Khám phá khu di tích Nguyễn Du - Điểm đến thu hút du khách tại Hà Tĩnh

Khu di tích Nguyễn Du là một trong những địa điểm văn hóa - lịch sử được nhiều du khách trong và ngoài nước quan tâm. Tại đây, du khách có thể thắp hương tưởng nhớ công lao lớn lao của văn hào Nguyễn Du đối với văn học dân tộc.

Là điểm đến quan trọng trong du lịch Hà Tĩnh, khu di tích Nguyễn Du ngày nay đã được phát triển thành khu du lịch quốc gia. Nơi đây lưu giữ hơn 1000 hiện vật, tư liệu của văn hào khi còn sống, đặc biệt là các bài thơ Hán - Nôm nổi tiếng của ông.

1. Ai là Nguyễn Du?

Nguyễn Du (1765 - 1820), hay còn được biết đến với tên chữ là Tố Như, hiệu là Thanh Hiên, quê gốc tại làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Ông sinh ra trong một gia đình quý tộc, cha ông là Nguyễn Nghiễm, một quan nhân có vị trí cao trong triều đình Lê - Trịnh.

Năm 1783 (Quý Mão), Nguyễn Du tham gia khoa thi Hương tại trường Sơn Nam và đỗ Tam trường (Tú tài). Mặc dù có quá khứ làm quan, nhưng ông được công nhận rộng rãi trong sự nghiệp văn chương với các tác phẩm thơ viết bằng cả chữ Hán lẫn chữ Nôm. Các tác phẩm của ông bao gồm:

• Thơ chữ Hán: Thanh Hiên thi tập, Nam Trung tạp ngâm, Bắc hành tạp lục...
• Thơ chữ Nôm: Đoạn Trường Tân Thanh, Văn tế thập loại chúng sinh, Văn tế Trường Lưu nhị nữ...

Nguyễn Du qua đời tại Huế vào năm 1820. Năm 1824, ông được an táng tại quê nhà Tiên Điền, Hà Tĩnh.

2. Lịch sử xây dựng khu di tích Nguyễn Du

Ngôi nhà thờ Nguyễn Du được xây dựng vào năm 1825 tại xóm Tiền Giáp, quê nhà của ông. Hơn 400 dòng họ Nguyễn Tiên Điền sống tại xã Tiên Điền đã cùng nhau xây dựng một số công trình văn hóa như đền, chùa, văn bia, cầu cống, đình làng...

Vào năm 1962, khi quyết định thành lập khu di tích, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hà Tĩnh đã tiến hành phục dựng và cải tạo nhiều công trình. Khu di tích Nguyễn Du hiện nay có diện tích tổng cộng khoảng 28.562m2, nằm tại thôn Hồng Lam, xã Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh.

Trong những năm gần đây, khu di tích Nguyễn Du đã nhận được đầu tư để phát triển thành một khu du lịch quốc gia và trở thành điểm đến văn hóa - lịch sử thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước.

3. Hướng dẫn đến khu di tích Nguyễn Du

Khu di tích Nguyễn Du Hà Tĩnh được xây dựng để đón tiếp các nhà văn, nhà nho và du khách từ trong và ngoài nước để tưởng nhớ Truyện Kiều và Nguyễn Du bằng cách thắp hương.

Hướng dẫn đến khu di tích Nguyễn Du như sau:

• Từ thành phố Vinh: Đi theo quốc lộ 1A, qua cầu Bến Thủy đến thị trấn Xuân An, huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh. Tiếp tục đi theo quốc lộ 8B khoảng 4km là đến khu di tích Đại thi hào Nguyễn Du. 
• Từ thành phố Hà Tĩnh: Theo quốc lộ 1A về hướng Bắc 45km, đến thị trấn Xuân An, rẽ phải theo biển chỉ dẫn, đi khoảng 6km là đến khu di tích Nguyễn Du.

4. Khám phá bên trong khu di tích Đại thi hào Nguyễn Du

Khu di tích Nguyễn Du nằm trong quần thể di tích dòng họ Nguyễn tại Tiên Điền. Quần thể này bao gồm nhiều di tích như đền thờ Đại Vương tiến sĩ Nguyễn Huệ; đền thờ Nguyễn Nghiễm, Nguyễn Trọng; đàn tế Nguyễn Quỳnh; 2 ngôi nhà Tư Văn; khu mộ Đại thi hào Nguyễn Du, bảo tàng Nguyễn Du và nhà thờ Nguyễn Du.

Nổi bật ở khu di tích là bức tượng cụ Nguyễn Du cao 4m, được đúc từ đồng. Bức tượng toát lên vẻ nho nhã của Đại thi hào dân tộc với chiều cao từ bệ tượng lên đến đỉnh tượng là 4m, được làm bằng đồng, khăn đóng áo dài, tay cầm bút lông.

Sau đó là ngôi nhà thờ Nguyễn Du được xây dựng vào năm 1825. Bàn thờ được làm bằng vôi cát, phía trên là bài vị bằng đá khắc dòng chữ “Thanh Hiên Nguyễn Tiên Sinh” và bức hoành phi đề 4 chữ “Hồng Sơn thế phả” được Hoàng Phù Phái đời nhà Thanh triều Càn Long trao tặng. 

Bước vào bên trong khu di tích là khu tưởng niệm Nguyễn Du với nhà tiếp khách và bảo tàng. Nơi này lưu giữ hơn 1.000 hiện vật, tài liệu về Nguyễn Du và dòng họ Nguyễn Tiên Điền: các bản Kiều Nôm cổ, bút mực, chén uống trà, móc treo mũ áo,...

Thăm di tích lịch sử Hà Tĩnh - Nguyễn Du, du khách từ trong và ngoài nước được nghe giới thiệu về khu di tích Nguyễn Du và hiểu thêm về những giá trị di sản văn hóa lớn lao mà Đại thi hào và Truyện Kiều đã để lại.

Khu trưng bày sách hiện đang có hơn 500 bản sách nghiên cứu về thân thế và sự nghiệp của Nguyễn Du. Đặc biệt, 47 bản Truyện Kiều bằng chữ Hán và chữ Nôm được số hóa từ bản in năm 1866 cũng được trưng bày tại đây.

Trong khu vực tưởng niệm Nguyễn Du còn có hai bức tranh tự sắc nét. Trên cùng là bức tranh với dòng chữ ''Hồng Sơn phế tổ'' được tặng bởi đại thần thời nhà Thanh cho dòng họ Nguyễn Tiên Điền, mang ý nghĩa của một dòng dõi vững mạnh dưới bóng núi Hồng. Phía dưới là bức tranh ''Thiên môn tái xuất'', mang ý nghĩa là việc đạt được vinh quang cao nhất như lên cửa trời, được Chu Lễ, con trai thứ 24 của Chu Công tặng cho Nguyễn Đề vào năm 1795.

Liên quan đến nghĩa trang của ông Nguyễn Du, nhiều người tỏ ra tò mò không biết nghĩa trang ông Nguyễn Du nằm ở đâu. Sau một số lần di chuyển, gia đình ông đã quyết định di chuyển và an táng ông tại xã Đồng Cùng, trong một khu vực đất cát mênh mông.

Ông Hồ Bách Khoa - Trưởng ban quản lý khu di tích cho biết: “Mỗi năm, khu di tích thu hút từ 20.000 đến 30.000 lượt du khách đến tham quan, nghiên cứu và học tập. Trong khu di tích, hiện có hai phòng lưu trữ chứa đựng nhiều di vật liên quan đến Nguyễn Du và các hiện vật khác có niên đại lên đến hàng trăm năm.”

Để thuận lợi cho việc tham quan khu di tích của Nguyễn Du, cũng như các điểm du lịch nổi tiếng xung quanh và tận hưởng “trọn vẹn” những đặc sản của Hà Tĩnh, du khách nên chọn nơi lưu trú có vị trí đắc địa như khách sạn 5 sao Melia Vinpearl Cua Sót Beach Resort - “Điểm dừng chân BIỂN của Hà Tĩnh” với vị trí rất gần các danh lam thắng cảnh như: chùa Hương Tích, hồ Kẻ Gỗ, biển Thiên Cầm,...

Ngoài ra, có thêm khách sạn Melia Vinpearl Hà Tĩnh tọa lạc tại trung tâm thành phố, giúp du khách dễ dàng tham quan các điểm du lịch tâm linh, di tích. Mỗi không gian tại đây được thiết kế theo phong cách hiện đại, sang trọng và đầy đủ tiện nghi.

Hơn nữa, du khách sẽ được trải nghiệm các dịch vụ chăm sóc chuyên nghiệp, chu đáo và tận tâm, hứa hẹn một kỳ nghỉ đáng nhớ và thỏa mãn.

Đến thăm khu di tích của Nguyễn Du, du khách không chỉ được ngắm nhìn vẻ đẹp của nơi này mà còn có cơ hội tìm hiểu thêm về giá trị văn hóa lịch sử và tính nhân văn của quần thể di tích Nguyễn Tiên Điền. Vậy nên, khi đi du lịch Hà Tĩnh, đừng quên ghé thăm khu di tích của Đại thi hào Nguyễn Du và thắp hương nhớ cụ một nén nhé!