1. Dàn ý cho bài phân tích bài thơ Thề Nguyền chất lượng
I. Mở bài:
Giới thiệu đoạn trích “Thề Nguyền” từ Truyện Kiều của Nguyễn Du, một kiệt tác văn học Việt Nam nổi tiếng. Tác phẩm không chỉ là biểu tượng của nghệ thuật thơ ca mà còn khắc họa sâu sắc số phận khổ cực của con người, đặc biệt là phụ nữ. Nguyễn Du đã thể hiện tình yêu nhân đạo và sự chân thành qua thơ ca của mình, và Truyện Kiều là minh chứng hoàn hảo. Đoạn trích này thể hiện tình yêu sâu lắng giữa Thúy Kiều và Kim Trọng, cùng tìm hiểu chi tiết hơn về nội dung này.
II. Thân bài:
- Kiều vội vã đến nhà Kim Trọng:
Trong đoạn trích, Kiều gấp gáp và nóng lòng gặp Kim Trọng. Tâm trạng của cô thể hiện sự hồi hộp và khát khao mãnh liệt để gặp lại người yêu.
- Tâm trạng và cảm xúc của Kiều:
Kiều trải qua tình yêu đầu đời đẹp đẽ và sâu đậm. Cô khát khao tự do yêu đương và luôn lo lắng về mối tình của mình, đầy sóng gió và thử thách.
- Tâm trạng và thái độ của Kim Trọng:
Kim Trọng cũng yêu thương Thúy Kiều say đắm, và anh đón cô vào nhà với sự khẩn trương và cẩn trọng. Thái độ của anh thể hiện sự quan tâm và lòng chân thành của một người đàn ông đang yêu.
- Lễ thề nguyền của Thúy Kiều và Kim Trọng:
Đoạn trích mô tả nghi thức thề nguyền của Thúy Kiều và Kim Trọng, được thực hiện trang trọng dưới ánh trăng, như một nhân chứng cho tình yêu của họ. Cả hai hòa quyện trong tình yêu, tạo nên sự tin cậy và sâu sắc cho mối quan hệ.
- Tình yêu sâu sắc giữa Thúy Kiều và Kim Trọng:
Tình yêu giữa Thúy Kiều và Kim Trọng được thể hiện trong đoạn trích với sự sâu sắc và đẹp đẽ. Tình cảm mãnh liệt và sự đồng cảm của họ đã tạo nên một tình yêu chân thành và đáng trân trọng.
III. Kết bài:
Đoạn trích “Thề Nguyền” từ Truyện Kiều cho thấy tình yêu say đắm và đẹp đẽ giữa Thúy Kiều và Kim Trọng. Tình yêu của họ được chứng kiến bởi trời đất qua một lễ thề nguyền trang trọng và thiêng liêng, làm cho tình yêu của họ trở nên đặc biệt và cho thấy rằng tình yêu chân chính có thể vượt qua mọi thử thách. Đoạn trích không chỉ là điểm nhấn quan trọng trong Truyện Kiều mà còn là đóng góp sáng tạo của Nguyễn Du cho văn học Việt Nam. Phân tích đoạn trích giúp chúng ta hiểu sâu hơn về tình yêu, lòng nhân ái và tầm quan trọng của tình cảm trong cuộc sống.
2. Phân tích bài thơ Thề Nguyền chọn lọc - Mẫu số 1
Khi hai tâm hồn yêu nhau hòa hợp, tình yêu sẽ trải qua nhiều giai đoạn với cảm xúc phong phú. Trong thế giới mơ mộng, những người yêu thường thề nguyền sẽ bên nhau mãi mãi và vượt qua mọi thử thách. Thúy Kiều và Kim Trọng có một lễ thề nguyền lãng mạn, hiếm thấy trong văn chương trung đại Việt Nam.
Đoạn trích 'Thề nguyền' mở đầu với hình ảnh Thúy Kiều quyết đoán và mạnh mẽ khi bước vào nhà Kim Trọng, trước khi cha mẹ và các em anh trở về. Sự chủ động này thể hiện tình yêu mãnh liệt và sự dũng cảm của cô, khiến người đọc cảm phục. Thúy Kiều đã đối mặt với số phận và tìm đến tình yêu chân thật của mình, một hành động ngày càng hiếm trong xã hội hiện đại với nhiều biến động và bất an.
Lễ thề nguyền của Thúy Kiều và Kim Trọng diễn ra trong không gian thơ mộng, tràn đầy tình yêu và hy vọng. Họ đã can đảm hứa hẹn sẽ cùng nhau vượt qua mọi thử thách và khó khăn trong tình yêu. Bằng nghi lễ thề nguyền, họ đã tạo dựng một tình yêu vĩnh cửu, không chỉ là một mối tình tạm bợ. Họ tin rằng tình yêu thật sự không bị ràng buộc bởi thời gian hay không gian, mà chỉ cần hai tâm hồn hòa quyện, mọi khó khăn đều có thể vượt qua.
Cuộc thề nguyền của Thúy Kiều và Kim Trọng không chỉ lãng mạn mà còn chứa đựng sự đấu tranh và hy sinh. Họ đã từ bỏ những điều dễ dàng để theo đuổi tình yêu chân thành, một mối quan hệ đòi hỏi sự can đảm và kiên nhẫn. Dù trải qua nhiều thử thách, tình yêu của họ vẫn vững bền và mạnh mẽ.
'Cửa ngoài vội rủ rèm the
Xăm xăm băng lối vườn khuya một mình
Nhặt thưa gương giọi đầu cành
Ngọn đèn trông lọt trướng huỳnh hắt hiu'.
Thúy Kiều quyết tâm tìm gặp Kim Trọng với bước chân nhẹ nhàng và nhanh nhẹn, thể hiện sự can đảm. Họ cùng chia sẻ văn thơ và xây dựng tình bạn đặc biệt. Trong bối cảnh phong kiến, các quy định đã tạo ra rào cản lớn, nhưng Thúy Kiều, với trái tim nồng nhiệt và dũng cảm, đã mạnh dạn thề nguyền với người yêu mà không cần sự đồng ý từ cha mẹ. Hành động này thể hiện khát khao tình yêu tự do và chính đáng của cô, đồng thời là cuộc đấu tranh với thời gian và số phận để tìm kiếm hạnh phúc.
Những bước đi của Thúy Kiều không chỉ phản ánh tư tưởng tiên tiến của Nguyễn Du mà còn mở rộng không gian cảm xúc cho nhân vật. Cô tiếp tục dạo bước trong vườn đêm, bước vào thế giới mơ mộng đầy hy vọng và ước mơ.
Với Kim Trọng, khoảnh khắc này trở nên vô cùng quý giá. Sau thời gian dài chờ đợi, anh cuối cùng có cơ hội gặp Thúy Kiều trực tiếp, chia sẻ tâm tư và cảm xúc cùng cô. Trái tim anh ngập tràn niềm vui và hạnh phúc khi có thể làm sâu sắc thêm tình yêu và sự hiểu biết giữa hai người. Kim Trọng coi đây là một món quà quý giá từ số phận và quyết tâm trân trọng từng khoảnh khắc bên Thúy Kiều, để tình yêu của họ trở thành một thực tại vĩnh cửu không bị ảnh hưởng bởi bất kỳ ràng buộc nào.
'Sinh vừa tựa án thiu thiu
Dở chiều như tỉnh dở chiều như mê
Tiếng sen sẽ động giấc hòe
Bóng trăng đã xế hoa lê lại gần
Bâng khuâng đỉnh Giáp non thần
Còn ngờ giấc mộng đêm xuân mơ màng'.
Nguyễn Du dùng hình ảnh ẩn dụ 'tiếng sen' để miêu tả bước chân nhẹ nhàng của Thúy Kiều khi cô trở về sau cuộc gặp gỡ với Kim. Trong khi Kim vẫn còn mơ màng và tiếc nuối, tâm trạng anh trở nên bối rối khi Kiều quay lại. Cảm giác của anh như đang mơ trong giấc mộng đêm xuân. Nguyễn Du đã mượn hình ảnh 'đỉnh Giáp non thần' từ văn học cổ Trung Quốc để thể hiện sự trân trọng của Kim Trọng khi gặp người đẹp.
Sức mạnh của tình yêu đã thúc đẩy Thúy Kiều hành động, sống trọn vẹn với cảm xúc và khao khát của mình. Dù có những hành động táo bạo, nhưng cô không vượt qua giới hạn. Kiều cũng có lý do và lý lẽ cho những hành động có vẻ bồng bột của mình.
'Nàng nói: Trong đêm dài tăm tối
Vì hoa mà phải dấn bước tìm hoa
Giờ đây diện mạo hai ta đã rõ
Biết đâu chẳng phải chỉ là mộng mơ?'
'Khoảng vắng đêm trường' gợi cảm giác hư vô, một không gian rộng lớn và mờ ảo mà Thúy Kiều phải vượt qua để tìm Kim Trọng. 'Vì hoa' ám chỉ Kim Trọng, người có tài năng và phong cách, đã làm Kiều say đắm ngay từ lần gặp đầu tiên. Tình yêu mạnh mẽ đã khiến Kiều dám vượt qua mọi trở ngại để đến gần Kim và bày tỏ tình cảm. Mặc dù sống trong sự yên bình và mờ mịt, Kiều luôn lo lắng về tương lai đầy bất trắc và đau khổ. Dù tình yêu đang nồng nàn, cô vẫn nghi ngờ liệu mọi thứ có phải chỉ là giấc mơ và liệu mọi thứ sẽ biến mất. Sự vội vàng của cô thể hiện sự khao khát tận hưởng từng khoảnh khắc bên người yêu.
Sau khi Kiều chia sẻ tâm tư, Kim Trọng và cô vào phòng, nhanh chóng đốt hương thơm, thắp sáng bằng ngọn đèn ấm áp. Kim Trọng lấy tờ giấy hoa và ghi lời thề lên đó, cắt tóc thành hai phần và đặt lên án thư, như bằng chứng của tình yêu. Ánh trăng lấp lánh trở thành chứng nhân im lặng.
'Tiên thề cùng thảo một chương
Tóc mây một món dao vàng chia đôi
Vầng trăng vằng vặc giữa trời
Đinh ninh hai miệng một lời song song
Tóc tơ căn vặn tấc lòng
Trăm năm tạc một chữ đồng đến xương'.
Lễ thề nguyền diễn ra nhanh chóng nhưng đầy đủ nghi thức: thề nguyền, tóc mây, dao vàng, ánh trăng và lời thề. Thúy Kiều trao Kim Trọng một sợi tóc mây trong buổi thề nguyền. Đây không chỉ là nghi thức hẹn ước mà còn thể hiện tình cảm sâu sắc của Kiều với Kim Trọng. Nguyễn Du đã sử dụng hình ảnh tươi đẹp và các điển cố để tạo ra một không gian thề nguyền lãng mạn và thơ mộng, với ánh trăng làm chứng cho tình yêu vững bền của họ.
3. Phân tích bài thơ Thề Nguyền với các phiên bản chọn lọc - Mẫu số 2
Tình yêu trải qua nhiều giai đoạn với những cảm xúc đa dạng. Khi hai trái tim hòa hợp, những người yêu nhau thường thề nguyền để mãi mãi bên nhau, cùng vượt qua mọi thử thách. Thúy Kiều và Kim Trọng cũng đã thực hiện một lễ thề nguyền trong không gian lãng mạn và huyền bí. Trong văn học Trung đại Việt Nam, chưa có một cuộc thề nguyền nào lãng mạn như vậy.
Trích đoạn 'Thề nguyền' mở đầu bằng quyết tâm mạnh mẽ và táo bạo của Thúy Kiều khi đến nhà Kim Trọng trong lúc gia đình anh vắng mặt.
'Cửa ngoài vội rủ rèm the
Xăm xăm băng lối vườn khuya một mình
Nhặt thưa gương giọi đầu cành
Ngọn đèn trông lọt trướng huỳnh hắt hiu'.
Khi trái tim đắm chìm trong cảm xúc tình yêu, mong muốn ở bên người yêu mãi mãi là điều tự nhiên. Thúy Kiều, với sự vội vã và nhiệt huyết, đã tiếp tục đi sang nhà Kim Trọng lần thứ hai. Dù 'vườn khuya' yên tĩnh, nàng không ngần ngại, mà tình yêu mãnh liệt đã thúc đẩy nàng vượt qua mọi trở ngại trong xã hội xưa. Trong thời kỳ đó, quan niệm 'Nam nữ thụ thụ bất thân' ngăn cản phụ nữ tự quyết về hạnh phúc của mình, nhưng Thúy Kiều vẫn chủ động 'băng lối' đến với Kim Trọng vào buổi chiều tà. Đây là hành động táo bạo, thể hiện khát khao về một tình yêu chân thành, tự do và mãnh liệt, và nàng đã thề nguyền với Kim Trọng.
Mặt trăng đã tràn ngập trên bầu trời, xuyên qua những tán lá cây, tạo ra một không gian huyền bí. Trong trạng thái mơ màng, Kim Trọng ngồi dưới ánh sáng lờ mờ của đèn học, ánh sáng yếu ớt chiếu lên khuôn mặt anh:
'Trong khoảnh khắc ấy, Kim Trọng chìm đắm trong trạng thái mơ màng. Ánh sáng từ đèn học bao phủ khuôn mặt anh, tạo ra những bóng râm và ánh sáng pha trộn, tạo nên không gian yên tĩnh và mờ ảo. Anh như lạc vào một thế giới riêng, nơi tình yêu và ước mơ hòa quyện. Ánh trăng chiếu qua cửa sổ, làm nhấp nháy trên bàn và các vật trang trí. Đó là một khoảnh khắc đáng nhớ, nơi tình yêu và hi vọng hòa quyện, tạo nên một không gian lãng mạn và huyền bí.'
Kim Trọng, đang trong trạng thái mơ màng, không thể tin vào những gì đang diễn ra. Thúy Kiều đã vượt qua mọi trở ngại và mang đến cho anh một tình yêu chân thành và sâu sắc. Ánh sáng từ đèn học làm nổi bật nét mơ màng và sự hứng khởi trong anh.
'Sinh vừa tựa án thiu thiu
Dở chiều như tỉnh dở chiều như mê
Tiếng sen sẽ động giấc hòe
Bóng trăng đã xế hoa lê lại gần
Bâng khuâng đỉnh Giáp non thần
Còn ngờ giấc mộng đêm xuân mơ màng'.
Chàng thư sinh hiếu học đang trong cơn ngủ chập chờn, ở trạng thái nửa tỉnh nửa mê, không rõ tiếng bước chân nhẹ nhàng của người yêu có phải là mơ hay không. Khi đêm xuống, người đẹp lại tiến đến gần Kim Trọng. Những hình ảnh lãng mạn như 'giấc hòe', 'hoa lê', 'bóng trăng xế', 'giấc mộng đêm xuân' thể hiện tâm trạng mơ màng giữa hai thực tại của Kim Trọng. Tiếng bước chân của Kiều đã làm xáo động giấc mơ của chàng thư sinh. Thúy Kiều hiện lên như một thần nữ xinh đẹp của núi Vu Giáp. Vẻ đẹp của bóng trăng và Thúy Kiều hòa quyện, tạo nên một không gian lãng mạn lý tưởng cho cuộc thề nguyền. Sự xuất hiện của Kiều khiến Kim Trọng nghi ngờ liệu việc nàng đến thăm có phải là thực hay chỉ là giấc mơ.
Mong ước kết đôi và sống trọn vẹn với Kim Trọng đã khiến Thúy Kiều hành động dũng cảm vượt qua mọi giới hạn xã hội và truyền thống. Nàng không ngần ngại bước vào nhà Kim Trọng, thực hiện ước mơ và khát vọng tình yêu của mình. Trái tim nàng đập mạnh mẽ, phản ánh tình yêu say đắm, không sợ hãi vượt qua ranh giới giữa lòng dũng cảm và sự dễ dãi. Thúy Kiều đã chứng minh rằng tình yêu không bị ràng buộc bởi quy tắc xã hội, mà là sự theo đuổi tự do và tận hưởng cuộc sống thực sự, bất chấp rủi ro và định kiến.
'Nàng rằng: Khoảng vắng đêm trường
Vì hoa nên phải trổ đường tìm hoa
Bây giờ rõ mặt đôi ta
Biết đâu rồi nữa chẳng là chiêm bao?'
Lý do Thúy Kiều hành động là hoàn toàn hợp lý và thuyết phục. Vì tình yêu, nàng tự nguyện tìm kiếm hạnh phúc, vượt qua ràng buộc của Nho giáo. 'Khoảnh khắc trống trải trong đêm tối' không chỉ là thời gian vật lý mà còn là cảm giác tâm lý, với sự nhớ nhung dâng tràn. Dù mới gặp, Thúy Kiều đã cảm thấy xa Kim Trọng như đã lâu. Việc Kim Trọng thuê phòng gần nàng vẫn chưa đủ; nàng mong muốn gần gũi hơn để tình yêu thêm bền chặt.
Trong văn chương, 'hoa' thường chỉ người con gái đẹp và tài năng. Nhưng trong câu thơ 'Vì hoa nên phải trổ đường tìm hoa', từ 'hoa' biểu thị tình yêu sâu sắc với Kim Trọng. Từ khi gặp Đạm Tiên, Thúy Kiều đã có cảm giác bất an về tình yêu và cuộc sống với Kim Trọng. Cảm giác chia lìa và không trọn vẹn luôn hiện diện trong tâm trí nàng. Khi 'mọi thứ còn rõ ràng giữa chúng ta', Thúy Kiều muốn cam kết với Kim Trọng, lo sợ không còn cơ hội sau này.
Nhận thấy mong muốn của Thúy Kiều, Kim Trọng đã mời nàng vào phòng học để thực hiện lễ thề nguyền. Với tình yêu chân thành và sự tôn trọng, hai người đã hứa trọn đời bên nhau, cam kết tình yêu và lòng trung thành không thay đổi. Lễ thề nguyền đã kết nối hai trái tim, đưa Thúy Kiều và Kim Trọng vào một hành trình tình yêu đầy màu sắc và hy vọng.
'Vội vàng tổ chức lễ rước vào
Đài sen thêm sáp, lò hương thêm thơm'
Vì ánh sáng từ 'trướng huỳnh' không đủ, Kim Trọng đã thêm nến vào đài hình hoa sen để tăng cường ánh sáng và cũng thắp thêm hương để lò hương thơm hơn. Cảnh vật vừa mang vẻ thiêng liêng vừa lãng mạn. Đây là không gian của buổi lễ thề nguyền diễn ra nhanh chóng nhưng đầy đủ nghi thức cần thiết.
'Tiên thề cùng viết một chương
Tóc mây cắt bằng dao vàng chia đôi
Vầng trăng sáng giữa trời
Đinh ninh hai miệng một lời chung
Tóc tơ căn vặn lòng chung thủy
Trăm năm khắc một chữ đồng đến xương'
Kim Trọng và Thúy Kiều ngồi bên nhau, viết lời thề trên tờ giấy trắng, ghi lại tình yêu chân thành và cam kết vĩnh cửu của họ. Họ cắt tóc của mình bằng dao vàng, chia thành hai phần và đặt lên bàn, tượng trưng cho sự trang trọng của lời thề. Vầng trăng sáng giữa bầu trời đêm làm chứng cho lời thề, xác nhận tình yêu của họ.
Lời thề của Thúy Kiều và Kim Trọng là hứa sẽ cùng nhau đồng lòng, chia sẻ mọi khó khăn để xây dựng hạnh phúc lâu dài. Họ ước nguyện bên nhau mãi mãi, và lời thề dưới ánh trăng sẽ gắn kết tình yêu của họ. Buổi lễ chỉ có sự chứng kiến của hai trái tim, không có gia đình hay bạn bè, mà chỉ có ánh trăng làm chứng cho tình yêu.
Đoạn trích này thể hiện quan điểm của đại thi hào Nguyễn Du về tình yêu tự do và tự nguyện. Ông đánh giá cao tình yêu giữa Thúy Kiều và Kim Trọng và đồng cảm với những khó khăn mà tình yêu này đã trải qua từ lúc bắt đầu. Lời thề nguyền góp phần xây dựng niềm tin vào tình yêu của họ và cũng của tác giả. Qua đó, người đọc cảm nhận được sự sâu sắc trong tình yêu của Thúy Kiều và Kim Trọng, đồng thời nhận ra tài năng ngôn ngữ và khả năng sử dụng hình ảnh ước lệ của Nguyễn Du.