Khám phá kỷ vật lịch sử trăm năm - Quảng Bình Quan

Quảng Bình được biết đến với nhiều di sản lịch sử nổi bật, trong số đó Quảng Bình Quan là một trong những di tích lịch sử có niên đại hàng trăm năm, ghi chép nhiều sự kiện quan trọng, thay đổi của vùng đất này.

Không còn là một công trình bị phá hoại, Quảng Bình Quan hiện đã được chính phủ và cộng đồng phục hồi. Nơi đây là điểm tham quan du lịch Quảng Bình nổi tiếng mà nhiều du khách muốn trải nghiệm. Tới Quảng Bình Quan, bạn sẽ được tham quan, tìm hiểu về những câu chuyện lịch sử kỳ diệu của công trình này!

1. Quảng Bình Quan - một địa danh nổi tiếng ra sao?

Quảng Bình Quan là một công trình kiến trúc vững chãi nằm trong hệ thống Lũy Thầy, được xây dựng từ năm 1639 - một trong những công trình quan trọng nhất ở Đàng Trong. Hiện nay, đây được xem là di tích lịch sử và văn hóa của Quảng Bình, đã được khôi phục gần như hoàn toàn, trở thành minh chứng lịch sử sống động.

Nếu bạn có cơ hội du lịch Đồng Hới thì không thể bỏ qua Quảng Bình Quan. Đây là điểm đến nổi tiếng trong lịch sử, nằm ở trung tâm phường Đồng Hải, giữa ngã tư đường:

• Phía Tây là đường lên Đức Ninh
• Phía Bắc là đường tới Hà Nội
• Phía Đông là đường Mẹ Suốt xuống bến sông Nhật Lệ
• Phía Nam là đường tới Huế

2. Hành trình lịch sử của Quảng Bình Quan

Theo sử sách cũ, sông Động Hải là nơi hợp lưu của hai dòng sông Nhật Lệ và Lệ Kỳ. Đây cũng là “liên kết” giữa lũy Đầu Mâu và lũy Nhật Lệ. Để từ phía Bắc đi về phía Nam, người ta phải vượt qua sông Động Hải, thông qua Quảng Bình Quan.  

So với những dấu vết còn sót lại, thời kỳ của chúa Trịnh và vua Nguyễn, con đường Thiên Lý tới Động Hải là con đường bên ngoài thành phố. Để đến cầu Dài, bắt buộc phải đi qua Quảng Bình Quan. Ngày nay, quốc lộ 1A thay thế đường Thiên Lý cũ, đi qua bên trong thành, rồi ra khỏi cửa Nam Môn, đi dọc theo bề mặt phía sau di tích để đến cầu Dài. 

Thuở xưa, người từ phương Bắc muốn vào di tích Quảng Bình, đi bằng đường bộ phải vào cổng Quảng Bình Quan, đưa ra giấy tờ rồi quay về hướng Bắc để vào cửa Nam Môn vào thành. Với những tài liệu lịch sử, có thể thấy rằng, vị trí của Quảng Bình Quan ngày nay chính là ở vị trí cổ. Đến thời vua Minh Mạng, đã sử dụng gạch đá để phục hồi và làm đẹp hơn di tích này. 

Hiện nay, người ta không sử dụng đường Thiên Lý mà chọn quốc lộ 1A, đi ngang qua bên trong di tích. Nhiều người nghĩ rằng, di tích này không liên quan đến sự giao thương giữa Bắc và Nam. Nhưng thực tế không phải như vậy!

Theo Đại Nam Nhất Thống Chí ghi chép, Quảng Bình Quan có một bức tường bên ngoài để bảo vệ. Đó không chỉ là một cửa kiểm soát mà còn là công trình quân sự, nên có một mặt tiền để bảo vệ ở bên ngoài. Mặt tiền này nằm ở phía trước, hướng về phía Tây, là hướng có đường đi Đức Ninh ngày nay.

Vì là một hệ thống phòng thủ, nên phải xây mặt hướng về phía có nguy cơ tấn công. Tại lũy Đầu Mâu – Nhật Lệ, phải chặn đứng quân của chúa Trịnh từ phía Bắc xuống, nhưng khi đến dinh Quảng Bình, đường từ Bắc đi Nam lại hướng về phía Tây. Do đó, Quảng Bình Quan phải chọn hướng này làm mặt trước.

Đến ngày nay, ta vẫn có thể nhìn thấy ba chữ Hán ghi trước cửa. Điều này chứng tỏ mặt trước của di tích này chính là hướng đi Mẹ Suốt và quốc lộ 1A.

3. Khám phá điều gì thú vị tại du lịch Quảng Bình Quan?

Quảng Bình Quan hiện nay đã được phục chế trở lại với kiến trúc ban đầu, với ba cổng vẫn giữ được sự nguyên vẹn. Di tích đã tồn tại hàng trăm năm, đã chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử quan trọng của vùng đất Đồng Hới – Quảng Bình.

Đây cũng là một trong 32 công trình văn hóa quan trọng được đầu tư trong giai đoạn 2001 – 2010. Đến thành phố Đồng Hới, du khách sẽ được khám phá lịch sử, ngắm nhìn công trình kiến trúc cổ cùng với việc trải nghiệm vẻ đẹp của thiên nhiên xanh tươi.

4. TOP điểm đến du lịch hấp dẫn gần Quảng Bình Quan

Du lịch Quảng Bình, bên cạnh việc thăm di tích lịch sử Quảng Bình Quan, du khách cũng có thể khám phá nhiều địa điểm hấp dẫn khác. 

4.1. Nhà thờ Tam Tòa cách 1km

Nhà thờ Tam Tòa là một điểm tham quan nổi tiếng, bị tàn phá bởi chiến tranh chỉ còn lại phần tháp chuông. Nhà thờ được xây dựng theo phong cách kiến trúc Bồ Đào Nha, phục vụ cho khoảng 1.200 tín đồ. Sau thỏa thuận Giơ-ne-vơ, hầu hết tín đồ di cư vào phía Nam, nhà thờ ít được sử dụng. Khoảng tháng 2 năm 1965, nhà thờ gần như bị phá hủy, chỉ còn lại phần tháp chuông và cột trụ bằng gạch trên móng đá. 

4.2. Tượng đài Mẹ Suốt cách 500m

Tượng đài Mẹ Suốt cao 7 mét, miêu tả hình ảnh Mẹ Suốt – người mẹ Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến cứu nước. Với tay cầm chặt mái chèo, gương mặt mạnh mẽ, người mẹ là người dẫn dắt các chiến binh, thanh niên xung phong vượt qua dòng sông. Đây là công trình lịch sử thể hiện lòng biết ơn của nhân dân Quảng Bình với nữ anh hùng Nguyễn Thị Suốt. 

4.3. Chợ đêm Đồng Hới cách 700m

Quảng Bình không chỉ có cảnh đẹp mà còn có rất nhiều món ăn ngon. Nếu bạn muốn thưởng thức đặc sản Quảng Bình đừng bỏ lỡ chợ đêm Đồng Hới. Tại đây, bạn có thể tìm thấy nhiều đồ lưu niệm và những món ăn đặc trưng do người dân địa phương chế biến với giá cả phải chăng.

Để thuận tiện cho việc di chuyển khi du lịch Quảng Bình, du khách nên chọn lựa những địa điểm lưu trú gần trung tâm và có hệ thống tiện ích đa dạng. Melia Vinpearl Quảng Bình là một khách sạn nghỉ dưỡng 5 sao nằm sát bên bờ sông Nhật Lệ, rất gần với các điểm du lịch hấp dẫn khác. Từ đây, du khách có thể dễ dàng ghé thăm động Phong Nha, hang Sơn Đoòng, động Thiên Đường, bãi đá Nhảy,...

Là một di tích lịch sử nổi tiếng, Quảng Bình Quan là điểm đến không thể bỏ lỡ khi du lịch Quảng Bình. Đây cũng là công trình có ý nghĩa về lịch sử rất lớn, đã được phục chế gần như nguyên bản, giúp du khách hiểu rõ tầm quan trọng của địa phương trong bản đồ giao thông thời Trịnh – Nguyễn.