Khám phá bí ẩn của loài trâu nước

Trâu nước là một trong những loài vật quen thuộc với nghề nông, đặc biệt là tại Việt Nam. Tuy nhiên, chúng cũng được phân bố rộng rãi ở nhiều quốc gia khác và có nhiều đặc điểm đáng chú ý mà không phải ai cũng biết.

1. Trâu nước sinh sống trên hầu hết các lục địa trên thế giới, trừ Nam Cực.

Trâu nước đã được thuần hóa và sống ở nhiều khu vực trên thế giới như châu Âu, châu Á, châu Úc, châu Phi, cũng như Bắc và Nam Mỹ. Chúng được biết đến như những 'cỗ máy kéo' tự nhiên và thường được sử dụng trong công việc nông nghiệp. Tuy nhiên, số lượng của trâu nước hoang dã đang giảm dần, và chúng chỉ còn sống trong môi trường tự nhiên ở một số khu vực nhất định của châu Á, đặc biệt là Đông Nam Á. Những con trâu rừng này có thể được tìm thấy trong các khu bảo tồn ở Ấn Độ, Nepal, Thái Lan và Bhutan.

Do mất môi trường sống và sự suy giảm nguồn thức ăn tự nhiên, trâu nước hoang dã hiện nay chỉ còn sống ở những khu vực xa xôi hoặc được bảo tồn, mặc dù đó không phải là môi trường lý tưởng của chúng. Môi trường sống lý tưởng của trâu nước hoang dã là các khu rừng mưa và đầm lầy, vì chúng có chứa lớp phủ, nước và thức ăn phong phú. Trâu nước cũng thường di cư, đặc biệt là vào mùa mưa.

2. Các loài trâu nước phân bố ở các vùng khác nhau trên thế giới.

Trâu nước có nguồn gốc từ Ấn Độ, Đông Nam Á và Trung Quốc, và chúng chủ yếu được phân thành hai loài phụ sống ở các vùng khác nhau, bao gồm trâu sông sống ở Ấn Độ, Balkan, Ai Cập và Ý, cũng như trâu đầm lầy sống ở Assam, Đông Nam Á và Trung Quốc.

3. Một con trâu nước có thể nặng hơn 2 con gấu xám

Những con trâu nước hoang dã có thể dài tới 3 mét và cao tới 1 mét 9 tính từ chân tới vai. Chúng có màu xám đen đến đen với cặp sừng khổng lồ. Sừng của trâu nước đực hoang dã có thể dài tới 5 mét. Con đực thường lớn hơn con cái và nặng khoảng gần 1,2 tấn. Trong khi đó, trâu nước thuần dưỡng thường có kích thước nhỏ hơn, nặng từ 453 kg đến 900 kg, nhưng một số con có thể nặng hơn.

4. Trâu nước là loài động vật có vú bán thủy sinh

Trâu nước thích đắm mình trong nước sông, đầm lầy, đôi khi chúng có thể ngâm mình dưới nước như loài hà mã. Chúng làm điều này vì không có tuyến mồ hôi để tự hạ nhiệt. Thay vào đó, trâu nước sử dụng nước mát để điều chỉnh nhiệt độ cơ thể trong điều kiện khí hậu ấm áp và ẩm ướt. Những con trâu này cũng ngâm mình trong nước để tránh bị côn trùng cắn ở những khu vực rừng rậm ẩm thấp. Trâu nước cũng dùng cặp sừng to của mình để xúc bùn đáy sông, đầm lầy lên mình. Hành vi này được gọi là wallowing.

Khẩu phần ăn chính của chúng là cỏ. Chúng cũng ăn trái cây, cây bụi, vỏ cây và lá cây. Trâu nước hoang dã kiếm ăn vào lúc hoàng hôn và rạng sáng ở những bãi đất trống. Thời gian này giúp chúng tránh được cái nóng tồi tệ nhất trong ngày.

5. Trâu nước thuần hóa đang đe dọa cuộc sống của trâu nước hoang dã

Các loài trâu thuần hóa đã trở thành mối đe dọa đối với trâu nước hoang dã do việc lai tạo. Nếu lai giữa các loài này xảy ra, trâu nước hoang dã có thể mất đi đặc điểm di truyền và phải đối mặt với các bệnh từ trâu, bò nuôi. Ngoài ra, con người cũng gây ra mối đe dọa lớn cho trâu nước hoang dã.

Các đàn trâu nước hoang dã đang giảm mạnh do việc bị săn bắt để lấy thịt và sừng, cùng với việc đối mặt với các kẻ săn mồi như hổ, báo và cá sấu trong tự nhiên.

6. Trâu nước mang thai thường kéo dài hơn một chút so với con người

Trâu cái thường sinh một con mỗi năm và mang thai từ 10 đến 11 tháng. Chúng thường sống thành từng đàn, bao gồm cả con cái và con non. Con đực rời xa đàn mẹ sau ba năm, nhưng con cái thường ở lại với đàn mẹ suốt đời. Trâu nước hoang dã thường sống được khoảng 25 năm, trong khi trâu thuần hóa có thể sống được đến 40 năm.

Các nhà nghiên cứu không chắc chắn về số lượng chính xác của trâu nước đang sống trên trái đất, nhưng ước tính có hơn 165 triệu cá thể. Họ cũng không chắc chắn về tổng số đàn trâu nước hoang dã hiện nay do chúng sống ở những khu vực xa xôi, khó tiếp cận. Tuy nhiên, ước tính có khoảng 4.000 con trâu nước hoang dã. Số lượng này đang giảm do sự lai giữa trâu nước hoang dã và trâu nhà.

7. Trâu nước có thể được chăm sóc để cung cấp sữa cho con người, giống như loài bò sữa

Sữa của trâu nước có hàm lượng protein, canxi, lactose, phốt pho và sắt cao hơn sữa bò thông thường. Sữa của loài này cũng có ít cholesterol và nước hơn. Ước tính có khoảng 70 triệu tấn sữa trâu được sản xuất mỗi năm. Ấn Độ sản xuất một phần lớn trong số này, cung cấp gần 57 triệu tấn sữa trâu vào năm 2008. Ngoài ra, sữa của loài này còn được sử dụng để làm pho mát mozzarella kiểu Ý, domiati, kesong puti và surti paneer.

8. Cảnh sát Brazil sử dụng trâu nước làm phương tiện di chuyển

Trên khắp thế giới, con người đã thuần hóa và sử dụng trâu nước trong nông nghiệp. Tuy nhiên, ở Brazil, loài động vật này lại được sử dụng cho một mục đích khác. Nước này sử dụng trâu nước làm phương tiện di chuyển cho một số sĩ quan quân đội. Tại Marajó, một hòn đảo của Brazil, có số lượng trâu nước tồn tại lớn hơn con người và là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của cư dân địa phương. Từ những năm 1990, các sĩ quan quân đội đã sử dụng trâu nước để tuần tra. Chúng cũng trở thành phương tiện di chuyển phổ biến vì chúng có khả năng bơi tốt hơn cả chó và nhanh nhẹn hơn ngựa ở những vùng đầm lầy.

Tham khảo: ZME; Zhihu; Sina