vía:
- Trẻ bị ma quấy, bị mất vía.
- Trẻ tiếp xúc với người có vía mạnh, làm át vía của trẻ.
- Trẻ bị ảnh hưởng bởi vía xấu từ người khác.
Để giúp trẻ ngừng khóc vào ban đêm, dân gian thường khuyên thực hiện việc đốt vía cho trẻ sơ sinh nhằm xua tan những vía xui xẻo, vía xấu ám vào bé.

Ban đầu, đốt vía chỉ là hành động đốt một ngọn lửa xung quanh khu vực có vía xấu hoặc người bị ám vía xui xẻo. Dần dần, khái niệm đốt vía đã được mở rộng và bao gồm nhiều phương pháp khác nhau để xua đuổi vận đen và các vía xấu, mang lại sự bình an.
Vì sao trẻ sơ sinh dễ bị nặng vía?
Theo quan niệm dân gian
Ngày nay, nhiều mẹ bỉm không còn quá tin vào những yếu tố tâm linh hay hồn vía, nhưng vẫn có phần e ngại khi cho trẻ sơ sinh ra ngoài vào ban đêm. Thực tế cho thấy, có nhiều trường hợp trẻ đi chơi về thì bắt đầu quấy khóc, cảm thấy khó chịu. Đây chính là lý do các cụ xưa thường kiêng không cho em bé ra ngoài sau khi mặt trời lặn.

Thông thường, sau khi sinh, các bà mẹ sẽ ở cữ và giữ bé trong khoảng thời gian 3 tháng 10 ngày, hạn chế tiếp xúc với những người lạ hay những người được cho là có vía xấu. Tuy nhiên, nếu trong thời gian này có người thân đến thăm và vào buổi tối bé bắt đầu quấy khóc, gia đình cần thực hiện phương pháp đốt vía để giúp trẻ.
Bên cạnh đó, cũng có những trường hợp hiếm hoi trẻ sơ sinh bị sợ hãi hoặc bị kích động đến mức mất vía, điều này có thể nhận biết qua việc bé ngủ giật mình nhiều.

Quan điểm từ khoa học
Từ góc độ khoa học, hiện tượng trẻ sơ sinh bị vía nặng có thể được giải thích bằng việc hệ miễn dịch của bé còn non yếu. Điều này tạo cơ hội cho các yếu tố khí xấu xâm nhập vào cơ thể bé, khiến bé cảm thấy bất an và quấy khóc vào ban đêm.

Trong một số trường hợp, khi nhiều người thay phiên nhau ôm bé, có thể làm xáo trộn trường năng lượng của bé, gây mất cân bằng và khiến bé khóc liên tục. Bên cạnh đó, bé cũng có thể cảm thấy mệt mỏi và khó chịu do sự tấn công của virus, vi khuẩn.

Dấu hiệu nhận biết khi trẻ sơ sinh bị phải vía
Theo truyền thuyết dân gian, khi trẻ sơ sinh bị phải vía, thường có những dấu hiệu như ban đầu bé khỏe mạnh, vui vẻ, nhưng bỗng nhiên thay đổi tính tình, trở nên cáu kỉnh và quấy khóc vào ban đêm mà không có lý do rõ ràng, không bị ốm hay sốt.

Trẻ sơ sinh có thể bị vía trong hai trường hợp chính:
- Do ra ngoài vào ban đêm: Trường hợp này xảy ra khi cha mẹ đưa bé ra ngoài sau khi mặt trời lặn, khiến bé bị tà ma quấy rối, dẫn đến hoảng sợ và quấy khóc không dứt.
- Do tiếp xúc với người có vía mạnh: Trẻ sơ sinh có thể bị vía khi tiếp xúc với người có vía mạnh, thậm chí chỉ cần một cái ôm hay tiếp xúc gần cũng có thể khiến bé giật mình và hoảng hốt.

Hướng dẫn các phương pháp đốt vía cho trẻ sơ sinh đơn giản ngay tại nhà
Từ xưa, có vô số cách đốt vía cho trẻ sơ sinh, và mỗi vùng miền, dân tộc hay gia đình lại có những phương pháp riêng biệt. Dưới đây là một số cách đốt vía cho bé đơn giản và hiệu quả mà các bậc phụ huynh có thể áp dụng.
Đốt vía bằng bồ kết
Theo truyền thống, bồ kết là loại quả được sử dụng để làm sạch không khí và xua đuổi tà khí. Vì thế, khi trẻ quấy khóc vào ban đêm, nhiều gia đình thường sử dụng bồ kết để giúp xua tan vía xấu. Mẹ có thể thực hiện cách đốt vía cho trẻ sơ sinh bằng một trong hai cách đơn giản sau đây:
- Treo ba nhánh dứa gai kết hợp với một cành bồ kết gai ngay trước cửa phòng.
- Đặt 3-4 quả bồ kết vào một chiếc chậu nhỏ, đốt lên rồi để chậu trong phòng của bé trước giờ đi ngủ. Để khi chậu bồ kết cháy hết, rồi mới đưa bé vào phòng ngủ lại, giúp làm sạch không khí và xua đuổi tà khí.

Đốt vía bằng nón rách
Nón rách được xem là biểu tượng của sự xui xẻo. Vì vậy, để đẩy lùi vận rủi và mang lại may mắn cho trẻ, mẹ có thể đốt chiếc nón rách trong nhà để giúp con ngủ ngon và bình yên. Dưới đây là cách thực hiện đốt vía cho trẻ sơ sinh bằng nón rách:
- Chuẩn bị một chiếc nón rách và đốt nó cho đến khi thành tro.
- Mẹ bế bé rồi đi qua đám tro, mỗi bước bảy bước đối với bé trai và chín bước đối với bé gái.
- Khi đi qua, mẹ đọc câu khấn thầm: "Đốt vía, đốt vận. Vía lành thì giữ, vía xấu thì đi."

Đốt vía cho trẻ bằng đũa tre
Bên cạnh việc đốt nón rách, đũa tre cũng là một công cụ hữu hiệu để trấn an bé khi khóc đêm. Để thực hiện cách này, mẹ có thể cắt đũa tre thành các đoạn nhỏ (7 đoạn cho bé trai, 9 đoạn cho bé gái), rồi đốt các đoạn tre này trước cửa phòng của bé để xua đuổi vận xui.
Nếu không có đũa tre, mẹ có thể dùng đũa gỗ trong bữa ăn gia đình. Tuy nhiên, cần chú ý tránh sử dụng đũa có phủ sơn, nhựa hoặc hóa chất, vì chúng có thể gây ô nhiễm không khí và tạo ra những chất độc hại ảnh hưởng đến sức khỏe của gia đình.

Sử dụng giấy và bài khấn khi đốt vía
Đốt vía bằng giấy, hay còn gọi là đốt phong long, là một trong những phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả để xua đuổi vía cho trẻ sơ sinh. Mẹ chỉ cần xoắn một tờ giấy lại, châm lửa và hơ quanh phòng, quanh bé, đồng thời lẩm bẩm câu khấn: "Ba hồn bảy vía, bảy vía ba hồn, vía lành thì ở, vía dữ thì đi."

Các bà mẹ có thể tham khảo câu khấn dưới đây:

Khi sử dụng phương pháp đốt vía cho trẻ sơ sinh này, người lớn cần đảm bảo giữ khoảng cách an toàn để tránh lửa tiếp xúc với tay hoặc chân bé, tránh gây nguy hiểm hoặc bỏng cho bé.

Đặt kéo hoặc dao ở đầu giường
Theo tín ngưỡng dân gian, dao và kéo mang năng lượng dương mạnh mẽ, có thể giúp cân bằng âm khí xung quanh bé. Vì vậy, để một con dao hoặc chiếc kéo ở đầu giường giúp bé tránh được ác mộng và có giấc ngủ sâu hơn.
Mẹ có thể chọn những con dao hoặc chiếc kéo không quá sắc để đặt chúng ở đầu giường nơi bé ngủ.
- Nếu có tủ phụ bên cạnh giường, mẹ có thể cất dao kéo vào đó.
- Nếu để dao kéo dưới gối, hãy chọn loại có bao bọc ngoài.
- Nếu không có bao bọc, mẹ có thể dùng tờ giấy dày để quấn kín chúng. Đảm bảo dao hoặc kéo được hướng ra ngoài, tránh hướng về phía bé để bảo đảm an toàn.

Treo tỏi trước cửa sổ hoặc ở đầu cũi của bé
Tỏi là một loài thực vật mang năng lượng dương, khi treo trong phòng hoặc trước cửa sổ sẽ giúp loại bỏ năng lượng xấu, cân bằng âm dương, mang lại sự bình yên, giúp bé ngủ ngon hơn. Mẹ cũng có thể làm một 'túi tỏi may mắn' để mang bên người bé. Phương pháp này có thể kết hợp với các cách đốt vía khác cho trẻ sơ sinh.

Treo dâu tươi trước cửa phòng để xua đuổi tà ma
Ngắt một cành dâu tươi và treo trước cửa phòng bé, hoặc trồng một chậu cúc tần (bi) trong nhà. Ngoài ra, có thể lấy một cành dâu tằm, nhúng qua nước tiểu và đặt trước cửa ra vào. Theo dân gian, dâu tằm được coi là kẻ thù của tà ma, giúp bảo vệ bé khỏi những điều không may.
Khi bé khóc vào ban đêm, mẹ có thể cầm một cành dâu tươi và vụt vào không khí, từ trong phòng ra đến cửa, giống như đang xua đuổi điều xui xẻo. Trong khi làm vậy, mẹ có thể đọc những lời dọa nạt để đẩy lùi tà khí xung quanh. Phương pháp này có thể kết hợp với các cách đốt vía khác cho bé.

Một số cách đốt vía cho trẻ sơ sinh khác
Ngoài các phương pháp đốt vía đã nêu, mẹ có thể tham khảo thêm một số cách đốt vía khác cho trẻ sơ sinh. Những cách này có thể phức tạp hơn và sẽ được áp dụng tùy vào từng tình huống cụ thể.
- Khi rốn của bé rụng, mẹ có thể giữ lại cuống rốn và treo lên cửa sổ để tránh tà khí xấu từ khách thăm.
- Trộn muối với gạo và thực hiện các bước sau: Nếu bé là trai, mẹ cho bé nắm muối gạo bằng tay trái rồi ném qua vai trái. Nếu bé là gái, mẹ sẽ cho bé nắm muối gạo bằng tay phải và ném qua vai trái.
- Đặt một chiếc quần đen của người lớn tuổi trong nhà, như ông bà, gần đầu giường của bé. Mẹ cũng có thể lấy nắm tóc rối của ai đã chải đầu và vuốt lên người bé.
- Nếu trong gia đình có người vừa đi đám tang về, mẹ có thể đốt một tờ giấy báo rồi hơ qua người bé để tránh bé quấy khóc vào ban đêm.

Các mẹ có nên hoàn toàn tin tưởng vào việc đốt vía?
Đốt vía là một phương pháp dân gian đã tồn tại lâu đời, nhưng hiện nay chưa có nghiên cứu khoa học nào chứng minh hiệu quả của nó. Do đó, các bậc phụ huynh không nên lạm dụng phương pháp này để giải quyết vấn đề quấy khóc hoặc giấc ngủ không sâu của trẻ. Nếu bé thường xuyên quấy khóc, giật mình hoặc ngủ không ngon, hãy tìm hiểu nguyên nhân chính xác, có thể là do các yếu tố khác.
- Bé có thể tè dầm khi ngủ.
- Chế độ dinh dưỡng thiếu sắt, kẽm, canxi cần thiết.
- Nhiệt độ phòng ngủ quá nóng hoặc quá lạnh, không phù hợp với bé.
- Tiếng ồn và ô nhiễm từ môi trường xung quanh gây khó chịu cho bé.
- Tư thế ngủ không thoải mái, khiến bé giật mình hoặc khó ngủ sâu.
- Bé cảm thấy cô đơn, không an toàn trong khi ngủ.

Sau khi xác định nguyên nhân chính xác gây giật mình và quấy khóc của trẻ, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau để cải thiện tình trạng này:
- Điều chỉnh nhiệt độ trong phòng sao cho vừa phải, tránh quá nóng hoặc quá lạnh. Đảm bảo phòng thoáng khí và không bị ngột ngạt.
- Dành ít nhất 15 phút trước khi ngủ để ru bé hoặc vuốt ve, giúp bé cảm thấy yên tâm và thư giãn.
- Giữ không gian trong phòng ngủ yên tĩnh, tránh tiếng ồn từ tivi hay cuộc trò chuyện gây ảnh hưởng đến giấc ngủ của bé.
- Thường xuyên kiểm tra và thay bỉm cho bé khi cần, tránh tình trạng bé tè dầm khiến bé khó chịu và dễ cảm lạnh.
- Bổ sung đầy đủ dưỡng chất nếu bé đang bú mẹ, để bé không thiếu các vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển.
Nếu sau khi thử tất cả các phương pháp trên mà tình trạng của bé vẫn không cải thiện, bạn nên đưa bé đến các bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám kỹ càng và đảm bảo sức khỏe của bé được theo dõi đúng cách.

Những sai lầm thường gặp khi áp dụng phương pháp đốt vía cho trẻ sơ sinh
Khi thực hiện phương pháp đốt vía cho trẻ sơ sinh, có một số sai lầm phổ biến mà các bậc phụ huynh cần lưu ý để tránh:
- Đốt lửa quá mạnh hoặc quá lâu: Một số người có thể tin vào các phương pháp truyền thống và đốt vía bằng lửa quá lớn hoặc để lửa cháy quá lâu. Điều này không chỉ gây nguy hiểm cho trẻ mà còn có thể làm bé bị bỏng hoặc gặp khó khăn trong việc hít thở do khói độc hại.
- Thiếu vệ sinh và an toàn: Một lỗi thường gặp là không đảm bảo vệ sinh và an toàn khi tiến hành đốt vía. Chẳng hạn, không rửa tay sạch sẽ trước khi thực hiện, không vệ sinh khu vực đốt hoặc không lưu trữ vật liệu đốt một cách an toàn. Điều này có thể làm tăng nguy cơ cháy nổ và các tai nạn khác.
- Thiếu giám sát trong suốt quá trình: Một sai lầm nguy hiểm là không giám sát trẻ sơ sinh khi đốt vía. Trẻ có thể vô tình tiếp xúc với ngọn lửa hoặc các vật dụng dễ cháy, gây nguy hiểm cho sức khỏe và sự an toàn của bé.
- Quá tin tưởng vào hiệu quả của đốt vía: Một số người tin rằng đốt vía có thể giải quyết mọi vấn đề và mang lại may mắn cho trẻ, mà không nhận thức được những rủi ro và tác động tiêu cực có thể xảy ra.
