Khám Phá Bài 2: Thiên nhiên và con người tại địa phương của bạn - Lớp 4

1. Khám phá thiên nhiên và con người của địa phương bạn, câu hỏi khởi đầu ở trang 12

Câu hỏi: Đọc đoạn thơ dưới đây từ chúng tôi

'Những dãy núi hùng vĩ thuộc về chúng ta

Các cánh đồng tràn đầy hương sắc'

Những con đường rộng lớn

Những dòng sông đỏ phù sa'

(Nguyễn Đình Thi, Đất nước, xuất bản trong Tia nắng, NXB Văn học, 1983)

Hãy cho chúng tôi biết khi bạn đọc đoạn thơ trên, bạn hình dung ra những cảnh quan thiên nhiên nào ở địa phương bạn.

Hướng dẫn giải: Đoạn thơ của Nguyễn Đình Thi miêu tả vẻ đẹp thiên nhiên phong phú và hùng vĩ. Đọc đoạn thơ, bạn có thể hình dung đến những cảnh đẹp tự nhiên tại địa phương của mình, như núi non hùng vĩ, cánh đồng xanh mướt, những con đường trải rộng và dòng sông phù sa đỏ. Nếu bạn sống ở vùng núi, bạn có thể liên tưởng đến những đỉnh núi cao, rừng cây xanh rì và không khí trong lành. Ngược lại, nếu bạn sống ở đồng bằng, bạn sẽ hình dung những cánh đồng lúa xanh tươi và con đường trải dài. Dòng sông đỏ phù sa có thể khiến bạn nghĩ đến những con sông có màu nâu đậm từ khoáng chất. Tổng thể, đoạn thơ gợi mở hình ảnh về vẻ đẹp tự nhiên của quê hương và cách mỗi người hình dung sẽ dựa vào trải nghiệm và môi trường sống của họ.

2. Khám Phá Thiên Nhiên và Con Người Địa Phương của Bạn, câu hỏi tìm hiểu ở trang 12

Câu hỏi: Dựa vào tài liệu giáo dục địa phương lớp 4 và hiểu biết của bạn, hãy khám phá thiên nhiên và con người tại địa phương theo các gợi ý sau:

- Vị trí địa lý: Xác định vị trí địa lý của địa phương, các tỉnh thành phố lân cận hoặc biển quốc gia gần kề

- Đặc điểm tự nhiên: Địa hình, khí hậu, và các sông hồ đặc trưng

- Kinh tế: Các hoạt động nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ tại địa phương

- Bảo vệ môi trường: Tình trạng hiện tại của môi trường đất, nước, không khí và các biện pháp bảo vệ môi trường cá nhân cũng như của gia đình

Hướng dẫn giải:

Dựa trên tài liệu giáo dục lớp 4 địa phương và tình hình thực tế tại khu vực, thực hiện các yêu cầu như sau:

- Vị trí địa lý: Theo dữ liệu từ Cục Bản đồ, Thanh Hóa nằm trong khoảng vĩ độ 19°18' Bắc đến 20°40' Bắc và kinh độ 104°22' Đông đến 106°05' Đông. Địa giới của Thanh Hóa có các đặc điểm sau:

+ Phía Bắc tiếp giáp với các tỉnh Sơn La, Hòa Bình và Ninh Bình.

+ Phía Nam giáp tỉnh Nghệ An.

+ Phía Tây tiếp giáp với tỉnh Hủa Phăn của nước bạn Lào, với đường biên giới dài 192 km.

+ Phía Đông, Thanh Hóa mở ra phần giữa của vịnh Bắc Bộ thuộc Biển Đông, với bờ biển dài hơn 102 km.

- Đặc điểm tự nhiên:

Về địa hình, Thanh Hóa có thể được chia thành nhiều vùng miền khác nhau.

Miền Núi và Trung Du: Chiếm phần lớn diện tích của Thanh Hóa. Miền trung du không có ranh giới rõ ràng và không được xem là một đơn vị địa hình riêng biệt, mà thuộc vào khu vực miền núi chung. Vùng này có đồi núi dần dần giảm độ cao từ Tây Bắc về Đông Nam.

Miền Đồi Núi: Chiếm khoảng 2/3 diện tích của tỉnh và bao gồm 11 huyện. Khu vực đồi núi phía Tây có khí hậu mát mẻ, lượng mưa cao, phù hợp cho lâm sản và phát điện. Khu vực đồi núi phía Nam có đồi núi thấp hơn, đất đai màu mỡ, thuận lợi cho trồng cây công nghiệp, lâm nghiệp và các đặc sản. Vườn quốc gia Bến En thuộc khu vực này.

Đồng Bằng: Đây là đồng bằng lớn nhất miền Trung và đứng thứ ba cả nước. Đồng bằng có đầy đủ đặc điểm của một châu thổ, được bồi đắp phù sa bởi các hệ thống sông Mã, sông Yên và sông Hoạt. Điểm thấp nhất so với mực nước biển là 1 m.

Vùng Ven Biển: Kéo dài từ Nga Sơn đến Nghi Sơn dọc theo bờ biển. Vùng này có đặc điểm là đồng bằng, với bãi tắm Sầm Sơn và đất đai phù hợp cho việc lấn biển, nuôi trồng thủy sản và phát triển kinh tế biển. Có các sông như Hoạt, Mã, Yên, Lạch Bạng cùng các khu dịch vụ, công nghiệp và du lịch như Nga Sơn, Nam Sầm Sơn, Nghi Sơn.

Về kinh tế:

Báo cáo của UBND tỉnh Thanh Hóa năm 2023 đã chỉ ra nhiều thành tựu nổi bật trong lĩnh vực kinh tế-xã hội:

Chỉ tiêu Kinh tế-xã hội: Thanh Hóa đã hoàn thành và vượt kế hoạch với 20/26 chỉ tiêu quan trọng. Kinh tế tỉnh đạt mức tăng trưởng tích cực, với tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) đạt 7,01%, xếp thứ 29/63 tỉnh, thành phố và đứng thứ 3 trong nhóm các tỉnh, thành phố có quy mô GRDP lớn nhất cả nước.

Lĩnh vực Nông nghiệp: Ngành nông nghiệp tăng trưởng mạnh mẽ và toàn diện, đóng góp đáng kể vào sự phát triển chung của tỉnh. Sản xuất Công nghiệp: Nhiều sản phẩm công nghiệp chủ yếu duy trì được sản xuất ổn định và gia tăng sản lượng.

Du lịch: Ngành du lịch phát triển sôi động với các sản phẩm đa dạng và phong phú. Doanh thu từ du lịch tăng mạnh, chứng tỏ sự hấp dẫn và phát triển của ngành. Dịch vụ vận tải cũng chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể, đồng bộ với sự phát triển của du lịch.

Tóm lại, Thanh Hóa đang thể hiện sự đa dạng và tích cực trong các lĩnh vực kinh tế-xã hội, với sự đóng góp đáng kể từ nông nghiệp, công nghiệp và du lịch, nổi bật trong bảng xếp hạng quốc gia về tăng trưởng kinh tế.

Về bảo vệ môi trường:

Tại Thanh Hóa, bảo vệ môi trường được coi là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu. Trong những năm qua, Sở Tài nguyên và Môi trường Thanh Hóa đã thực hiện nhiều biện pháp nhằm nâng cao chất lượng môi trường và đảm bảo một không gian sống lành mạnh cho cộng đồng.

3. Thiên nhiên và con người địa phương em, câu hỏi luyện tập trang 15

Điền thông tin vào vở theo yêu cầu:

4. Thiên nhiên và con người địa phương em, câu hỏi vận dụng trang 15

Câu hỏi: Hãy viết một đoạn văn ngắn giới thiệu về một địa danh nổi tiếng ở địa phương bạn.

Hướng dẫn giải:

Thành nhà Hồ Vĩnh Lộc, nằm ở xã Vĩnh Long, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa, là một điểm du lịch văn hóa và lịch sử nổi bật. Cách trung tâm thành phố 45 km và Hà Nội 140 km, thành nhà Hồ thu hút du khách khám phá các sự kiện lịch sử quan trọng của Việt Nam. Xây dựng từ năm 1397 dưới triều vua Trần Nhân Tông và Hồ Quý Ly, thành này là biểu tượng của quyết tâm chính trị và chiến lược quân sự. Hồ Quý Ly đã xây dựng thành để buộc vua Trần Nhân Tông phải dời kinh đô từ Thăng Long về Thanh Hóa, nhằm lật đổ triều Trần.

Hiện nay, Thành nhà Hồ Vĩnh Lộc không chỉ là di tích lịch sử mà còn là điểm du lịch thu hút với cảnh quan tuyệt đẹp. Được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới từ ngày 27 tháng 6 năm 2011, thành nhà Hồ là minh chứng cho nhiều giai đoạn lịch sử và là mẫu mực về kiến trúc, công nghệ, điêu khắc và quy hoạch đô thị độc đáo. Thành nhà Hồ không chỉ là di tích quan trọng mà còn biểu trưng cho sự thịnh vượng của vùng đất Thanh Hóa.