Loài rết khổng lồ Spirostreptus sculptus, đã không còn dấu vết suốt hơn 120 năm, cuối cùng đã được phát hiện lại trong khu rừng nguyên sinh Makira của Madagascar.
Trong thế giới tự nhiên rộng lớn, việc một loài động vật khổng lồ như rết khổng lồ bị mất tích dường như là điều không thể xảy ra. Tuy nhiên, điều này đã thực sự xảy ra với một loài rết ở Madagascar suốt hơn 120 năm qua. May mắn thay, nhờ vào nỗ lực không ngừng của các nhà khoa học trong dự án 'Re:wild's Search for Lost Species', loài rết này đã được tìm thấy trở lại cùng với 20 loài khác trong khu rừng Makira nguyên sơ.
Loài rết khổng lồ Spirostreptus sculptus lần đầu tiên được mô tả vào năm 1897 bởi nhà côn trùng học Henri de Saussure và nhà tự nhiên học Leo Zehntner sau khi được phát hiện ở Madagascar. Tuy nhiên, kể từ đó, không có bất kỳ ghi chép nào về loài này. Sự mất tích bí ẩn của nó đã khiến các nhà khoa học đau đầu trong suốt hơn một thế kỷ.
Loài rết khổng lồ đang được nhắc đến có tên khoa học là Spirostreptus sculptus, nổi bật với màu nâu sẫm. Nó lần đầu tiên được mô tả vào năm 1897 bởi hai nhà khoa học Henri de Saussure và Leo Zehntner sau khi được phát hiện ở Madagascar. Tuy nhiên, kể từ đó, không có bất kỳ thông tin nào về sự tồn tại của nó cho đến khi dự án 'Re:wild's Search for Lost Species' xuất hiện.
Dự án này quy tụ các nhà khoa học từ nhiều tổ chức khác nhau với mục tiêu tìm kiếm những loài động vật đã biến mất khỏi tầm mắt của khoa học trong hơn một thập kỷ nhưng vẫn được cho là chưa tuyệt chủng (danh sách ước tính lên đến 4.300 loài).
Năm ngoái, họ đã dành nhiều tuần để khám phá rừng Makira, một trong những khu bảo tồn lớn nhất Madagascar, với hy vọng phát hiện những sinh vật bí ẩn này. Christina Biggs, nhân viên phụ trách 'Re:wild's Search for Lost Species', cho biết: 'Madagascar là một điểm nóng về đa dạng sinh học và rừng Makira là khu vực nguyên sơ nhất trong cả nước. Vì vậy, chúng tôi quyết định thử nghiệm một mô hình mới để tìm kiếm các loài đã mất tại đây'.
Dự án 'Re:wild's Search for Lost Species' được khởi xướng nhằm tìm kiếm những loài động vật đã biến mất khỏi hồ sơ khoa học hơn một thập kỷ, nhưng vẫn được cho là chưa tuyệt chủng. Hiện có khoảng 4.300 loài động vật như vậy trên toàn cầu.
Bắt đầu với danh sách 30 loài cần tìm, nhóm nghiên cứu đã đạt được thành công ấn tượng. Một trong những phát hiện đáng chú ý nhất là sự trở lại của loài rết khổng lồ Spirostreptus sculptus. Đặc biệt, người dân địa phương dường như chưa từng nghe nói về loài này.
Dmitry Telnov, nhà côn trùng học tại BINCO, chia sẻ sự ngạc nhiên và vui mừng: 'Tôi rất bất ngờ và hào hứng khi biết rằng loài rết khổng lồ Spirostreptus sculptus, vốn không hiếm ở rừng Makira, đã bị coi là mất tích và chỉ được biết đến từ mẫu vật mô tả năm 1897'.
Kích thước của loài rết này thật sự ấn tượng, làm các nhà khoa học phải ngạc nhiên. Theo ghi nhận, mẫu vật dài nhất được tìm thấy tại rừng Makira là một con cái khổng lồ với chiều dài lên đến 27,5 cm (10,8 inch).
Mặc dù không phát hiện ra tất cả các loài trong danh sách, nhóm nghiên cứu vẫn đạt được nhiều thành công đáng kể, bao gồm việc phát hiện lại hai loài bọ cánh cứng hình kiến không thấy từ năm 1958 và một loài nhện nhảy Tomocyrba decollate (mất tích từ năm 1900).
Đoàn thám hiểm cũng phát hiện một loài nhện ngựa vằn chưa từng được biết đến trước đây, một phát hiện quan trọng vì trước đây người ta cho rằng loài này không sống ở các khu rừng mưa nhiệt đới Madagascar. Sau khi tìm thấy một số con nhện trưởng thành đang bảo vệ túi trứng trong hang động, Brogan Pett, giám đốc nhóm SpiDiverse tại BINCO, cho biết: 'Những con nhện này khá lớn và thật đáng ngạc nhiên khi chúng không được phát hiện trong thời gian dài như vậy'.
Sự trở lại của Spirostreptus sculptus và các loài khác có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Nó không chỉ mang lại niềm vui cho các nhà khoa học mà còn chứng minh tầm quan trọng của việc bảo tồn đa dạng sinh học.
Julie Linchant từ Hiệp hội Bảo tồn Động vật Hoang dã Madagascar nhấn mạnh: 'Việc tiếp tục nghiên cứu đa dạng sinh học của Makira là cực kỳ quan trọng. Dù đây là một trong những khu rừng mưa nhiệt đới lớn nhất quốc gia, nhưng chúng ta vẫn chưa hiểu rõ về các loài thực vật và động vật tại đây. Sự hiểu biết sâu hơn về sự phong phú sinh học của Makira sẽ giúp chúng ta định hướng các nỗ lực bảo vệ hiệu quả hơn'.
Sự trở lại của loài rết khổng lồ Spirostreptus sculptus sau hơn 120 năm biến mất là minh chứng rõ ràng cho sự kiên trì và công sức của các nhà khoa học trong công tác bảo tồn đa dạng sinh học. Phát hiện này không chỉ là một thành tựu lớn của dự án 'Re:wild's Search for Lost Species' mà còn mở ra nhiều cơ hội mới cho việc nghiên cứu và bảo vệ các loài động vật trong tương lai. Rừng Makira của Madagascar, với sự phong phú và đa dạng sinh học của nó, tiếp tục là một vùng đất hứa cho những khám phá khoa học tiếp theo.