Chiếc lồng bàn này được làm từ sợi mây trắng mịn, nhỏ như sợi chỉ, mỏng như tờ giấy, nặng 290 gram và đã trải qua nhiều công đoạn cầu kỳ và tỉ mỉ.
Làng Phú Vinh (huyện Chương Mỹ, Hà Nội) đã từ lâu trở thành nơi nổi tiếng với nghề mây tre đan truyền thống, có lịch sử hơn 400 năm. Trong số rất nhiều sản phẩm, điều đặc biệt nhất là chiếc lồng bàn “tuyn” của ông Trần Bá Khá (75 tuổi) và vợ, bà Nguyễn Thị Tiến (72 tuổi), được tạo ra từ những sợi mây dài, mảnh, trắng mịn, mỏng như tờ giấy poluya.
Hai vợ chồng ông Khá bắt đầu làm những chiếc lồng bàn này từ năm 2003, bắt đầu với việc đan từ 300 sợi mây (công). Sau đó, số lượng sợi mây tăng lên đến 1.200 công do mây được làm mỏng hơn. Chỉ tính riêng việc làm chiếc núm lồng bàn đã mất 3 ngày, làm mâm mất 7 ngày và thêm 7 ngày để đan khung. Hiện tại, hai vợ chồng ông Khá đã sản xuất hơn 400 chiếc lồng bàn, với mỗi chiếc có giá lên đến 30 triệu đồng.
Ông Khá cho biết rằng để tạo ra một chiếc lồng bàn đạt tiêu chuẩn, phải trải qua nhiều công đoạn khác nhau. Đầu tiên là phải chọn mây đều và đẹp. Sau khi mua mây về, ông bắt đầu lóc mây, lóc những cái mấu cho nhẵn, sau đó bắt đầu chẻ. Ông thường mua khoảng 40kg mây, nhưng chỉ có khoảng 5kg mây đạt tiêu chuẩn sau khi lọc, phần còn lại thừa thì ông bán đi.
Trước khi chuốt mây, ông Khá thường quấn tay bằng sợi vải để tránh bị đứt hoặc xước tay do dăm gỗ.
Ông Khá đang chuốt sợi mây để làm cho chúng mỏng, mịn như tờ poluya và nhỏ như sợi chỉ để đan lồng bàn, mỗi động tác đều tỉ mỉ, cẩn thận, chứng tỏ ông rất lành nghề.
Những sợi mây mảnh như tơ đạt tiêu chuẩn, được bà Tiến kiểm tra kỹ lưỡng.
Bắt đầu gắn bó với nghề từ khi mới 6 tuổi, với hơn 60 năm kinh nghiệm, đôi bàn tay của bà Tiến vẫn khéo léo và nhanh nhẹn, mặc dù bà đã 72 tuổi. “Mỗi tối, tôi vẫn ngồi đan, mắt nhìn TV, tay vẫn làm việc, như một thói quen, không bao giờ bỏ sót một chi tiết nào”, bà Tiến chia sẻ.
Mọi chi tiết trên chiếc lồng bàn đều được chăm chút tỉ mỉ, rất tinh tế.
Bà Tiến nói: “
Ông Khá chia sẻ về những kỷ niệm và thành tựu mà chiếc lồng bàn thủ công do hai vợ chồng sáng tạo đã đạt được.
Hình ảnh của chiếc lồng bàn này đã đoạt giải nhất tại Hội thi Sản phẩm Thủ công Mỹ nghệ Việt Nam năm 2020.
“Nhờ vào nghề đan mây tre, gia đình có đủ tiền nuôi dạy các con, lo cho cuộc sống và nghề nghiệp. Bây giờ, với sức khỏe suy giảm, tôi dám nhận việc nhiều hơn như trước. Lo sợ nghề này sẽ biến mất, tôi đã dạy nhiều người, nhưng không ai trong gia đình, thậm chí trong làng cũng đạt được trình độ đan lồng bàn như này', ông Khá chia sẻ.