Du khách đến Huế thường nói về sự “dịu dàng” của thành phố, là nơi nâng niu sự an yên, thanh bình trong cuộc sống, không gian bình dị và trấn an, là nơi giữ lấy nét trầm lặng qua những mái nhà cổ xưa qua hàng năm.
Nếu các công trình lịch sử như đền đài, cung điện, lăng tẩm tượng trưng cho thời kỳ huy hoàng của vương triều, thì những kiến trúc dân dụ, những ngôi chùa và phố cổ là biểu tượng của đời sống dân dụ Huế theo từng giai đoạn lịch sử.
Khu vực phố cổ Chi Lăng - Gia Hội và phố cổ Bao Vinh, hai điểm đặc trưng ở phía Đông của kinh thành Huế, là nơi tinh tế nhất đại đô thị xưa Huế, nơi lưu giữ không ít “hồn xưa nét Huế” độc đáo.
Ngày nay, vẫn tồn tại nhiều kiến trúc lâu đời, mang đậm đặc nét độc đáo kết hợp giữa phong cách Hoa - Ấn - Việt. Các đình chùa, hội quán, phủ đệ cổ kính được bảo tồn và giới thiệu đến những người đam mê du lịch văn hóa.
Phố cổ Chi Lăng - Gia Hội
Chi Lăng - Gia Hội trong thời hiện đại
Gia Hội, nơi bản địa cổ của Kinh thành Huế, đậm chất văn hóa với hàng loạt di tích và kiến trúc đẹp mắt. Khu phố cổ bao gồm các con đường như Chi Lăng, Bạch Đằng, Nguyễn Du, Tô Hiến Thành, ... Một trải nghiệm thú vị khi đạp xe dạo qua những con đường nhỏ, ngắm nhìn những mái ngói rêu phong, những tường cổ lịch sử hay những căn nhà gỗ nhỏ bên lề đường.
Những góc phố thanh bình và trữ tình
Khu phố cổ này bắt nguồn từ thời kỳ chúa Nguyễn dời đô và nhanh chóng phát triển, trở thành trung tâm đô thị đông đúc khi nhà Nguyễn lập quốc, đồng thời thể hiện một cách sống sôi động và chân thực nhất về cuộc sống của người dân xưa Huế.
Điều đầu tiên cần nói đến là chùa Diệu Đế tọa lạc trên đường Bạch Đằng, mảnh đất mà ngôi chùa được xây dựng trên đó là nơi Vua Thiệu Trị ra đời và cũng là nơi ở của vua trước khi lên ngôi.
Diệu Đế, ngôi quốc tự thứ ba tại Huế, ngày nay là điểm đến của người dân Huế trong những dịp lễ tết, nơi họ đến để cầu mong sức khỏe và vận mệnh.
Chùa Diệu Đế nhìn từ phía bờ sông
Tiếp theo là “khu phố tàu” trên con đường này, là nơi cư trú của cộng đồng người Hoa tại Huế. Các công trình kiến trúc người Hoa trên đường này vẫn giữ nguyên như lúc mới xây dựng, từ đền Chiêu Ứng, Chùa Bà, Chùa Quảng Đông đến Hội quán Triều Châu, Hội quán Phúc Kiến.
Hội quán Quảng Đông, ra đời vào cuối thế kỷ XIX, tôn thờ Quan Công
Hội quán Phúc Kiến với kiến trúc tráng lệ, là địa điểm thờ cúng Thiên Hậu Thánh Mẫu
Hội quán Phúc Kiến - Di tích kiến trúc tinh tế, trang nhã của người Hoa xưa
Kiến trúc dân dụ xưa của Huế - Phủ Hoằng Hóa Quận Vương Miện Triện
Dưới khu vực phố Tàu là chợ Dinh, so với chợ Đông Ba, chợ Dinh nhỏ hơn nhiều. Phố chợ Dinh được đặt tên theo nhiều phủ đệ của các vị hoàng bà và quan lớn. Các phủ đệ như Phủ Thọ Xuân, Phủ Thoại Thoái Vương, Phủ Hòa Thạnh Vương, Phủ Quảng Biên Quận Công vẫn được giữ gìn đến ngày nay.
Chợ Dinh ngày nay - Diện mạo nhỏ bé của thị trường truyền thống
Bên cạnh đó, trên con đường Chi Lăng có nhiều công trình kiến trúc tâm linh như Thanh Bình Từ Đường - nhà thờ tổ ngành sân khấu lớn nhất cả nước, và như chùa cổ Trường Xuân, nhà thờ Trần Hưng Đạo.
Nơi này còn giữ gìn nhiều ngôi nhà cổ, chứa đựng hàng trăm năm lịch sử, phản ánh biến động thời gian trên từng nét kiến trúc. Với sự phát triển qua thời gian, những con phố ở đây vừa thể hiện vẻ đẹp cổ kính của kiến trúc nhà vườn ba gian hai chái và vừa mang đậm đặc kiến trúc Pháp thuộc. Một số ngôi nhà chỉ còn là tàn tích, trong khi số khác vẫn giữ nguyên từng chi tiết nhỏ.
Ngôi nhà cổ đơn giản nằm gần những công trình mới
Ngôi nhà với phong cách kiến trúc Pháp, xây dựng từ năm 1924, đã “sống” được 99 năm
Tuy nhiên, những ngôi nhà cổ đang từ từ biến mất dưới tác động của quá trình đô thị hóa. Khi đến Huế, đừng quên ghé qua những con đường ở đây trước khi sự hiện đại hoàn toàn chiếm lĩnh và làm mất đi vẻ đẹp của nơi này.
Hai ngôi nhà cổ hiện diện với hai phong cách kiến trúc khác nhau, thể hiện cho hai giai đoạn lịch sử khác nhau của thành phố cổ Huế.
Phố cổ Bao Vinh
Nằm ở khoảng cách chừng 3km từ trung tâm thành phố Huế, khu phố này đã từng là trung tâm thương mại sôi động 'trên bờ và dưới thuyền'.
Các căn nhà kiểu tứ giác được xây dựng từ thế kỉ XX
Khu phố cổ Bao Vinh đã tồn tại từ lâu, là hồi ức của một thời hoàng kim. Những ngôi nhà cổ gần 200 năm tuổi hiện vẫn trang trí bên cạnh những công trình hiện đại của ngày nay.
Bao Vinh ngày nay đã không giữ được vẻ đẹp cổ kính, nhưng vẫn lưu giữ những cây đa, mái ngói, sân đình, bến đò ngang và chợ quê như trong quá khứ.
Ở đây, những ngôi nhà rường cổ bằng gỗ và mái ngói thấp theo phong cách phố chợ cổ, xen kẽ với đó là những căn nhà hai tầng kiểu tứ giác, xây dựng từ thế kỉ 20.
Một ngôi nhà rường bằng gỗ được bảo tồn kỹ lưỡng tại Bao Vinh
Khi ghé thăm Bao Vinh, đừng quên thăm ngôi đình làng cổ nằm trên con dốc, hai cây đa uy nghiêm. Cũng đáng chú ý là bến đò ngang Bao Vinh, nơi hình ảnh những chiếc đò như trong những tác phẩm thơ và văn học.
Thích thú dạo chơi trong khu phố cổ, đặc biệt vào lúc nắng chiều tắt, ngắm nhìn những ngôi nhà cổ với mái ngói rêu phong, nắng vàng bao phủ trên từng tường cổ, tạo nên không khí cổ kính và buồn bã khó tả.
Dạo bước dọc khu phố, say mê ngắm những căn nhà cũ rêu phong là đam mê của mình
Nếu bạn cảm thấy mệt, hãy nghỉ ngơi tại tiệm cà phê Mắt Biếc, số 66 Bao Vinh. Tiệm lấy cảm hứng từ bộ phim Mắt Biếc nổi tiếng của đạo diễn Victor Vũ. Bạn có thể check-in trong không gian vintage, trò chuyện với bạn bè hoặc thư giãn ở góc cà phê yên bình và đậm hoài niệm.
Huế là quê hương của tôi, mong muốn thấy quê hương ngày càng phát triển và được biết đến rộng rãi. Phát triển không nên quên đi cái cũ, mà nên bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa lịch sử. Hai khu phố cổ đang dần bị lãng quên, những căn nhà cổ giảm chất lượng theo thời gian. Hi vọng nơi này sẽ nhận được sự quan tâm xứng đáng với vẻ đẹp và giá trị của chúng.
Tác giả: Lê Thị Quỳnh
*Bài viết tham gia chương trình Mytour Golocal
Mytour Golocal là chương trình viết blog giới thiệu những địa điểm đẹp trên khắp Việt Nam. Bạn sẽ nhận ngay 800.000 VND và có cơ hội làm Cộng tác viên với Mytour. Chi tiết xem tại: https://trv.lk/golocal