(Tổ Quốc) - Các nhà thiên văn học đã phát hiện một lượng lớn cấu trúc giống như những 'sợi dây' kỳ lạ tại trung tâm Dải Ngân Hà, có thể là những di tích cuối cùng của một trận bão lớn từ siêu đen tại trung tâm thiên hà hàng triệu năm trước.
Theo một nghiên cứu mới được công bố vào ngày 2/6 trên Tạp chí Vật lý thiên văn, mỗi cấu trúc hình sợi chưa từng được phát hiện trước đây này có chiều dài từ 5 đến 10 năm ánh sáng — gấp hàng nghìn lần khoảng cách giữa Mặt Trời và Sao Diêm Vương. Tuy nhiên, chúng chỉ có thể quan sát được ở bước sóng vô tuyến , cho thấy các cấu trúc này có khả năng được tạo ra bởi sự bùng phát của các hạt năng lượng cao mà mắt thường không thể nhìn thấy, trang Live Science đưa tin.
Cụ thể, nhóm nghiên cứu xác định chúng được tạo ra từ các electron tia vũ trụ đang di chuyển từ trường với tốc độ gần bằng tốc độ ánh sáng.
Theo các quan sát đã thực hiện, hàng trăm hoặc hàng nghìn cấu trúc hình sợi dường như đều hướng thẳng vào lỗ đen siêu nặng ở trung tâm của thiên hà, gợi ý rằng chúng có thể là những 'vết sẹo chưa lành' của một vụ nổ lỗ đen với mức năng lượng phát ra cực cao, đủ để xé toạc các đám mây khí xung quanh.
Các quan sát vô tuyến về trung tâm của Dải Ngân Hà cho thấy hàng trăm cấu trúc hình sợi mới đã được phát hiện (Ảnh: Farhad Yusef-Zadeh/Đại học Tây Bắc)
Lỗ đen siêu nặng ở trung tâm của Dải Ngân Hà, nằm cách Trái Đất 26.000 năm ánh sáng, được đặt tên là Sagittarius A* (hoặc Sgr A*). Nó được xem là một 'quái vật vũ trụ' với khối lượng lớn hơn 4 triệu lần khối lượng của Mặt Trời. Lực hấp dẫn cực mạnh của nó liên kết các thiên hà lại với nhau — nhưng sự 'thèm ăn' khủng khiếp của nó cũng dẫn đến một số trường hợp…khó tiêu nghiêm trọng.
Các quan sát từ xa trước đó của Sgr A* được thực hiện bởi nhóm của Yusef-Zadeh, một giáo sư vật lý và thiên văn học tại Đại học Tây Bắc Illinois, đã phát hiện ra hai bóng năng lượng khổng lồ mở rộng 50.000 năm ánh sáng, bao phủ cả hai mặt phẳng Bắc và Nam của lỗ đen tâm Ngân Hà. Song song với đó là 1000 cấu trúc hình sợi thẳng đứng, cũng phát ra từ lỗ đen Sgr A*, cùng với hàng trăm sợi thẳng đứng hình thành cặp hoặc nhóm ở cùng một vùng.
Các bong bóng lớn tại trung tâm thiên hà của chúng ta (màu xanh lam) có thể là dấu hiệu của một sự kiện bùng nổ từ lỗ đen hàng triệu năm trước. (Ảnh: NASA/MEERKAT)
Theo nhóm nghiên cứu, cả hai hiện tượng kỳ lạ này có thể liên quan đến hoạt động của lỗ đen Sgr A* khoảng 6 triệu năm trước, thay vì các vụ nổ siêu tân tinh mà họ trước đây đã suy đoán.
Được biết, các nhà nghiên cứu đã phát hiện các cấu trúc này bằng cách phân tích hình ảnh từ kính thiên văn MeerKAT của Trung tâm Thiên văn Vô tuyến Nam Phi, một mạng lưới 64 ăng ten vô tuyến có chiều cao gần 20 mét và được kết nối với nhau trong một khu vực ít dân cư với chiều dài 8km.
Tham khảo Live Science