Buzz
Vũ Như Tô đam mê nghệ thuật đến mức không nhận ra Cửu Trùng Đài được xây dựng bằng mồ hôi và máu của người dân. Dự án này chỉ nhằm mục đích phục vụ nhu cầu xa hoa của vua chúa, giống như công trình “Vạn Niên” của triều đình Nguyễn: “Vạn niên là vạn niên nào? Thành xây xương lính, hào đào máu dân”. Vũ Như Tô đã lợi dụng quyền lực để thực hiện giấc mơ nghệ thuật, gây đau khổ cho dân chúng.
Trịnh Duy Sản lãnh đạo phe nổi loạn đã làm náo loạn kinh thành. Họ giết chết Lê Tương Dực, đốt phá Cửu Trùng Đài và tìm kiếm Vũ Như Tô để trả thù. Vũ Như Tô không thể trả lời câu hỏi về đúng hay sai, công hay tội. Ông vẫn hy vọng thuyết phục được An Hòa Hầu và giữ niềm tin vào công việc của mình cho đến cuối cùng.
Đan Thiềm và Vũ bị bắt, Cửu Trùng Đài bị thiêu hủy. Vũ tuyệt vọng kêu lên: “Đốt rồi! Ôi đảng ác! Trời ơi!”. Cái chết của Vũ Như Tô là một bi kịch đau thương, thể hiện sự trả giá cho hành động của ông.
Vũ Như Tô là một nghệ sĩ tài năng nhưng đã đánh mất bản thân trong đam mê nghệ thuật và xa rời thực tế. Ông phải trả giá bằng sinh mạng và công trình tâm huyết. Người đọc thương cảm cho nghệ sĩ, nhưng cũng thấy đáng trách vì sự xa rời thực tế.
Vở kịch chứa đựng giá trị nhân văn sâu sắc: “Không có cái đẹp tách rời cái chân cái thiện”. Tác phẩm nghệ thuật phải phục vụ nhân dân và cuộc đời. Người nghệ sĩ cần có khát vọng sáng tạo, nhưng cũng phải hiểu được thực tế và nhu cầu của dân chúng. Xã hội cần tạo điều kiện cho tài năng phát triển.
Qua bi kịch của Vũ Như Tô, Nguyễn Huy Tưởng gửi gắm những suy nghĩ sâu sắc về mối liên hệ giữa nghệ sĩ với việc sáng tạo nghệ thuật và cuộc sống thực tế của nhân dân. Vấn đề mà tác giả đặt ra từ trước vẫn giữ nguyên giá trị cho đến nay.
