Buzz
1. Phân tích bài thơ Nhớ đồng của Tố Hữu Ngữ văn 11 (Mẫu 1)
Tố Hữu, nhà thơ cách mạng nổi tiếng, gia nhập Đảng Cộng sản năm 1938. Tuy nhiên, năm 1939, ông bị bắt và giam tại Nhà Lao Thừa Phủ trong quá trình hoạt động cách mạng. Dù đầy nhiệt huyết, ông phải trải qua thời gian khó khăn trong tù, và trong những ngày ấy, ông viết tập thơ 'Từ ấy.' Bài thơ 'Nhớ đồng,' nằm trong phần 'Xiềng xích' của tập thơ, phản ánh nỗi nhớ quê và lòng yêu cách mạng của ông trong giai đoạn giam giữ.
Trong hoàn cảnh bị giam giữ, các chiến sĩ cộng sản thường trải qua nỗi buồn và nhớ quê. Tiếng hò từ xa làm sống lại nỗi nhớ nhung của những người tù. Giữa không gian rộng lớn của cánh đồng trống trải dưới cái nắng gay gắt, một con người đơn độc bị tách biệt khỏi cuộc sống bên ngoài.
'Không gì sâu sắc hơn nỗi nhớ thương'
Chỉ còn lại tiếng hò vọng từ xa.'
Câu thơ 'Không gì sâu sắc hơn' diễn tả nỗi nhớ quê thấm đẫm trong tâm hồn tác giả. Từ 'xa xăm' ở cuối câu nhấn mạnh sự khó khăn và không chắc chắn trong việc tìm về cuộc sống trước kia.
'Trái đất giờ đã không còn mùi đồng cỏ...
Và những con đường xưa đã vắng bóng.'
Những hình ảnh về quê hương giản dị và thân thương hiện rõ trong tâm trí tác giả. Dù chỉ là tưởng tượng, chúng vẫn sống động và đẹp đẽ, gợi cảm xúc mạnh mẽ. Ngoài những cánh đồng xanh mướt và những ngôi nhà tranh, hình ảnh những người nông dân vất vả nhưng ấm áp và đoàn kết cũng hiện ra trong tư tưởng của nhà thơ.
'Những người lưng cong trên cánh đồng...
Và hình ảnh quen thuộc của quê hương...
Ôi mẹ già, xa xôi một mình!'
Hình ảnh người mẹ trong tâm hồn tác giả càng làm tăng sự khắc khoải và bất lực. Mỗi câu thơ như đưa tác giả trở về ký ức, khao khát mãnh liệt nhưng không thể thoát khỏi tình cảnh hiện tại. Từ 'Chao ôi thương nhớ, chao thương nhớ...' lặp đi lặp lại thể hiện sự tương phản giữa hy vọng và tình trạng bị giam giữ.
Nhà thơ hồi tưởng về quê hương và những ngày đầu tiên gắn bó với lý tưởng cách mạng:
'Nhớ lại những ngày đầu, tôi nhớ rằng tôi...
Trên chín tầng trời, ánh sáng rộn ràng.'
Ông kể về sự hồi tưởng quá khứ u tối và gian khó trước khi tìm thấy lý tưởng cách mạng. Những suy tư này dẫn đến niềm vui và phấn chấn hơn, giống như tinh thần đầu tiên của người chiến sĩ cộng sản khi bước vào hoạt động cách mạng. Dù cảm xúc u sầu vẫn còn đó, tình yêu quê hương và lý tưởng cách mạng vẫn mãnh liệt và đầy khát vọng trong trái tim của người tù cộng sản.
Qua bài thơ 'Nhớ đồng,' người đọc không chỉ cảm nhận tình yêu quê hương chân thành của Tố Hữu mà còn thấy rõ niềm tin vào lý tưởng cách mạng, tình yêu nước và khát vọng tự do hành động, sẵn sàng hy sinh cho Tổ quốc của người tù cộng sản.
2. Phân tích ngắn gọn bài thơ 'Nhớ đồng' của Tố Hữu theo chương trình Ngữ văn lớp 11 (Mẫu số 2)
Bài thơ 'Nhớ đồng' của Tố Hữu được lấy cảm hứng từ âm thanh quen thuộc của tiếng hò quê hương, mà tiếng hò đó như dòng chảy cảm xúc xuyên suốt bài thơ.
Trong khung cảnh yên ả bên dòng sông dưới ánh nắng oi ả, thi sĩ cảm nhận sâu sắc nỗi cô đơn và sự bất lực, rồi bất chợt nghe tiếng hò vang vọng từ xa. Đó là tiếng hò từ trái tim của quê hương, từ những người lao động miệt mài trên cánh đồng, và tiếng hò đó trở thành cơn bão cảm xúc trong bài thơ.
'Có gì sâu sắc hơn nỗi nhớ
Trong tâm hồn, tiếng hò ấy vẫn vọng mãi!'
Những câu thơ đầu tiên diễn tả nỗi nhớ và sự thất vọng của tác giả. Tiếng hò là biểu hiện của nỗi đau sâu sắc mà ông đang trải qua, cảnh vắng lặng của quê hương và sự chia ly với thế giới bên ngoài.
Sự lặp lại trong bài thơ mang hai vai trò quan trọng. Đầu tiên, nó liên kết các phần khác nhau của nội dung, tạo nên một cấu trúc hoàn chỉnh cho bài thơ. Thứ hai, lặp lại nhấn mạnh cảm xúc, làm cho ý tưởng trở nên gắn kết hơn và tạo ra nhịp điệu giống như âm nhạc, khiến nỗi đau và sự nhớ nhung trở nên mãnh liệt và sâu sắc hơn.
Bài thơ vẽ nên bức tranh quê hương một cách chân thực. Nó tái hiện hình ảnh những cánh đồng mùa, mùi cỏ mới, và những ngôi nhà nhỏ xinh xắn. Đồng thời, nó phản ánh bóng dáng những người nông dân chăm chỉ trên cánh đồng. Tuy nhiên, trung tâm của bài thơ vẫn là hình ảnh người mẹ già, biểu trưng cho tình yêu và sự hy sinh, giữa những khó khăn và sức mạnh.
Tóm lại, 'Nhớ đồng' là một bức tranh tinh thần sâu sắc về quê hương, thể hiện sự dâng trào tình yêu cuộc sống và khát vọng tự do của tác giả. Bài thơ không chỉ là sự nhớ quê hương mà còn bộc lộ sự bất mãn và khát khao thoát khỏi thực tại.
3. Phân tích bài thơ 'Nhớ đồng' của Tố Hữu theo chương trình Ngữ văn lớp 11 (Mẫu số 3)
Tố Hữu, tên thật là Nguyễn Kim Thành, sinh ra trong một gia đình nho nghèo tại làng Phù Lai, xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên – Huế. Khi mới 16 tuổi, ông đã lần đầu tiên tiếp xúc với lý tưởng cách mạng và gia nhập Đoàn thanh niên Cộng sản. Hai năm sau, ở tuổi 18, Tố Hữu trở thành đồng chí của Đảng Cộng sản Đông Dương. Cuộc đời ông gắn liền với cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, với vai trò là một chiến sĩ cách mạng kiên cường và một nhà thơ với hồn thơ đặc trưng của thời đại. Thơ của Tố Hữu hòa quyện truyền thống nhân văn và sức mạnh tinh thần của dân tộc, và ông xứng đáng là ngọn cờ đầu của thơ ca cách mạng Việt Nam.
Tập thơ 'Từ ấy' (1937–1946) là tác phẩm đầu tay của Tố Hữu, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời và sự nghiệp của ông. Đây là thời điểm ông giác ngộ lý tưởng cộng sản và quyết định dấn thân vào con đường cách mạng để giải phóng dân tộc khỏi sự áp bức của thực dân và phong kiến. Bài thơ 'Nhớ đồng' được viết khi tác giả bị thực dân Pháp giam giữ tại nhà lao Thừa Phủ (Huế) vào tháng 7 năm 1939, vì 'tội' tuyên truyền chống Pháp cho thanh niên và học sinh.
Nếu bài thơ 'Tâm tư trong tù' được tạo cảm hứng từ những âm thanh quen thuộc của cuộc sống bên ngoài, và 'Khi con tu hú' từ tiếng chim tu hú mùa hè, thì 'Nhớ đồng' lại bắt nguồn từ âm thanh của quê hương, khiến tâm hồn nhà thơ bồi hồi.
Tố Hữu, người con của Huế, nơi tâm hồn thơ của ông được nuôi dưỡng bởi các bản nhạc và điệu hò nổi tiếng như 'Nam ai,' 'Nam bình,' 'mái nhì,' và 'mái đẩy.' Vì vậy, tiếng hò có một ý nghĩa đặc biệt đối với nhà thơ trong những năm tháng tù đày. Tiếng hò gợi nhớ trong tâm hồn Tố Hữu những hình ảnh yêu thương của quê hương.
Bài thơ 'Nhớ đồng' thể hiện nỗi cô đơn và nỗi nhớ của một người tù trẻ tuổi, bị cách biệt với môi trường sôi động, xa lánh đồng bào và đồng chí thân thiết. Bài thơ được chia thành bốn phần: ba phần đầu diễn tả ba nỗi nhớ sau câu hỏi 'Gì sâu bằng...' lặp lại, phần cuối gồm bốn khổ và hai câu kết luận tâm trạng của nhà thơ hiện tại.
Nỗi nhớ xuyên suốt bài thơ được thể hiện qua nhiều kỹ thuật nghệ thuật. Câu hỏi tu từ được sử dụng như một nhấn mạnh: 'Gì sâu hơn những trưa đầy nỗi nhớ,' 'Gì sâu hơn những trưa vắng lặng.' Những câu thơ này có màu sắc nghệ thuật hiện đại của Thơ mới, diễn tả sự da diết của nỗi nhớ, nỗi khắc khoải, và tâm trạng cô đơn của người thanh niên trong cảnh tù đày. Câu hỏi 'Gì' kết hợp với tính từ 'sâu' tạo ra một câu hỏi chất vấn tâm hồn. Tiếng hò gợi nhớ về hình ảnh quê hương và cuộc sống thường nhật trong tâm trí của nhà thơ.
Dù bị giam cầm, tâm hồn nhà thơ vẫn hướng ra ngoài với nỗi nhớ và tình yêu mãnh liệt đối với cuộc sống. Tiếng hò vang vọng trên sông và biển, đưa nhà thơ trở về hình ảnh cuộc sống ấm áp tại quê hương.
Bài thơ 'Nhớ đồng' phản ánh tâm trạng cô đơn và nỗi nhớ của một người tù trẻ, bị cách biệt khỏi môi trường sôi động, xa lánh đồng bào và những người đồng chí thân thiết.
