Buzz
1. Hiểu rõ hơn về phương pháp chụp X-quang
Tia X là một loại bức xạ điện từ có năng lượng cao, có khả năng gây hại cho sức khỏe và có nguy cơ gây ra ung thư. Tuy nhiên, nhờ những đặc tính riêng, chúng được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực và đặc biệt trong y học. Tia X giúp bác sĩ định hình cơ thể bên trong, từ đó phát hiện ra các vấn đề về sức khỏe.
Chụp X-quang là phương pháp hình ảnh không thể thiếu trong y học
Với ứng dụng của tia X trong lĩnh vực y học, nhiều bệnh được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, việc sử dụng tia X cần được tối ưu hóa để giảm thiểu rủi ro tiềm ẩn.
Trong chụp X-quang, cơ thể bệnh nhân được đặt vào thiết bị đặc biệt có khả năng phát tia X. Tia X này sẽ xuyên qua cơ thể và tạo ra hình ảnh dựa trên sự hấp thụ khác nhau của các cấu trúc bên trong.
Răng hấp thu tia X tốt hơn, do đó chúng sẽ xuất hiện sáng trắng trên phim chụp
Với sự tiến bộ của y học hiện đại, ngày nay con người ngày càng khai thác tối đa ứng dụng của X-quang trong chẩn đoán. Ngoài phương pháp truyền thống là chụp X-quang, còn có nhiều phương pháp chẩn đoán hình ảnh mới ra đời dựa trên tia X.
Chụp X-quang
Phương pháp chẩn đoán này sử dụng tia X và đã tồn tại từ lâu, thường được áp dụng để phát hiện các vấn đề liên quan đến xương hoặc răng. Các loại chụp X-quang phổ biến bao gồm chụp X-quang xương, lồng ngực và răng.
Phương pháp chẩn đoán này được cải tiến so với chụp X-quang bằng cách tạo ra nhiều lát cắt chi tiết và đa chiều hơn. Với máy chụp cắt lớp vi tính, bệnh nhân được di chuyển vào máy để tia X quét xung quanh vùng cần chụp.
So với chụp X-quang truyền thống, chụp cắt lớp vi tính sử dụng mức độ phóng xạ cao hơn nhưng cung cấp hình ảnh chi tiết và đáng tin cậy hơn, đặc biệt là trong việc chẩn đoán bệnh. Do đó, chụp cắt lớp vi tính thường được ưu tiên trong các trường hợp khó chẩn đoán bằng X-quang.
Chụp mạch máu số hóa xóa nền và can thiệp
So với chụp X-quang và chụp cắt lớp vi tính, phương pháp chẩn đoán này ít được biết đến nhưng lại có ý nghĩa lớn trong việc chẩn đoán các bệnh liên quan đến mạch máu. Phương pháp này không gây tổn thương, mang lại hình ảnh chẩn đoán chính xác, đặc biệt là trong việc chẩn đoán các bệnh lý nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim, nhồi máu não, và các bệnh ung thư.
Tia X được áp dụng trong chụp mạch máu để hướng dẫn việc đặt stent
Phương pháp đặt stent và vòng xoắn kim loại ngày nay ngày càng được ưa chuộng trong điều trị các bệnh lý liên quan đến mạch máu, và kỹ thuật chụp mạch máu bằng X-quang đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán và hướng dẫn.
Có thể nói, tia X đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong lĩnh vực y học và sẽ tiếp tục được áp dụng trong thời gian dài tới. Các nhà khoa học đang nỗ lực tối đa hóa hiệu suất chẩn đoán dựa trên tia X và giảm thiểu nguy cơ phóng xạ.
2. Mức độ phóng xạ khi chụp X-quang
Mặc dù chụp X-quang mang lại nhiều lợi ích, nhưng nguy cơ phóng xạ và các vấn đề liên quan đến sức khỏe vẫn khiến nhiều bệnh nhân lo lắng. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, mọi người vẫn tiếp xúc với mức độ phóng xạ nhất định hàng ngày từ môi trường xung quanh.
Tác động của phóng xạ đối với sức khỏe con người phụ thuộc vào mức độ tiếp xúc với phóng xạ. Trong môi trường sống bình thường, con người ít bị ảnh hưởng và không nhận ra sự tồn tại của phóng xạ tự nhiên.
Việc chụp X-quang không gây nguy hại cho sức khỏe của người bình thường
Mỗi loại chụp X-quang sẽ sử dụng một lượng phóng xạ khác nhau, và ảnh hưởng đến cơ thể cũng sẽ khác nhau. So sánh mức độ phóng xạ của các loại chụp X-quang với mức độ phóng xạ cơ thể nhận được hàng ngày như sau:
Chụp X-quang ngực: Tương đương với 2,4 ngày bức xạ nền tự nhiên.
Chụp X-quang sọ: Tương đương với 12 ngày bức xạ nền tự nhiên.
Chụp cột sống thắt lưng: Tương đương với 6 tháng bức xạ nền tự nhiên.
Chụp đại tràng có baryte: Tương đương với 2,7 năm bức xạ nền tự nhiên.
Chụp thực quản - dạ dày - ruột non: Tương đương với 2 năm bức xạ nền tự nhiên.
Chụp CT bụng: Tương đương với 2,7 năm bức xạ tự nhiên.
Chụp CT đầu: Tương đương với 243 ngày bức xạ nền tự nhiên.
Chụp hệ tiết niệu qua đường tĩnh mạch: Tương đương với 1 năm bức xạ nền tự nhiên.
Số liệu này đã được khoa học chứng minh đối với người trưởng thành, nhưng trẻ em có cơ địa nhạy cảm nên chịu ảnh hưởng của phóng xạ từ chụp X-quang nhiều hơn. Vì vậy, nếu không cần thiết, trẻ em không nên tiến hành chụp X-quang để tránh tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư não và bệnh bạch cầu.
Dù có rủi ro phóng xạ khi chụp X-quang, nhưng khi cần thiết cho việc chẩn đoán, việc sử dụng kỹ thuật này là không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, người bệnh nên tránh chụp X-quang quá thường xuyên, đặc biệt là khi mang thai hoặc có vấn đề sức khỏe đặc biệt. Để hiểu rõ hơn về nguy cơ nhiễm xạ do chụp X-quang, hãy thảo luận thêm với bác sĩ điều trị.
Mức độ phóng xạ khi chụp X-quang có thể gây ảnh hưởng đến thai nhi
Mức độ phóng xạ khi chụp X-quang phụ thuộc vào kỹ thuật và thiết bị thực hiện. Khi được chỉ định sử dụng đúng cách, đây là phương pháp an toàn cho sức khỏe. Mặc dù có rủi ro nhất định, nhưng lợi ích mà chụp X-quang mang lại vẫn là quan trọng trong việc chẩn đoán bệnh.
