Khám phá Diêm nghiệp và những điều bạn có thể chưa biết!

Diêm nghiệp là gì? Ngành diêm nghiệp là một nghề truyền thống liên quan đến sản xuất muối. Tìm hiểu về đặc điểm và những thử thách trong nghề này qua các chia sẻ dưới đây cùng Mytour!

Diêm nghiệp là gì?

Diêm nghiệp là nghề khai thác và chế biến muối, chủ yếu tập trung ở các khu vực ven biển. Đây là một ngành nghề truyền thống, còn được gọi là nghề làm muối, với những người lao động trong ngành được gọi là diêm dân. Nghề này không chỉ gắn liền với biển cả mà còn góp phần tạo dựng cuộc sống cho người dân địa phương.

Tuy nhiên, để duy trì nghề này lâu dài không hề dễ dàng. Nghề làm muối đòi hỏi lao động vất vả và gian truân. Người lao động phải hy sinh nhiều công sức và mồ hôi để sản xuất ra muối.

Tìm hiểu về hợp tác xã Diêm nghiệp

Theo quy định tại Điều 3 Khoản 5 Thông tư 09/2017 / TT-BNNPTNT của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hợp tác xã Diêm nghiệp được định nghĩa như sau: 

Hợp tác xã Diêm nghiệp là các tổ chức hoạt động trong lĩnh vực khai thác muối, bao gồm các công đoạn như khai thác, nghiền muối, sàng lọc muối, sản xuất muối từ nước biển, nước muối hồ hoặc nước muối tự nhiên, và các dịch vụ liên quan đến khai thác muối.

Hợp tác xã Diêm nghiệp được phân loại theo 4 mức độ sau:

• Hợp tác xã Diêm nghiệp hoạt động tốt nếu tổng điểm từ 80 đến 100 điểm
• Hợp tác xã Diêm nghiệp hoạt động khá khi tổng điểm từ 65 đến dưới 80 điểm
• Hợp tác xã Diêm nghiệp hoạt động trung bình với tổng điểm từ 50 đến dưới 65 điểm;
• Hợp tác xã Diêm nghiệp hoạt động yếu nếu tổng điểm dưới 50 hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính.

Đối với các hợp tác xã Diêm nghiệp mới thành lập hoặc hoạt động dưới 12 tháng trong năm, sẽ không có xếp loại.

Dưới đây là 6 tiêu chí cụ thể để xếp loại các hợp tác xã Diêm nghiệp:

• Tiêu chí về doanh thu và kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của hợp tác xã Diêm nghiệp trong năm;
• Lợi ích mà các thành viên trong hợp tác xã Diêm nghiệp nhận được;
• Số vốn hoạt động của hợp tác xã Diêm nghiệp;
• Quy mô và mức độ ảnh hưởng tích cực của hợp tác xã Diêm nghiệp đến cộng đồng;
• Các hợp tác xã được khen thưởng trong năm;
• Mức độ hài lòng của các thành viên đối với hoạt động của hợp tác xã Diêm nghiệp.

Diêm nghiệp là gì và những thuận lợi, khó khăn trong nghề

Diêm nghiệp là nghề truyền thống có nhiều thuận lợi và khó khăn riêng. Vậy những thuận lợi và thử thách mà ngành Diêm nghiệp phải đối mặt hiện nay là gì?

Ưu điểm của nghề muối

• Với hơn 3000 km đường bờ biển, Việt Nam sở hữu tài nguyên quý giá cho ngành Diêm nghiệp.
• Khí hậu Việt Nam với nhiệt độ cao, độ ẩm thấp và gió mạnh là yếu tố thuận lợi cho nghề làm muối.
• Quá trình phát triển kinh tế đóng vai trò quan trọng, tạo điều kiện thúc đẩy sản xuất và tiêu thụ muối.
• Chính quyền các cấp đã và đang triển khai nhiều chính sách hỗ trợ Diêm dân để bảo tồn các cơ sở sản xuất muối truyền thống.
• Với nguồn lao động phong phú, việc phát triển và bảo tồn nghề muối trở nên dễ dàng hơn.
• Diêm dân đã áp dụng các phương pháp sản xuất công nghiệp, giúp giảm bớt sức lao động và nâng cao năng suất.

Những khó khăn của nghề muối

• Nghề muối tại Việt Nam chủ yếu vẫn sử dụng các phương pháp thủ công truyền thống.
• Sản xuất muối phụ thuộc lớn vào thời tiết, khi thời gian nắng nhiều hay mưa ít sẽ ảnh hưởng đến chất lượng và sản lượng muối.
• Tài nguyên nước biển ngày càng gặp khó khăn do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu và mưa trái mùa.
• Kho bảo quản muối thô thiếu chất lượng, thường được xây tạm bợ bằng vật liệu không đảm bảo.
• Việc tiêu thụ muối gặp khó khăn do lượng muối tồn kho lớn, trong khi chất lượng muối trong nước không đủ để thay thế muối công nghiệp nhập khẩu.

Khi hiểu rõ Diêm nghiệp là gì cùng những thuận lợi và khó khăn của nghề, bạn sẽ thêm trân trọng những khó khăn mà Diêm dân phải đối mặt. Việc nắm vững các thông tin về Diêm nghiệp giúp bạn hiểu hơn về tình hình thực tế của ngành muối ở Việt Nam.

Quy trình sản xuất muối trong nghề Diêm nghiệp

Nghề muối rất gian nan. Nếu bạn chưa hiểu rõ Diêm nghiệp là gì, hãy tham khảo quy trình sản xuất muối dưới đây để biết thêm về nghề này:

Diêm nghiệp là gì và quy trình sản xuất muối trên mặt đất

Quy trình làm muối trên mặt đất, còn gọi là phơi cát, là phương pháp truyền thống lâu đời nhất trong nghề muối.

Bước 1 – Chuẩn bị nền đất kỹ càng

Công đoạn này yêu cầu người nông dân phải xử lý lớp nền đất thật cẩn thận để ngăn nước biển ngấm sâu vào. Sau đó, nước biển được đổ lên và phơi khô nhằm tăng độ cứng cho nền đất.

Bước 2 – Đưa nước biển vào ruộng

Khi đất đã khô, nông dân sẽ cho nước biển vào ruộng. Lúc này, ruộng được gọi là ruộng phơi hoặc ruộng chịu. Nước biển sẽ được phơi dưới nắng để bay hơi, làm tăng nồng độ mặn. Sau đó, nước này sẽ được tháo ra để tạo ra muối (hay còn gọi là ruộng ăn).

Bước 3 – Thu hoạch muối

Khi nước bốc hơi, muối bắt đầu lắng xuống, Diêm dân sẽ dùng công cụ để cào và tạo thành các đống muối với chóp nhọn. Quy trình này được lặp lại nhiều lần, càng thu hoạch được nhiều muối hơn.

Diêm nghiệp là gì và quy trình sản xuất muối trên lớp cát

Đây là phương pháp sản xuất muối được sử dụng rộng rãi nhờ vào năng suất cao và chất lượng muối đảm bảo. Quy trình này được chia thành 3 giai đoạn chính, cụ thể như sau:

Giai đoạn 1 – Chuẩn bị nền cát

Giai đoạn này cực kỳ quan trọng trong sản xuất muối. Diêm dân cần rải đều cát và dùng dụng cụ lăn để tạo một mặt cát mịn. Mặt cát mịn sẽ giúp muối thu được sạch và không bị lẫn cát khi khô.

Giai đoạn 2 – Dẫn nước biển vào nền cát

Diêm dân sẽ thiết kế các hệ thống cống để dẫn nước biển vào ruộng muối. Họ lựa chọn những điểm có hàm lượng muối cao trong nước biển để xây dựng cống, vì khi nước bốc hơi, muối thu được sẽ nhiều hơn.

Giai đoạn 3 – Phơi muối dưới nắng để thu hoạch

Sau khi nước được dẫn vào ruộng, nông dân sẽ phơi nắng để giúp nước bốc hơi, tạo ra muối kết tinh. Tốc độ bay hơi phụ thuộc vào nhiệt độ và điều kiện thời tiết; nhiệt độ cao giúp muối kết tinh nhanh hơn. Khi mặt ruộng khô, nông dân dùng dụng cụ cào muối thành từng đống nhỏ để thu hoạch.

Diêm nghiệp là gì và quy trình sản xuất muối bằng vải bạt nhựa HDPE

Bạt nhựa HDPE là vật liệu sạch, thân thiện với môi trường và không độc hại, rất phù hợp cho quy trình sản xuất muối. Vậy quy trình này được thực hiện như thế nào?

Bước 1 – Chuẩn bị nền và trải bạt

Nông dân sẽ làm phẳng bề mặt ô nề, loại bỏ mọi vật cản để bạt có thể trải đều và chắc chắn. Bạt nhựa có độ dày 1,5mm sẽ được lót lên nền ruộng đã chuẩn bị, đảm bảo diện tích bạt phủ rộng hơn diện tích ô nề để ngăn không cho nước muối chảy ra ngoài.

Bước 2 – Ghim cố định bạt

Nông dân dùng các đinh tre dài khoảng 10cm để cố định bạt xung quanh các ô nề, đảm bảo khoảng cách giữa các đinh là từ 30cm đến 40cm. Mỗi ô kết tinh sẽ được nối với hệ thống ống nhựa PVC để dẫn khí ra ngoài. Mép bạt sẽ được dán keo để tăng độ bền và chắc chắn cho các ô muối.

Bước 3 – Dẫn nước biển vào hồ

Nước biển sẽ được dẫn vào hồ qua các cống đầu mối và mương dẫn, sau đó chảy vào các ô bốc hơi. Quá trình phơi nắng sẽ làm tăng nồng độ muối trong nước biển. Khi đạt độ mặn cần thiết, nước sẽ được chuyển qua hệ thống lọc tự nhiên để loại bỏ tạp chất.

Bước 4 – Chuyển nước chạt vào ô kết tinh

Diêm dân sẽ căn cứ vào điều kiện thời tiết để điều chỉnh độ sâu của mực nước chạt trong các ô kết tinh. Khi muối đạt độ kết tinh chuẩn, nó sẽ được thu gom và chuyển vào kho lưu trữ để bảo quản lâu dài.

Bước 5 – Đậy bạt để bảo vệ muối

Khi muối đã đạt chất lượng, nông dân sẽ sử dụng bạt HDPE để phủ lên bãi muối, giúp bảo vệ muối khỏi mưa. Phương pháp này giúp Diêm dân tiết kiệm thời gian sản xuất và giảm thiểu các bước trung gian.

Diêm nghiệp là nghề gì và những phẩm chất nào Diêm dân cần có?

Để theo đuổi nghề làm muối, Diêm dân cần phải trang bị những yếu tố cơ bản như kỹ năng, kiến thức và sự kiên trì để làm việc với biển và thời tiết khắc nghiệt.

Diêm dân cần sống gần khu vực sản xuất muối

Những người theo nghề muối nên sinh sống ở gần khu vực sản xuất để tiết kiệm thời gian di chuyển. Nếu là người địa phương, Diêm dân còn quen thuộc với khí hậu và thời tiết đặc trưng của vùng làm muối, giúp công việc thuận lợi hơn.

Diêm dân cần có sức khỏe tốt để làm nghề muối

Công nhân trong nghề muối phải có sức khỏe tốt và ổn định, vì hầu hết công đoạn sản xuất muối hiện nay vẫn là thủ công. Sức khỏe tốt sẽ giúp Diêm dân chịu đựng được những tác động từ thời tiết, nhiệt độ, và khí hậu khắc nghiệt.

Diêm dân cần kiên trì và giàu kinh nghiệm

Nghề làm muối đòi hỏi tính cần cù và kiên nhẫn. Kinh nghiệm trong nghề giúp Diêm dân làm việc hiệu quả hơn, vì hiểu rõ quy trình sản xuất sẽ giúp công việc nhanh chóng và chính xác hơn.

Thực trạng phát triển ngành Diêm nghiệp ở Việt Nam

Muối là một yếu tố quan trọng trong bảo đảm an ninh lương thực quốc gia. Việt Nam cũng đã xuất khẩu muối sang các thị trường khó tính như Nhật Bản và Mỹ. Tuy nhiên, ngành muối vẫn phải đối mặt với tình trạng sản xuất không ổn định, chất lượng không đồng đều và nhiều thách thức trong quá trình phát triển. Do đó, ngành muối cần phải chuyển đổi theo hướng bền vững và hiệu quả hơn.

Việt Nam với bờ biển dài hơn 3.000 km từ Bắc đến Nam và khí hậu nhiệt đới thuận lợi đã phát triển ngành muối lâu đời. Muối sản xuất trong nước không chỉ phục vụ tiêu dùng mà còn được dùng làm nguyên liệu cho nhiều ngành công nghiệp khác.

Ngành muối Việt Nam hiện nay chưa được đánh giá cao và giá bán còn thấp. Mặc dù sản lượng muối đạt trên 1 triệu tấn mỗi năm, nhưng vẫn chưa đủ đáp ứng nhu cầu trong nước, với nhu cầu lên đến 1,5 đến 1,6 triệu tấn. Vì vậy, Việt Nam vẫn phải nhập khẩu từ 400.000 đến 600.000 tấn muối mỗi năm.

Để giải quyết vấn đề ngành muối, các doanh nghiệp cho rằng cần quay lại sản xuất muối công nghiệp, với quy trình muối kết tinh lâu ngày, nước chạt sâu, làm sạch sau thu hoạch và áp dụng cơ giới hóa. Điều này giúp cung cấp muối tinh sấy cao cấp cho các nhà máy hóa chất, thay thế muối nhập khẩu từ các quốc gia như Trung Quốc, Thái Lan, Ấn Độ.

Ngoài ra, nhà nước cần đẩy mạnh đầu tư vào cơ sở hạ tầng sản xuất muối, cung cấp các chính sách ưu đãi vay vốn cho Diêm dân để mở rộng sản xuất muối thủ công và công nghiệp, đáp ứng nhu cầu thị trường.

Diêm nghiệp là gì và mức lương trong ngành này như thế nào?

Trong những năm gần đây, giá muối trên thị trường giảm thấp và đầu ra cho các sản phẩm không ổn định, khiến thu nhập của Diêm dân giảm sút, thậm chí không đủ trang trải cuộc sống. Những người gắn bó lâu dài với nghề chủ yếu là những người lớn tuổi, có kinh nghiệm trong nghề.

Dù làm muối trong điều kiện thuận lợi, thu nhập của một Diêm dân chỉ dao động từ 130.000VNĐ đến 150.000VNĐ mỗi ngày. Chính vì thế, càng ít người trẻ theo đuổi nghề này, họ tìm kiếm các công việc khác có thu nhập cao hơn.

Hy vọng những thông tin trên giúp bạn hiểu rõ hơn về Diêm nghiệp là gì. Nếu bạn đang tìm việc làm, hãy tham khảo ngay thông tin tuyển dụng trên website Mytour, với nhiều ngành nghề hấp dẫn và mức lương cao được cập nhật liên tục mỗi ngày!

– Vân Anh (Người viết nội dung) –