Buzz
Bảo tàng Y học cổ truyền nằm trên một con đường nhỏ tại quận 10, là nơi bảo quản những giá trị quý báu mà các thầy thuốc đời trước đã góp phần tạo ra cho y học hiện đại ngày nay. Đây cũng là điểm đến hấp dẫn để bạn hiểu sâu hơn về lịch sử y học cổ truyền thông qua một cuộc hành trình ngắn ngày với hàng ngàn hiện vật từ quá khứ đến hiện tại.
Bảo tàng tôn vinh truyền thống Y học cổ truyền Việt Nam
Địa chỉ: Số 41 Hoàng Dư Khương, phường 12, quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh.
Giờ mở cửa: Từ 8h30 đến 17h00
Giá vé tham quan (cập nhật vào tháng 12/2023):
- Người lớn: 180.000 VND/ vé
- Học sinh/ sinh viên/ người cao tuổi: 90.000 VND/ vé
Nghề y từ xưa đến nay luôn là một nghề cao quý và quan trọng trong xã hội. Tuy nhiên, không phải ai cũng có cơ hội hiểu rõ về lịch sử và sự phát triển của ngành này. Đó là lý do bảo tàng Fito ra đời, mang trong mình một mệnh đề bảo tồn, gìn giữ và tôn vinh nền y học cổ truyền Việt Nam.
Tại đây, bạn có thể khám phá hàng ngàn hiện vật liên quan đến y học cổ truyền từ xưa đến nay, bao gồm các dụng cụ bào chế thuốc truyền thống như dao cầu, thuyền tán, chày cối, siêu sắc thuốc, lu ngâm rượu… Ngoài ra, điểm du lịch Sài Gòn này còn lưu giữ nhiều sách và tài liệu về y học cổ truyền có giá trị cao để tham khảo.
Bảo tàng Y học cổ truyền nằm trên đường Hoàng Dư Khương, quận 10
Thăm bảo tàng Fito bằng phương tiện gì? Hướng dẫn di chuyển
Bảo tàng Y học cổ truyền Fito cách trung tâm khoảng 4km, đi được trong chưa đầy 15 phút. Nếu đến Sài Gòn du lịch từ xa, Mytour.vn đề xuất bạn nên sử dụng xe máy để dễ dàng điều hướng, tìm chỗ đậu xe và có thể ghé thăm nhiều điểm tham quan khác trong khu vực trung tâm thành phố.
Về lộ trình, từ trung tâm, bạn đi theo hướng đường Lý Tự Trọng - rẽ vào Cách Mạng Tháng 8 - đường 3 tháng 2 - Cao Thắng, sau đó rẽ phải vào Hoàng Dư Khương. Bảo tàng sẽ nằm ở phía bên trái hướng đi của bạn.
Lịch sử hình thành của bảo tàng Y học cổ truyền Fito
Bảo tàng được khởi xướng từ niềm đam mê và ý tưởng sưu tầm của ông Lê Khắc Tâm - Chủ tịch Công ty Dược phẩm Fito Pharma, nhằm bảo tồn những tài sản quý giá và tôn vinh nền y học cổ truyền. Ông Tâm nhận thấy rằng, đây không chỉ là lĩnh vực chữa bệnh mà còn chứa đựng giá trị văn hóa lâu đời của người Việt Nam.
Fito bắt đầu xây dựng từ năm 2004 và khai trương vào năm 2007 với tổng diện tích gần 600m2 bao gồm 1 tầng trệt và 6 tầng lầu. Bảo tàng có 18 phòng trưng bày khác nhau được thiết kế theo phong cách kiến trúc truyền thống Việt Nam, sử dụng gỗ làm chất liệu chính. Hành trình khám phá bảo tàng giống như việc quay ngược thời gian, khám phá lịch sử y học từ ngày xưa đến nay với các hoạt động như chẩn đoán, điều trị, bào chế và sắc thuốc, v.v.
Bảo tàng có diện tích gần 600m2 với 1 tầng trệt và 6 tầng lầu
Kiến trúc của địa điểm này rất đặc trưng với phong cách truyền thống của Việt Nam
Điểm độc đáo chỉ có tại bảo tàng Y học cổ truyền
Ngay khi bước vào bảo tàng Y học cổ truyền, bạn sẽ cảm nhận được sự yên bình của ngôi nhà gỗ rộng lớn với hai bụi tre trước cửa, tạo cảm giác gần gũi và quen thuộc. Kiến trúc cổ điển ở đây phản ánh bởi hương thảo mộc lan tỏa, mang lại không khí ấm áp và dễ chịu.
4.1 Bảng niên biểu lịch sử Y học
Tại đây có một bảng niên biểu rất chi tiết, ghi lại sự tiến triển của y học cổ truyền qua từng giai đoạn, giúp du khách hiểu rõ hơn về lịch sử y học dân tộc Việt Nam, sự phân loại thuốc theo phương Bắc - Nam, và vai trò của những bậc thầy thuốc trong lịch sử y học cổ, v.v.
Ngoài ra, bảo tàng còn lưu giữ một kho sách Hán-Nôm đồ sộ, dành cho những người muốn nghiên cứu sâu về y học cổ truyền. Trong đó có nhiều tác phẩm quý như Y Tông tâm tĩnh và Nam dược thần hiệu của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác (bao gồm 28 tập, 66 quyển). Từ những bộ sách bách khoa toàn thư này, bạn sẽ nhận ra rằng y học Việt Nam không kém cạnh bất kỳ quốc gia nào như Trung Quốc, Thái Lan…
Bảng niên biểu này ghi chép chi tiết lịch sử phát triển của y học cổ truyền tại Việt Nam
Bảo tàng có một kho sách Hán-Nôm đồ sộ, giúp du khách hiểu sâu hơn về y học cổ
4.2 Bàn thờ của các vị tổ trong bảo tàng Y học cổ truyền
Ở trung tâm của bảo tàng là bàn thờ hai vị tổ của ngành y học, là Tuệ Tĩnh và Hải Thượng Lãn Ông, được bao quanh bởi các bức hoành phi và câu đối được chạm trổ trên gỗ, tạo nên không khí trang trọng và uy nghiêm.
Bàn thờ của các vị tổ ngành y được đặt ở vị trí trung tâm và được trang trí trang trọng
Các bậc thang từ trên xuống, dẫn vào không gian thờ tổ, được làm bằng gỗ đen tuyền đẹp mắt. Cột, kèo và tay vịn của thang bộ có những đường nét chạm trổ tinh xảo. Thang máy cũng được ốp gỗ và trang trí hoa văn tinh tế. Ở mỗi tầng, bảo tàng còn dành không gian cho các chậu cây xanh và thảo mộc.
Từ bàn thờ tổ y, nhìn sang bên trái, bạn có thể thấy một số hiện vật từ đá và đồng có niên đại từ thời tiền sử liên quan đến y học. Bên phải là phòng Danh y Việt Nam, trưng bày 15 bức tranh sơn thếp vàng của các danh y và tác giả y học cổ từ thế kỷ 13 - 19. Bên ngoài khu vực bàn thờ y tổ là một không gian xanh mát với cây cối và một tháp Chàm nhỏ mô phỏng cổng vào Y miếu Thăng Long.
Bộ sưu tập các bức tranh sơn thếp vàng của các danh y và tác giả y học cổ truyền
4.3 Dụng cụ y học cổ truyền
Bảo tàng Fito trưng bày bộ sưu tập dụng cụ bào chế thuốc như chày cối, cân ta, cân tây... cùng với ván gỗ và triện gỗ dùng để in hóa đơn và toa thuốc. Đa số dụng cụ này được làm bằng đá, được nhập khẩu vào Việt Nam từ thế kỷ 16 bởi các thương gia nước ngoài.
Đối với bộ chày cối làm bằng đồng, thường được sử dụng trong các nhà thuốc và những hãng bào chế dược phẩm thuộc thời Pháp thuộc, kèm theo cân tiểu ly. Bảo tàng cũng giữ lại các bộ ấm, siêu sắc thuốc được thu thập từ khắp nơi trên cả nước tại những tầng này.
Khi dừng chân tại đây, bạn cũng có cơ hội khám phá hàng ngàn dụng cụ y học cổ truyền được tổng hợp từ khắp nơi trên toàn quốc
Từ bộ chày cối, bộ ấm, siêu sắc thuốc đến ván gỗ, triện gỗ dùng để in hóa đơn, tất cả đều có mặt tại bảo tàng
4.4 Cây thuốc Việt Nam cổ truyền
Bên cạnh những hiện vật được tỉ mỉ thu thập, bảo tàng còn sở hữu bức tranh chạm khắc trên gỗ mang tên Việt Nam Bách Gia Y, miêu tả hình ảnh cây thuốc lâu đời với danh sách 100 danh y và tác giả đã có đóng góp quan trọng cho y học cổ truyền. Trong các tủ kính gần đó, bạn cũng có thể tìm thấy một số cuốn sách đặc sắc về các lĩnh vực trong ngành y học như dược học, châm cứu, phụ khoa, nhi khoa, dưỡng sinh…
Bức tranh Việt Nam Bách Gia Y với hình ảnh cây thuốc lâu đời chạm khắc trên gỗ gây ấn tượng mạnh mẽ
4.5 Kho rượu thuốc
Theo thông tin từ Blog Du lịch Mytour Go, rượu thuốc đã tồn tại từ thời xa xưa. Phương pháp 'Hạ thổ' được xem là một trong những cách tốt nhất để sản xuất ra rượu thuốc có chất lượng cao nhất. Người Việt từ xưa đến nay thường sử dụng các hũ sành sứ để ủ rượu, đặc biệt là rượu bổ.
Phòng trưng bày rượu thuốc với đa dạng loại rượu sẽ giúp bạn hiểu thêm về cách bào chế thuốc này. Ở đó, có những chóe rượu rất đẹp được bảo quản cẩn thận. Hình dáng và chất liệu của chúng đều rất đa dạng, từ loại vật liệu phổ biến trong thế kỷ 1-3 đến gốm hiện đại của thế kỷ 20.
Không gian trưng bày rượu thuốc với nhiều loại cổ bình, chóe rượu đa dạng
4.6 Thái y viện
Điểm đặc biệt tại đây là mô hình Thái Y viện được trang trí theo phong cách cung đình cổ xưa. Đây là nơi chăm sóc sức khỏe cho vua chúa và hoàng tộc. Không gian Thái Y viện trưng bày các bức tranh sơn son thếp vàng với chủ đề liên quan đến y học cổ truyền, hái trồng cây thuốc, bào chế thuốc, đo mạch… Đáng chú ý nhất là bức tranh Hải Thượng Lãn Ông chữa bệnh cho chúa Trịnh Cán - Trịnh Sâm vào năm 1781. Ngoài ra, trong các tủ kính gần đó còn trưng bày một số đồ dành riêng cho hoàng tộc, giới thượng lưu như bộ ấm trà, chén ống thuốc.
Nội thất tại Thái Y viện thể hiện cách mà vua chúa và hoàng tộc quan tâm đến sức khỏe từ xa xưa
Sài Gòn luôn biết cách làm hài lòng du khách với những điểm tham quan độc đáo, thú vị. Trong số đó, bảo tàng Y học cổ truyền - nơi lưu giữ hàng ngàn hiện vật từ khắp mọi nơi trong nước, đồng thời mang lại giá trị văn hóa dân tộc qua việc chữa bệnh. Điều này làm cho đây trở thành điểm dừng chân lý tưởng trong chuyến hành trình khám phá trung tâm năng động của thành phố, đặc biệt khi bạn mang theo balo.
Thùy Dương
Nguồn: Tổng hợp
