Máy đo nồng độ oxy trong máu SpO2 thường được áp dụng cho những người mắc các vấn đề về tim mạch, phổi, hô hấp. Đặc biệt, máy đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá tình trạng sức khỏe người bệnh trong thời kỳ đại dịch Covid. Dưới đây là chi tiết về cách sử dụng và hiểu đúng về các chỉ số của SPO2.
Khám phá về máy đo SpO2
SpO2 (Saturation of peripheral oxygen) là chỉ số thể hiện mức độ bão hòa của oxy trong máu ở phần ngoại biên. Máy đo SpO2 sử dụng kẹp ngón để đo chỉ số SpO2 qua da bằng thiết bị đầu dò được đặt ở dái tai, ngón tay hoặc ngón chân.
Chỉ số SpO2 giúp phát hiện sớm hiện tượng thiếu hụt oxy trong máu của người bệnh trước khi tình trạng trở nên tối tăm. Vì vậy, việc sử dụng đúng máy đo và hiểu về chỉ số SpO2 là rất quan trọng để xử lý kịp thời các biến cố và tăng cơ hội sống cho người bệnh.
Chính xác bước sử dụng máy đo SpO2
Máy đo SpO2 thường được sử dụng cho những người mắc các vấn đề về giảm oxy trong máu như hen phế quản, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, viêm phổi, hội chứng ngưng thở khi ngủ và nhiễm virus SARS – CoV 2. Với máy đo SpO2 cầm tay, bạn sẽ luôn biết được hai chỉ số quan trọng là SpO2 (độ bão hòa oxy trong máu ngoại biên thể hiện dưới dạng phần trăm) và nhịp mạch (PR) với đơn vị nhịp/phút.
Bước sử dụng máy đo SpO2 đúng cách:
- Bước 1: Kiểm tra tình trạng tổng quát của máy: pin còn hay không, bấm nút bật máy có ánh sáng hồng ngoại, màn hình sáng và hiển thị số không. Nếu máy hết pin, thay pin mới hoặc sạc pin (tùy máy).
- Bước 2: Mở kẹp máy đo, đặt một ngón tay vào khe kẹp sao cho đầu của ngón chạm đến điểm tận cùng của máy (có thể kẹp ở dái tai hoặc ngón chân).
- Bước 3: Khởi động máy bằng cách bấm nút nguồn. Khi máy yêu cầu ngồi im, hạn chế cử động bàn tay. Sau vài giây, trên màn hình sẽ hiển thị kết quả đo.
- Bước 4: Sau khi đo xong, chỉ cần rút ngón tay ra khỏi máy và máy sẽ tự động tắt sau một khoảng thời gian ngắn (vài giây đến 1 phút) hoặc lưu kết quả đã đo vào máy để theo dõi, tùy theo chỉ định của bác sĩ.
Hướng dẫn đọc các chỉ số và thang đo tiêu chuẩn của chỉ số SpO2
Chỉ số nhịp mạch
- Hiển thị dưới dạng số tại vị trí ghi chữ PR (pulse rate) hoặc hình trái tim.
- Đơn vị đo: nhịp/phút.
- Phạm vi đo: từ 0 – 254 nhịp/phút.
- Giá trị bình thường: từ 60 – 90 nhịp/phút (đối với người lớn khi nghỉ ngơi).
Đánh giá Chỉ số SpO2
- Hiển thị dưới dạng phần trăm tại vị trí ghi chữ SpO2.
- Đơn vị đo: phần trăm (%).
- Phạm vi đo: từ 0 – 100%.
- Giá trị bình thường: 98% – 100%.
- Sai số dao động trong khoảng ± 2%.
Thang đo chuẩn Chỉ số SpO2
Ở người lớn, dựa trên Chỉ số SpO2, có thể đánh giá mức độ như sau:
- SpO2 từ 97 – 99%: Trạng thái bão hòa oxy trong máu bình thường.
- SpO2 từ 94 – 96%: Trạng thái bão hòa oxy trong máu ở mức trung bình, tùy từng trường hợp bệnh lý cụ thể bác sĩ có thể hỗ trợ thở oxy.
- SpO2 từ 90 – 93%: Trạng thái bão hòa oxy trong máu ở mức thấp, có dấu hiệu suy hô hấp, cần hỗ trợ thở oxy và phối hợp với bác sĩ chuyên khoa hô hấp hoặc hồi sức cấp cứu.
- SpO2 < 90%: Cần hỗ trợ thở oxy ngay lập tức, đây là tình trạng cấp cứu lâm sàng.
Nếu bệnh nhân đã hỗ trợ thở oxy nhưng SpO2 < 95%, cần nâng cấp mức thở oxy và theo dõi chặt chẽ.
Đối với trẻ sơ sinh, chỉ số SpO2 > 94% được coi là an toàn. Phụ huynh cần chú ý đến vệ sinh cơ thể và đảm bảo cung cấp đủ nước cho trẻ.
Nếu chỉ số SpO2 < 90%, hãy thông báo ngay cho bác sĩ để có can thiệp và xử lý kịp thời.
Những điều quan trọng khi đo SpO2
- Các yếu tố ảnh hưởng đến độ chính xác của máy đo:
+ Bệnh nhân di chuyển nhiều hoặc có thân nhiệt thấp, huyết áp thấp
+ Bệnh nhân sử dụng mỹ phẩm, móng dài hoặc sơn móng tay/móng giả (cảm biến trong kẹp không được che kín đầu ngón tay)
+ Bệnh nhân mắc các vấn đề về nồng độ hemoglobin trong máu (thiếu máu, bệnh lý huyết học)
+ Đo ở nơi có ánh sáng trực tiếp
+ Sử dụng thuốc gây co thắt mạch máu nghiêm trọng
+ Bệnh nhân gặp tình trạng sốc (sốc giảm thể tích,…) gây giảm tưới máu mô
+ Ngộ độc Carbon Monoxide (CO) hoặc ngộ độc các chất methemoglobin
- Biểu hiện thường gặp khi chỉ số SpO2 giảm ở người bệnh: ho, vã mồ hôi, khó thở, thở nhanh, thở khò khè, da thay đổi màu, nhịp tim chậm/nhanh hơn bình thường, suy giảm trí nhớ, vật vã, bứt rứt,..
Hy vọng những thông tin về máy đo SpO2 này sẽ giúp mọi người hiểu biết hơn và cung cấp kiến thức hữu ích để chăm sóc sức khỏe.
Nguồn: Thông tin tham khảo từ trang web chính thức của Bệnh viện Đa Khoa Quốc tế Mytour