Tháng 9 âm lịch là thời điểm lý tưởng cho việc trải nghiệm lễ hội tại các tỉnh thành từ Bắc chí Nam. Hãy cùng nhau khám phá văn hóa, tín ngưỡng và tham gia những hội làng sôi động, để trải qua những trải nghiệm đáng nhớ.
1. Lễ vía Quan Thế Âm xuất gia (ngày 19 tháng 9 âm lịch)
Là một trong những lễ hội Việt Nam quan trọng, lễ vía Quan Thế Âm xuất gia tại các chùa chiền trở nên rộn ràng với sự tham gia đông đảo của Phật tử. Các nghi thức tôn kính, cúng dường và các hoạt động từ thiện diễn ra sôi động trong không khí trang trọng của đền chùa.

Chư Tăng và đạo hữu Phật tử tại chùa Huệ Quang thường xuyên thực hiện lễ lạy Ngũ Bách Danh hàng đêm, tưởng nhớ đến đức Từ bi vô lượng của Đức Phật. @ Phật tử Việt Nam

Lễ hội Quán Thế Âm thu hút hàng ngàn Phật tử tại thành phố Huế tham dự. @ lehoi.cinet.vn
Nhiều chùa trên khắp đất nước thường tổ chức các khoá tu ngắn ngày cho Phật tử, với các hoạt động như an chay, nghe thuyết pháp, lễ lạy Phật tụng kinh, cúng Mông Sơn thí thục, thả hoa đăng cầu nguyện và thưởng thức các tiết mục văn nghệ nhấn mạnh về Phật giáo. Một số địa điểm còn tổ chức diễn kịch tái hiện cuộc sống tu hành khổ hạnh và giới thiệu 12 đại nguyện của Quan Thế Âm Bồ Tát, đồng thời phát kinh và băng đĩa thuyết pháp miễn phí cho người tham gia lễ chùa.

Đại đức Thích Tâm Phương thường niệm hương bạch Phật trên dòng sông Hương. @ Phật giáo A Lưới

Sau khi tụng kinh trên thuyền trên dòng sông Hương, cộng đồng Phật tử cùng nhau thả hoa đăng, nguyện cầu bình an và hạnh phúc. @ Phật giáo A Lưới

Nhiều người lựa chọn ngày lễ vía Quán Thế Âm Bồ Tát xuất gia để cắt tóc. @ Chùa Vạn Thông
2. Hội đình làng Lại Trì (từ ngày 11 đến ngày 13 tháng 9 âm lịch, tại làng Lại Trì, xã Vũ Tây, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình)
Lễ hội tại làng Lại Trì được tổ chức để tưởng nhớ đến Nam Hải đại vương Thục An Dương Vương, Quốc sư Dương Không Lộ và thân mẫu của người, người được tôn là thành hoàng. Việc thờ cúng Nam Hải đại vương liên quan chặt chẽ đến nghề ngư dân từ thời xưa của cộng đồng ở đây. Kiệu Thánh thường được rước từ đình làng ra bến Ngự trước khi diễn ra hội thi bơi chải. Tục bơi chải mang đậm nét văn hóa, phản ánh lối sống nông nghiệp của làng, và là cách biểu đạt lòng biết ơn của người dân Lại Trì, mong mùa màng bội thu, đất nước thái bình.

Không khí trang trọng đong đầy trong làng Lại Trì trước khi bắt đầu rước kiệu Thánh. @ Huyện Kiến Xương

Kiệu Thánh lộng lẫy rước qua bến Ngự, chuẩn bị cho hội bơi chải sôi động, thu hút đông đảo đội đua cự phách trong vùng. @ Huyện Kiến Xương
Nhân dân làng Lại Trì thường nói: “Niềm vui nhất là hội Lại Trì/Ðêm ngắm hát, ban ngày theo dõi cuộc thi bơi”. Lễ hội đình làng Lại Trì hàng năm là một trong những sự kiện nổi bật của tỉnh Thái Bình, giữ gìn và truyền承 nhiều giá trị văn hoá truyền thống.

Màn trình diễn nghệ thuật với âm nhạc dân dụ và nhịp trống của các thiếu nữ xinh đẹp làng Lại Trì. @ Huyện Kiến Xương

Hội thi bơi chải sôi động với sự tham gia đông đảo của các đội đua chuyên nghiệp từ vùng sông nước. @ Huyện Kiến Xương
3. Lễ hội chùa Keo (từ ngày 13 đến ngày 15 tháng 9 âm lịch, xã Duy Nhất, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình)
Chùa Keo, nơi thờ Quốc sư Dương Không Lộ, được xây dựng từ thời Lý, hiện là Di tích Quốc gia đặc biệt về Kiến trúc nghệ thuật. Qua 400 năm, chùa vẫn giữ nguyên kiến trúc cổ và được coi là một trong ba ngôi chùa gỗ cổ trong số 10 kiến trúc cổ tiêu biểu của Việt Nam. Cánh cửa tam ngoại của chùa được coi là tác phẩm điêu khắc gỗ tinh tế. Gác chuông với kiến trúc hào hoa là biểu tượng của văn hóa sông Hồng.
Trước lễ hội, người dân lau chùi chùa, tắm tượng, bày nhang đèn và hoa quả trang trí trịnh trọng. Gần ngày lễ hội, không khí trở nên khẩn trương và náo nhiệt hơn.
Từ 7 giờ sáng ngày 13 âm lịch, rước kiệu bắt đầu khắp làng, hương án, long đình, kiệu thùng sắc chỉ vua ban, kiệu chính (không có bài vị), kiệu hờ và đám người dân tham gia lễ hội. Ngoài các lễ vật như hương, đèn, hoa, trà, oản, người dân còn dâng thêm một cặp bánh dày lớn, được làm từ hạt gạo của làng và đôi bàn tay của người dân địa phương.

Quang cảnh huy hoàng với cờ hội bay phấp phới tại chùa Keo, Thái Bình. @ Tổng Cục Du lịch

Mái ngói chùa Keo, sau hàng trăm năm, vẫn giữ vẻ linh thiêng, là nhân chứng của bao mùa lễ hội diễn ra. @ Bảo tàng lịch sử
Trong khi đó, hội bơi trải vẫn diễn ra đồng bộ, làm cho cả làng Hành Thiện hân hoan, nhộn nhịp mỗi ngày. Sân chùa, đình làng, nơi này hát xướng, chỗ kia chọi gà, chỗ khác tổ chức đua tôm, tạo nên không khí sôi động bất kể ban ngày hay ban đêm.

Du thuyền hát giao duyên tại lễ hội chùa Keo. @ Báo Thái Bình

Hội bơi chải sôi động khắp làng. @ Báo Thái Bình
4. Lễ hội Katê (Tháng 9 âm lịch, thôn Hữu Đức xã Phước Hữu huyện Ninh Phước , tỉnh Ninh Thuận)
Lễ hội Katê, một trong những lễ hội Việt Nam quan trọng của đồng bào Chăm, diễn ra vào tháng 7 theo lịch Chăm (tức tháng 9 âm lịch), là dịp tưởng nhớ công ơn của các thần và anh hùng dân tộc như Pô Klong Garai, Pô Rôme, …
Đây là một trong những lễ hội nổi bật hàng năm của đồng bào Chăm, là nơi kết nối văn hoá, tập tục, tín ngưỡng, và nghệ thuật thông qua các nghi lễ, trang phục, âm nhạc, và những bài thơ ca, ca ngợi vị vua hiền lành, ca tụng công đức với đất đai, nghề nghiệp truyền thống, và mùa màng bội thu.

Tết của người Chăm chính là lễ hội Katê. @ Báo Ninh Thuận
Lễ hội Katê là dịp để thanh niên Chăm thể hiện những điệu nhảy, bài ca, và điệu kèn độc đáo, làm xao lạc trái tim với những giai điệu của kèn Samanai, trống Ginăng, đưa người tham dự lên đỉnh cao của trạng thái hưng phấn, hoà mình vào múa của các nữ nhân Chăm đẹp như nàng tiên, đang bay nhảy khắp bầu trời mơ mộng

Những bước múa truyền thống của người Chăm như nhấc mở giấc mơ của các tháp ngủ quên dưới bức bụi thời gian. @ Báo Ninh Thuận
Dưới tầng bụi của thời gian, lễ hội Katê là thời khắc để người Chăm đánh thức những tháp cổ kính đang ngủ yên giữa vùng đất bao la. Lễ hội Katê theo dõi những bước nghi lễ truyền thống như rước y trang, mở cửa tháp, tắm tượng thần, trang phục cho tượng thần và cuối cùng là đại lễ. Lễ cúng gồm: 1 con dê, 3 con gà làm lễ tẩy uế đất tháp, 5 mâm cơm cúng có thịt dê, 1 mâm cơn với muối vừng, 3 ổ bánh gạo và hoa quả.

Bàn lễ đầy ắp sản vật địa phương, là sự tôn kính của người Chăm dành cho thần linh. @ Báo Ninh Thuận
Lễ hội Katê khép lại, mở ra lễ của từng gia đình với những nghi lễ đặc sắc, hòa mình vào không gian văn hoá độc đáo của người Chăm.5. Lễ hội Dinh Thầy Thím (14 đến 16 tháng 9 âm lịch, xã Tân Tiến, thị xã La Gi, Bình Thuận)
Nghi lễ bao gồm nghinh thần, nhập điện an vị, thí thực phát lộc, thỉnh sanh, giỗ Tiền hiền và cúng gia binh được tổ chức một cách trang trọng.
Lễ hội Dinh Thầy Thím thu hút hơn 300 ngàn lượt du khách đến viếng trong suốt tháng 9 âm lịch.

Lễ hội Dinh Thầy Thím thu hút hơn 300 ngàn lượt du khách đến thăm suốt tháng 9 âm lịch. @ Tổng Cục Du lịch

Nghi thức diễn ra trong không khí trang trọng tại chánh điện. @ Tổng Cục Du lịch

Dinh Thầy Thím lung linh cả ngày lẫn đêm, nguyên tháng 9 âm lịch bừng sáng với ngọn nhang đèn. @ Báo Bình Thuận
Phần lễ hội sôi động với nhiều hoạt động văn hóa thể thao biển như thi làm bánh, đan lưới, khiêng thúng ra khơi, gánh cá, kéo co, thi đấu cờ người, biểu diễn xe hoa, lân – sư - rồng, triển lãm mô hình sự tích Thầy Thím, trình diễn trống hội và chương trình nghệ thuật dân tộc.

Nghệ sĩ cải lương hoá trang sặc sỡ trước khi bắt đầu vở kịch cải lương về sự tích Thầy Thím. @ Tổng Cục Du lịch

Nhiều đoàn cải lương từ TP.HCM và Bình Dương đến biểu diễn các vở kịch nói về sự tích Thầy Thím. @ Tổng Cục du lịch