Buzz
1. Tìm hiểu về đường hô hấp trên và đường hô hấp dưới
Đường hô hấp của con người được chia thành hai nhóm chính:
1.1. Đường hô hấp trên
Cơ quan này bao gồm miệng, xoang, mũi, họng, thanh quản và khí quản. Các bệnh về đường hô hấp trên thường là cảm lạnh, viêm họng, viêm thanh quản,... Các bệnh này thường xuất hiện khi thời tiết thay đổi hoặc nhiệt độ xuống thấp.
Bệnh lý ở đường hô hấp trên thường lành tính, không kéo dài và không gây ra các biến chứng nghiêm trọng.
Hệ hô hấp được chia thành hai phần: đường hô hấp trên và đường hô hấp dưới.
1.2. Đường hô hấp dưới
Đường hô hấp dưới bao gồm hai bộ phận chính là phổi và ống phế quản, với các bệnh thường gặp như viêm phổi, viêm phế quản,... Mức độ nghiêm trọng của các bệnh lý ở đường hô hấp dưới cao hơn so với đường hô hấp trên. Bệnh thường do virus, vi khuẩn và nấm gây ra.
Những trường hợp viêm đường hô hấp dưới nếu không được điều trị kịp thời có thể gây hậu quả nghiêm trọng, thậm chí dẫn đến tử vong.
2. Các bệnh về đường hô hấp trên và đường hô hấp dưới thường gặp
2.1. Nhóm bệnh đường hô hấp trên
Đối với đường hô hấp trên, bạn có thể gặp phải một số bệnh lý sau:
2.1.1. Cảm cúm
Đây là bệnh lý phổ biến nhất với nguyên nhân chính là virus Influenza (virus cúm). Virus này lây lan nhanh chóng, nếu không kiểm soát tốt có thể bùng phát thành dịch. Virus Influenza thường lây qua đường hô hấp. Để giảm nguy cơ lây nhiễm, bạn nên đeo khẩu trang ở nơi đông người và hạn chế tiếp xúc với người mắc cúm.
Cảm cúm là một trong những bệnh về đường hô hấp thường gặp nhất.
Một vài triệu chứng đặc trưng của cảm cúm bao gồm: sốt cao, nhức đầu, ho, sổ mũi, mệt mỏi,... Một số trường hợp có thể gặp các triệu chứng liên quan đến đường tiêu hóa như tiêu chảy hay nôn mửa. Nhìn chung, các triệu chứng không quá nguy hiểm và bệnh sẽ thuyên giảm sau 2 - 7 ngày nếu được chăm sóc cẩn thận.
2.1.2. Viêm xoang
Viêm xoang xảy ra khi lớp niêm mạc bên trong xoang bị nhiễm trùng do vi khuẩn và virus gây hại. Bệnh được phân loại thành viêm xoang cấp tính và mạn tính.
Bệnh viêm xoang khó phát hiện do các triệu chứng không rõ ràng. Hầu hết người bệnh thường có triệu chứng nghẹt mũi, đau nhức vùng xoang, sốt cao,... Bệnh khó chẩn đoán nếu không theo dõi và kiểm tra thường xuyên.
2.1.3. Viêm thanh quản
Viêm thanh quản có thể gặp ở cả người lớn và trẻ nhỏ, nguyên nhân do virus, vi khuẩn hoặc nấm. Bệnh thường bùng phát khi thời tiết thay đổi.
Viêm thanh quản có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi
Những triệu chứng phổ biến khi bị viêm thanh quản bao gồm: sốt cao, ho khan hoặc khàn tiếng,... Ngoài ra, nhiều bệnh nhân còn cảm thấy gai người và ớn lạnh.
Do bệnh có thể tái phát nhiều lần nên nếu không kiên trì điều trị, bệnh có thể chuyển sang mạn tính. Khi đó, người bệnh có thể đối mặt với các biến chứng như quá sản, loạn sản hoặc teo niêm mạc ở thanh quản.
2.2. Nhóm bệnh đường hô hấp dưới
Các bệnh về đường hô hấp dưới được xem là nghiêm trọng hơn so với các bệnh đường hô hấp trên, với một số bệnh phổ biến như:
2.2.1. Viêm phế quản
Khi bệnh khởi phát, niêm mạc của ống phế quản sẽ bị viêm nhiễm nặng. Đây cũng là nguyên nhân gây ra các triệu chứng như ho khan, sốt cao, ho kèm đờm,...
Viêm phế quản là một bệnh lý của đường hô hấp dưới
Bệnh lý được phân loại thành hai loại là cấp tính và mạn tính. Trong trường hợp của bệnh cấp tính, niêm mạc của ống phế quản vẫn chưa gặp phải các tổn thương quá nghiêm trọng. Tuy nhiên, khi bệnh chuyển sang giai đoạn mạn tính thì ống phế quản phải chịu nhiều tổn thương hơn và có thể để lại nhiều biến chứng khác.
2.2.2. Viêm phổi
Bệnh này thường do vi khuẩn, virus,... xâm nhập vào cơ thể gây nên. Đây là một bệnh lý tương đối nguy hiểm với các triệu chứng đi kèm như sốt cao hay khó thở,... Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể trở nên nặng nề và gây ra nguy cơ suy hô hấp, nguy hiểm hơn là ảnh hưởng đến tính mạng.
2.2.3. Viêm tiểu phế quản
Tình trạng này khá phổ biến ở những người có hệ miễn dịch yếu như người già và trẻ em. Ban đầu, bệnh có các triệu chứng tương đồng với cảm lạnh. Điều này khiến cho nhiều bệnh nhân chủ quan và không điều trị. Đó cũng là lý do khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Khi bệnh không được điều trị sẽ dần chuyển sang tình trạng suy hô hấp cấp, xẹp phổi,... một tình trạng khá nguy hiểm.
Các dấu hiệu của bệnh viêm tiểu phế quản khá giống với triệu chứng của bệnh cảm cúm
3. Cách phòng bệnh hô hấp khi thời tiết thay đổi
Trong điều kiện thời tiết thay đổi như hiện nay, bạn cần áp dụng những biện pháp phòng tránh cơ bản để bảo vệ đường hô hấp của mình như:
- Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là các khu vực như cổ - ngực - lòng bàn chân khi trời chuyển lạnh.
- Tắm bằng nước ấm trong phòng kín, sau đó lau khô cơ thể.
- Tránh nằm dưới máy lạnh, quạt quá lâu, tránh thức khuya.
- Thực hiện chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh, bổ sung thêm các loại rau xanh và nước trái cây.
- Không hút thuốc lá.
- Vệ sinh miệng và họng thường xuyên và cẩn thận.
- Hạn chế sử dụng đồ uống lạnh.
- Không tự ý sử dụng các loại thuốc kháng sinh để điều trị các bệnh liên quan đến đường hô hấp. Thay vào đó, khi có các triệu chứng của bệnh, bạn nên đến cơ sở y tế đáng tin cậy để được bác sĩ kiểm tra, chẩn đoán và kê đơn thuốc phù hợp.
- Tiêm phòng vắc xin cúm hàng năm, tiêm vắc xin phòng vi khuẩn phế cầu,... để phòng bệnh hiệu quả. Trong trường hợp bệnh lý phát sinh, tình trạng cũng nhẹ hơn và thời gian điều trị cũng ngắn hơn.
Để tránh bị ốm vặt khi thời tiết trở lạnh, hãy giữ cơ thể ấm áp
