Trong thế giới số hóa ngày nay, bảo mật thông tin cá nhân trở thành vấn đề cấp bách.
Tuy nhiên, nếu dữ liệu quan trọng của bạn được mã hóa và bảo mật, hacker sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc đánh cắp.
Khái niệm mã hóa dữ liệu
Mã hóa dữ liệu là quá trình biến đổi thông tin ban đầu thành dạng không đọc được bằng mắt người, giúp tăng cường bảo mật thông tin.
Mỗi thuật toán mã hóa dữ liệu có đặc điểm riêng, nhưng thường sử dụng các khóa để tăng tính bảo mật. Độ phức tạp của thuật toán càng cao thì càng an toàn, tuy nhiên việc xử lý cũng mất nhiều thời gian hơn.
Ưu nhược điểm của việc Mã hóa Dữ liệu:
- Ưu điểm
- Nhược điểm: Tốn tài nguyên CPU cho việc xử lý mỗi đơn vị dữ liệu, có thể làm chậm quá trình xử lý, vì vậy cần cân nhắc giữa bảo mật và tốc độ xử lý, độ trễ của hệ thống.
Ngoài ra, dữ liệu sau khi được mã hóa thường có dung lượng lớn hơn, gây ra chi phí lưu trữ và truyền tải cao hơn.
Tại sao việc Mã hóa Dữ liệu lại quan trọng?
Mã hóa dữ liệu đơn giản là biện pháp tăng cường bảo mật bằng cách chuyển đổi thông tin thành dạng khác thông qua một mã khóa tùy chỉnh. Kể cả khi dữ liệu bị đánh cắp, việc giải mã cũng rất khó khăn. Ví dụ, nếu bạn đặt mật khẩu cho máy tính, hacker cũng khó có thể truy cập vào dữ liệu nếu nó đã được mã hóa.
Tuy nhiên, việc này chỉ áp dụng cho tập tin trên máy tính. Còn đối với tin nhắn, email gửi qua Internet, có phương thức mã hóa gọi là end-to-end mà một số ứng dụng như Facebook, WhatsApp đang sử dụng.
Khám phá về Mã hóa End-to-End
End-to-end Encryption (E2EE) là phương thức mã hóa chỉ người gửi và người nhận có thể hiểu được thông điệp. Điều này đồng nghĩa với việc ngay cả chủ sở hữu kênh truyền tải dữ liệu, nhà cung cấp dịch vụ Internet hay hacker cũng khó có thể đọc được nội dung.
Phương thức mã hóa này sử dụng mã khóa (key) thuộc về những người trực tiếp liên lạc và truyền tải thông tin, dữ liệu. Nếu không có mã khóa này, không ai có thể giải mã dữ liệu.
Hoạt động của Mã hóa End-to-End
Một ví dụ về cơ chế hoạt động của End-to-End, người A nhắn tin cho người B. Mỗi người trong số họ bắt đầu truyền một mã khóa công khai và một mã khóa bí mật.
Khi người A gửi tin nhắn cho người B, nội dung sẽ được mã hóa bằng khóa bí mật và kết hợp với khóa công khai. Người B khi nhận được thông tin sẽ sử dụng khóa bí mật của mình để giải mã và đọc tin nhắn của người A như bình thường.
Giao thức trao đổi khóa Diffie-Hellman được gọi là một cách để truyền tải khóa một cách bảo mật giữa hai bên mà không cần phải chia sẻ khóa trước đó.
Hiểu về khóa công khai và khóa bí mật
Cả khóa công khai và khóa bí mật đều được tạo thành từ các chuỗi số ngẫu nhiên.
Như tên gọi, mọi người đều có thể thấy được khóa công khai, trong khi khóa bí mật chỉ nằm ở người được phép giải mã. Khóa công khai được sử dụng để mã hóa dữ liệu và chỉ có thể được giải mã bằng khóa bí mật tương ứng, và ngược lại.
Khi gửi tin nhắn cho người B, người A sẽ mã hóa dữ liệu bằng một khóa công khai. Người B sau đó sẽ sử dụng mã bí mật của mình để giải mã tin nhắn. Quá trình ngược lại cũng tương tự.
Độ quan trọng của việc mã hóa dữ liệu
Dữ liệu cá nhân của mỗi người đều rất quan trọng. Nó không chỉ liên quan đến sự riêng tư cá nhân mà còn có thể bị sử dụng cho mục đích quảng cáo hoặc theo dõi bởi các tổ chức. Việc rò rỉ thông tin cá nhân có thể gây ra nhiều vấn đề phiền toái.
Mã hóa dữ liệu ngày càng trở nên dễ dàng hơn. Ngày nay, không cần phải hiểu về các phương trình mã hóa phức tạp. Có nhiều công cụ và phương pháp dễ sử dụng giúp bảo vệ dữ liệu cá nhân.
Một số người coi thường vấn đề này và cho rằng dữ liệu trực tuyến của họ không quan trọng. Nhưng thực tế, thông tin về tài khoản ngân hàng, hồ sơ sức khỏe hoặc tài liệu công việc nếu bị lộ ra ngoài sẽ gây ra tổn thất lớn hơn nhiều so với những gì họ nghĩ.
Do đó, dù là sớm hay muộn, hãy tự bảo vệ bản thân bằng cách mã hóa dữ liệu cá nhân.
Ngoài việc mã hóa dữ liệu trên máy tính và các thiết bị lưu trữ, bạn cũng cần quan tâm đến các phương thức bảo mật mạng như I2P, VPN, Tor,.. Đây là các kết nối có mã hóa cuối giúp bạn duyệt web và truyền tải dữ liệu một cách an toàn mà không ảnh hưởng đến tốc độ xử lý. Xem thêm So sánh I2P, Tor và VPN
Đó là một số khái niệm cơ bản về mã hóa dữ liệu. Bây giờ, bạn nên tự bảo vệ dữ liệu của mình bằng những biện pháp đơn giản. Hơn nữa, khi sử dụng Facebook, hãy chú ý ngăn chặn Facebook thu thập thông tin cho mục đích quảng cáo, vì đây cũng là vấn đề liên quan đến việc bảo mật thông tin cá nhân trên Internet.
Trong quá trình sử dụng, đôi khi người dùng vô tình xóa mất dữ liệu quan trọng như hình ảnh, video. Khi đó, họ không biết phải làm thế nào để khôi phục lại dữ liệu. Hiện nay, có nhiều phần mềm hỗ trợ khôi phục dữ liệu rất hiệu quả như Recuva,... Nếu bạn gặp phải tình huống này, hoàn toàn có thể sử dụng những phần mềm đó để cứu dữ liệu trên ổ cứng máy tính của mình.