Buzz
1. Giới thiệu tác giả và tác phẩm
1.1. Tác giả Nguyễn Quang Thiều
Nguyễn Quang Thiều, sinh ngày 13 tháng 02 năm 1957 tại làng Chùa, xã Sơn Công, huyện Ứng Hoà, tỉnh Hà Tây (hiện thuộc Hà Nội), hiện cư trú tại thành phố Hà Đông. Ông đã học đại học tại Cuba và là một người đa tài trong các lĩnh vực văn chương, báo chí và hội họa.
Kể từ năm 1983, Nguyễn Quang Thiều đã bắt đầu sự nghiệp viết lách của mình và trở thành một cây bút đa tài, thường xuyên xuất hiện trên các diễn đàn văn học và báo chí. Ông nhanh chóng nổi bật như một nhà thơ trẻ cách tân hàng đầu của thế hệ mình, đồng thời ghi dấu ấn trong nhiều thể loại như văn xuôi, tiểu luận và dịch thuật, góp phần quan trọng trong việc quảng bá văn học Việt Nam ra thế giới.
Vào những năm 1990, thơ Việt Nam đương đại bắt đầu chứng kiến sự thay đổi lớn về mặt thi pháp, và Nguyễn Quang Thiều là một trong những nhà thơ đầu tiên mang đến một giọng điệu mới và sáng tạo trong thơ Việt.
Nguyễn Quang Thiều không chỉ là một nhà thơ tiên phong trong trào lưu hiện đại mà còn là một cây viết văn xuôi đầy cảm xúc. Ông không chỉ có tâm hồn thi ca bay bổng mà còn là một nhà báo nhạy bén và một nhà văn nhạy cảm với những biến chuyển của thời đại.
Đến nay, Nguyễn Quang Thiều đã cho ra đời 7 tập thơ, 15 tập văn xuôi và 3 tập sách dịch. Tiểu thuyết 'Kẻ ám sát cánh đồng' của ông đã được chuyển thể thành bộ phim truyền hình 'Chuyện làng Nhô', phát sóng rộng rãi trên VTV vào năm 1998.
Tại Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Nhà văn Việt Nam khóa X nhiệm kỳ 2020 - 2025, Nguyễn Quang Thiều được bầu làm Chủ tịch Hội và tiếp tục giữ vai trò Phó Tổng thư ký thứ nhất của Hội Nhà văn Á – Phi và Mỹ La Tinh.
Ngoài viết văn, Nguyễn Quang Thiều còn thành công trong lĩnh vực hội họa với cuộc triển lãm cá nhân đầu tiên mang tên “Người thổi sáo” vào tháng 01/2021, tạo ra tiếng vang lớn. Các tác phẩm của ông hiện đang được trưng bày trong nhiều bộ sưu tập cả trong nước và quốc tế.
Một số tác phẩm nổi bật của Nguyễn Quang Thiều bao gồm: Ngôi nhà tuổi 17, Sự mất ngủ của lửa, Bài ca những con chim đêm, Vòng nguyệt quế cô đơn, Kẻ ám sát cánh đồng, Bí mật hồ cá thần, Mùi ký ức,...
1.2. Tác phẩm Bầy chim chìa vôi
Truyện ngắn 'Bầy chim chìa vôi' được trích từ tập truyện 'Mùa hoa cải bên sông', phát hành bởi Phương Nam Book và NXB Hội Nhà văn vào quý IV năm 2012. Câu chuyện xoay quanh cuộc hội thoại và suy nghĩ của hai anh em Mên và Mon về tổ chim chìa vôi với những chú chim non có nguy cơ bị nước sông cuốn trôi. Với tấm lòng nhân ái, hai anh em quyết định đến sông cứu đàn chim non ngay trong đêm mưa. Khi chứng kiến những chú chim non bay lên từ bãi cát giữa sông vào lúc bình minh, họ cảm thấy niềm vui và xúc động khó tả.
Bầy chim chìa vôi là một tác phẩm truyện ngắn kể về hành trình của hai cậu bé Mon và Mên trong việc bảo vệ tổ chim chìa vôi giữa đêm bão. Qua câu chuyện, tác giả gửi gắm thông điệp giáo dục các em nhỏ về lòng nhân ái và sự bảo vệ các sinh vật nhỏ bé. Với cách kể chuyện lôi cuốn, tình tiết bất ngờ cùng các yếu tố miêu tả sinh động, Nguyễn Quang Thiều đã tạo nên một câu chuyện nhẹ nhàng nhưng đầy tính giáo dục, phù hợp và hấp dẫn đối với lứa tuổi thiếu nhi.
2. Phân tích đặc điểm nhân vật Mon
Khi nghĩ về Nguyễn Quang Thiều, người ta thường nhớ ngay đến sự nghiệp thơ ca lẫy lừng của ông. Tuy nhiên, ít ai biết rằng ngoài vai trò một nhà thơ, Nguyễn Quang Thiều còn là một nhà văn với nhiều tác phẩm tiểu thuyết và truyện ngắn xuất sắc. Trong số đó, truyện ngắn 'Bầy chim chìa vôi' nổi bật với hình ảnh nhân vật Mon.
Câu chuyện mô tả cuộc trò chuyện giữa hai anh em Mon và Mên. Gần hai giờ sáng, Mon tỉnh dậy lo lắng khi nước sông dâng cao do cơn mưa lớn. Cậu sợ rằng bầy chim chìa vôi làm tổ ngoài bãi sông có thể bị nước cuốn trôi. Mon quyết định cùng Mên chèo đò ra sông vào giữa đêm để cứu đàn chim non. Khi đến nơi, cả hai chứng kiến những cánh chim bé bỏng vươn lên từ nước, tạo nên một cảm xúc mãnh liệt và đầy xúc động.
Trong câu chuyện, Mon hiện lên như một cậu bé hiền lành, tốt bụng và đầy nhân ái. Dù còn nhỏ tuổi, Mon vẫn không ngừng lo lắng cho đàn chim chìa vôi đang bị đe dọa bởi nước sông. Cậu liên tục hỏi anh trai về tình hình mưa và nước sông, đồng thời cố gắng xao lãng nỗi lo bằng những câu chuyện vui. Nhưng nỗi lo về bầy chim non vẫn không rời khỏi tâm trí cậu, và Mon luôn nghĩ đến khả năng chim sẽ bị nước cuốn trôi.
Dù đã cố gắng ngủ, Mon vẫn không thể chợp mắt. Cậu thì thầm gọi anh trai và quyết định rằng “mình phải đưa bầy chim vào bờ”. Quyết định này thể hiện sự mạnh mẽ và quyết đoán của Mon, một cậu bé không thể bỏ mặc tổ chim chìa vôi trong đêm nước sông dâng cao. Quyết định hành động để cứu đàn chim không phải do anh trai Mên thúc giục mà chính là từ Mon.
Tình yêu thương và sự trân trọng sự sống đã khiến Mon cùng anh trai quyết định chèo đò ra vùng cát bên kia sông dù trời mưa lớn. Họ đã mượn chiếc đò của ông lái đò, dũng cảm vượt qua cơn mưa và sấm sét để đến cồn cát. Sự dũng cảm của hai cậu bé được thể hiện rõ nét trong hành trình đầy thử thách ấy. Trở về bờ, nghe theo lời anh trai “bây giờ tao kéo còn mày đẩy”, Mon không ngần ngại làm theo. Khi chứng kiến bầy chim bay lên từ nước, Mon cảm động đến mức không thể thốt nên lời. Trong khoảnh khắc huyền thoại ấy, cậu vừa kinh ngạc trước vẻ đẹp thiên nhiên, vừa vui mừng khi bầy chim còn sống. Mon không nhận ra mình đã khóc vì xúc động khi chứng kiến bầy chim thực hiện chuyến bay đầu tiên và kỳ vĩ. Đó là những giọt nước mắt của niềm vui từ một tâm hồn nhạy cảm và đầy yêu thương.
Mon còn thể hiện mình là một người em trai đầy yêu quý và tin tưởng anh trai. Trong truyện, các lời thoại của Mon thường bắt đầu bằng “Anh ơi” hoặc “Anh Mên”, cho thấy sự gắn bó và tình yêu sâu sắc với anh trai. Trong những lúc khó khăn, Mon hoàn toàn đặt niềm tin vào anh trai và rất mong có sự đồng hành của anh. Tình cảm thân thiết giữa Mon và Mên khiến người đọc cảm động trước sự quý mến và sự gắn bó của hai anh em.
Tác giả đã khắc họa nhân vật Mon một cách thành công qua ngôn từ trong sáng, hình ảnh gần gũi và cách xây dựng nhân vật qua lời nói và hành động. Mon hiện lên với tình yêu động vật và lòng trân trọng sự sống sâu sắc. Những phẩm chất này đáng để học hỏi, đồng thời tình cảm keo sơn giữa Mon và Mên cũng là điểm nhấn đáng ngưỡng mộ trong tác phẩm. Những yếu tố này đã góp phần làm nên thành công của nhân vật Mon trong truyện 'Bầy chim chìa vôi'.
Truyện ngắn 'Bầy chim chìa vôi' và hình ảnh nhân vật Mon đã cho thấy sự tài tình của Nguyễn Quang Thiều trong việc xây dựng hình ảnh nhân vật. Với cốt truyện giản dị và hình ảnh nhân vật gần gũi, nhà văn đã truyền tải một bài học cuộc sống sâu sắc, đáng để mọi người suy ngẫm.
