Từ thời xa xưa, di tích Thành Cổ Loa với những truyền thuyết về thần Kim Quy, vua An Dương Vương, công chúa Mỵ Châu và Trọng Thuỷ đã trở thành một phần không thể thiếu của văn hoá tinh thần Việt Nam. Hãy cùng Vntrip.vn khám phá cẩm nang du lịch đầy đủ và chi tiết về Thành Cổ Loa!
1. Cách đến Thành Cổ Loa như thế nào?

Khám phá di tích Thành Cổ Loa (ảnh sưu tầm)
Cách trung tâm Hà Nội chỉ 24km, di tích thành Cổ Loa là điểm du lịch gần được nhiều bạn trẻ ưa chuộng dịp cuối tuần. Để đến Cổ Loa, bạn có thể theo quốc lộ 1A cũ đến cầu Đuống ở cây số 10. Rẽ trái vào quốc lộ 3 tại thị trấn Yên Viên và đi thêm 5km đến ngã rẽ Cổ Loa.
Nếu chọn xe bus, bạn có thể lựa chọn tuyến 46 nếu ở Mỹ Đình hoặc tuyến 15, 17 tại trạm trung chuyển Long Biên.
2. Ý nghĩa địa lý, lịch sử của thành Cổ Loa
Từ góc độ địa lý, vị trí của thành Cổ Loa có ý nghĩa to lớn. Nơi đây có hai dòng sông huyết mạch giao nước, là đỉnh thứ hai của tam giác châu thổ sông Hồng, nằm trong huyện Đông Anh, Hà Nội.

Ảnh độc đáo từ trên cao về di tích Thành Cổ Loa (ảnh sưu tầm)
Thành Cổ Loa, toà thành cổ nhất và lớn nhất, là biểu tượng lịch sử Âu Lạc từ thế kỷ 3 TCN và đất nước của vua Ngô Quyền thế kỷ X. Được công nhận là khu du lịch Quốc gia, nơi này có các công trình như Đền Thượng, Giếng Ngọc, Đình Cổ Loa, đền thờ An Dương Vương… mở cửa quanh năm để phục vụ du khách và người tham quan.
3. Kiến trúc Thành Cổ Loa
Sau các nghiên cứu khảo cổ, phát hiện di tích Thành Cổ Loa là biểu tượng phản ánh sự phát triển của dân tộc Việt Nam từ thời sơ khai đến văn hoá Đông Sơn, được coi là nền văn minh sông Hồng thời kỳ tiền sử của dân tộc Việt Nam.
Thành Cổ Loa in hình vòng tròn, được biết đến với cái tên Loa thành. Theo truyền thuyết, ban đầu có 9 vòng thành xoay tròn, nhưng hiện nay chỉ còn lại 3 vòng. Thành Nội có chu vi 1600m, Thành Ngoại có chu vi 15km, hình dáng uốn khúc khuỷu, kết hợp nhiều công trình độc đáo như Giếng Ngọc, tượng Cao Lỗ, am Mị Châu,…
+ Thành ngoại: Chu vi khoảng 8km, xây dựng bằng phương pháp đào đất và xây lũy liền kề. Các lũy xưa có chiều cao từ 4-5m, đặc biệt có khu vực cao từ 8-12m. Tổng lượng đất ước tính khoảng 2,3 triệu m3
+ Thành trung: Chu vi khoảng 6,5km, có cấu trúc giống Thành ngoại nhưng diện tích hẹp và chặt chẽ hơn.
+ Thành nội: Diện tích khoảng 2km2, là nơi ở của vua An Dương Vương và các tầng lớp quan trọng dưới triều. Ngày nay, nơi đây còn là khu vực đặt đền thờ vua và tập trung nhiều công trình kiến trúc lịch sử thuộc khu di tích Thành Cổ Loa.
4. Chọn thời điểm nào để thăm Cổ Loa

Hình ảnh lễ hội Cổ Loa (ảnh sưu tầm)
Lễ hội Cổ Loa diễn ra vào ngày 6 tháng Giêng hàng năm, nên nếu bạn muốn trải nghiệm không khí lễ hội độc đáo, thì thời điểm này là lựa chọn tuyệt vời nhất để thăm Cổ Loa. Hội Cổ Loa bắt đầu từ sáng sớm với các đám rước, nghi thức tế lễ và các trò chơi dân gian thú vị...
Lễ hội kéo dài đến ngày 16 tháng Giêng, kết thúc bằng lễ tế tạ trời đất.
5. Thăm những điểm độc đáo tại Cổ Loa
Đền thờ An Dương Vương
Đền Thượng, hay còn được biết đến với tên gọi đền Thờ An Dương Vương, đặt tại trung tâm Thành Cổ Loa, là địa điểm được xem là nơi Vua Thục Phán trước đây từng cư trú. Đền nằm trên một ngọn đồi hình đầu rồng, hai bên là rừng cây xanh, phía dưới có hai hố tròn như mắt rồng. Ngay phía trước đền Thượng là một hồ nước lớn, bên trong có giếng Ngọc – địa điểm Trọng Thuỷ, trong câu chuyện truyền thuyết, đã chọn làm nơi tự vẫn.

Đền Thượng – nơi thờ An Dương Vương (ảnh sưu tầm)
Trong đền, hình ảnh tượng An Dương Vương làm từ đồng, cùng với hai con ngựa hồng – bạch, và nhiều vật phẩm khác như đồ đồng, sứ, gỗ, vải,…được bảo quản. Trước cổng đền, hai con rồng đá uốn lượn, tay vuốt râu, chạm khắc tinh tế, mang đậm đẳng kiến trúc thời Lê.
Thánh địa Ngự Triều Di Quy – Đình Cổ Loa
Ngôi đình này được xây dựng trên nền điện thiết triều cũ và chuyển về đây vào cuối thế kỷ 18. Tọa lạc trên khu đất truyền thống, nơi được cho là nơi Vua Thục Phán thiết triều từ xa xưa. Cửa võng của đình chạm khắc hình tứ linh (long, ly, quy, phượng) và tứ quý (đào, cúc, trúc, mai) với chi tiết tinh tế và được thếp vàng. Kiến trúc đình vững chãi, bề thế, đồng thời trưng bày nhiều di vật khảo cổ niên đại lên đến hàng nghìn năm, mang giá trị lịch sử lớn.

Đình Ngự triều di quy (ảnh sưu tầm)
Đền thờ Bà Chúa
Dân làng thường gọi nơi này là lăng Mị Châu, nằm ngay phía sau cây đa nghìn tuổi tạo bóng mát cho khu vực sân rộng. Gốc đa rẽ đôi tạo nên chiếc cửa tò vò tự nhiên, mở lối vào khu am. Nơi này có một tượng được gọi là tượng Mỵ Châu, là một tảng đá tự nhiên hình người cụt đầu. Theo truyền thuyết, sau khi Mỵ Châu qua đời, linh hồn bà trở thành một tảng đá lớn và trôi dạt về bãi Đường Cấm, ở phía Đông thành Cổ Loa. Nhân dân trong thành đã sử dụng võng để đưa tảng đá về, nhưng võng đứt và hòn đá rơi xuống. Họ quyết định xây dựng am thờ ngay tại chỗ này. Trên tường am có một bức hoành khắc bài thơ chữ Hán của nhà thơ Chu Mạnh Trinh.

Am thờ Mỵ Châu (ảnh sưu tầm)
Đền thờ Cao Lỗ
Khi nhắc đến Cổ Loa, không ai có thể quên vị tướng tài ba Cao Lỗ dưới thời vua Thục Phán. Ông không chỉ sáng tạo ra nỏ Liên Châu - một loại nỏ có khả năng bắt được nhiều mũi tên cùng một lúc mà còn là người chỉ huy xây dựng Thành Cổ Loa. Để tưởng nhớ công lao của ông, người dân đã xây đền thờ và lập tượng tưởng ông.

Tượng Cao Lỗ (ảnh sưu tầm)
Đền thờ nhỏ, với tượng Cao Lỗ bắn nỏ đặt giữa ao nước trước đền. Bên trong đền lưu giữ nhiều mũi tên đồng mà các nhà khảo cổ học đã khai quật được.
Khách sạn gần Thành Cổ Loa
Nếu không muốn ở trung tâm, du khách có thể lựa chọn đặt khách sạn ở Đông Anh để thuận tiện trong việc di chuyển.
Thành Cổ Loa không chỉ là một di tích lịch sử, mà còn là biểu tượng quan trọng của dân tộc Việt Nam. Nó đựng đựa những giá trị truyền thống, kể lại những câu chuyện hào hùng về sự dựng nước và giữ nước từ thời xa xưa. Hãy đến Cổ Loa một lần để hòa mình vào lịch sử vĩ đại và trải nghiệm văn hóa sâu sắc của dân tộc.