Nếu ghé qua Dĩnh Kế, bạn sẽ ngạc nhiên trước cảnh đẹp hàng trăm chiếc phên phơi bánh đa dọc quốc lộ 1 - một món bánh dân dã khiến mọi người chỉ ăn một lần nhưng khó quên mãi.

Khi đi qua Dĩnh Kế, bạn sẽ bị ấn tượng bởi khung cảnh phên phơi bánh đa ven đường quốc lộ 1. Trong ngõ, sân nhà, mọi nơi đều xuất hiện những chiếc bánh đa tròn trĩnh, ngon lành như vậy.
Làng Kế, một ngôi làng cổ thuộc xã Dĩnh Kế, Bắc Giang, có 11 thôn, trong đó 6 thôn làm bánh đa. Dù gọi là bánh Kế, nhưng hương vị đặc trưng của nó không giống với bánh đa ở bất kỳ đâu khác.
Khi nhắc đến Bắc Giang, ai cũng nghĩ đến đồi vải Lục Ngạn, cam sành Bố Hạ, rượu làng Vân... Nhưng thiếu sót nếu chưa thưởng thức bánh đa Kế - một món dân dã chỉ ăn một lần nhưng ghi điểm bởi sức cuốn hút kỳ lạ.
Hương vị thơm ngọt của gạo, béo ngậy của lạc, vị đậm đà của vừng là điều mà thực khách ngay lập tức cảm nhận khi thưởng thức bánh đa Kế. Âm thanh giòn tan khi nhai cũng làm tăng thêm sự hấp dẫn của món ăn này.
Dưới đôi bàn tay tài năng của người nghệ nhân Dĩnh Kế, món bánh đa khô khốc trở nên giòn tan, ngon là khó lòng cưỡng lại. Dân làng Kế chăm chỉ làm bánh đa suốt năm, đặc biệt sôi động trong những thời kỳ nông nhàn.
Nguyên liệu chính để tạo nên bánh đa Kế là gạo tẻ chất lượng, cùng với các phụ gia như vừng, lạc, khoai lang. Tuy nhiên, chỉ có nguyên liệu thô chưa đủ, để tạo ra những chiếc bánh đa hoàn hảo, cần phải trải qua những bước công phu và đòi hỏi sự khéo léo của đôi bàn tay.

Theo người dân trong làng, công đoạn quan trọng nhất là việc tráng bánh, đòi hỏi kỹ thuật tinh tế của người thợ, không phải ai cũng có thể thực hiện được. Việc tráng bánh cần phải nhẹ nhàng, làm cho bánh phẳng, đều và có đủ phụ gia để mỗi chiếc bánh khi ra lò đều tròn trịa, không bị méo, rách.
Đặc biệt, bánh đa Kế được tráng hai lần. Lớp tráng đầu tiên đã chín nhưng vẫn ướt, lớp thứ hai sẽ được trải đều ngay lên lớp đầu. Người làm bánh cần phải nhẹ nhàng, đều tay để đảm bảo bánh phẳng.
Sau khi tráng, bánh được khéo léo lấy ra khỏi nồi hơi bằng cách quấn lớp tráng quanh một ống nứa to và dài, sau đó trải đều ra phên.
Khác biệt của bánh đa Kế so với các vùng khác là vừng và lạc không chỉ được rắc ở phần trung tâm mà còn được giã giập và phủ đều lên mặt bánh, tập trung chủ yếu ở phần tâm và rải đều xung quanh.
Người dân ở làng Kế thường rắc một lớp vừng đen và lạc giã giập lên bánh khi nó còn nóng hổi và bốc mùi, tạo nên hương vị đặc trưng.


Sau khi bánh tráng xong, chúng được phơi hai lần để khô hoàn toàn. Việc phơi bánh cần diễn ra dưới ánh nắng mặt trời vừa đủ, không quá nhạt nhòa cũng không quá gay gắt. Khi bề mặt bánh đã se nhưng vẫn giữ độ đàn hồi, chúng sẽ được gỡ khỏi phên một cách cẩn thận để tránh tình trạng vỡ hoặc thủng.
Tiếp theo, lật mặt còn lại của bánh và tiếp tục phơi. Chỉ có cách này, bánh mới trở nên giòn tan và thơm ngon. Sau khi hoàn tất quá trình phơi, bánh sẽ được đặt ngay vào túi nilông để ngăn chặn độ ẩm và mốc phát sinh.
Bước cuối cùng là sử dụng quạt để tạo hình cho bánh. Người thợ Dĩnh Kế sử dụng than hoa để quạt bánh thủ công, giúp bánh nở đều, đầy đặn, không bị méo mó hay cháy sém.
Khi bánh đã chín, hương thơm đặc biệt của vừng đen, hương béo của lạc, hương nhè nhẹ của gạo kết hợp với khoai lang và vị đậm đà của muối tinh sẽ làm cho bạn bị cuốn hút. Khi thưởng thức, bạn có thể cảm nhận hết vị thơm này cùng với độ giòn tan của bánh, tạo nên một trải nghiệm tuyệt vời.
Nếu có dịp ghé qua Bắc Giang, hãy nhớ mua một số chiếc bánh đa gốc từ làng Dĩnh Kế để mang về làm quà cho gia đình và người thân.
Nhai một miếng bánh đa và thưởng thức cùng chén trà xanh, chắc chắn bạn sẽ bị đưa trở về không khí của miền quê, với hình ảnh những phiên chợ trên vùng trung du và đồng bằng Bắc Bộ. Đây là nơi mà các bà, các mẹ thường xuyên ghé chợ để mua bánh đa Kế về làm quà cho con cháu.
Theo Tuoitre.vn
***
Tham khảo: Cẩm nang du lịch Mytour.com
Mytour.comNgày 28 tháng 8 năm 2015