Tổng quan về đền Hai Bà Trưng tại Mê Linh - Nơi diễn ra các hoạt động kỷ niệm về Hai Bà Trưng
Trên toàn lãnh thổ Việt Nam, có tổng cộng 103 địa điểm thờ cúng Hai Bà Trưng và các tướng lĩnh, phân bố trên 9 tỉnh, thành phố (chỉ riêng huyện Mê Linh đã có 25 di tích ở 13 xã). Trong số đó, đền Hai Bà Trưng tại thôn Hạ Lôi, xã Mê Linh có ý nghĩa quan trọng nhất, thờ phụng hai vị anh hùng dân tộc là Trưng Trắc và Trưng Nhị. Đây cũng là địa điểm được chọn làm nơi tổ chức lễ hội Hai Bà Trưng hàng năm, vì nơi đây không chỉ là nơi ghi chép về 2 vị nữ anh hùng - những cô bé dũng mãnh từ khi còn nhỏ, mà còn là nơi lưu giữ di tích của cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng mạnh mẽ của dân tộc vào thời kỳ đầu Công nguyên. Đền thờ Hai Bà Trưng đã được công nhận là Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp Quốc gia từ năm 1980.
Đoàn diễu hành mặc trang phục màu đỏ sặc sỡ cầm cờ điều hành trên các con đường ăn mừng lễ hội đền Hai Bà Trưng Mê Linh
Ngựa và voi biểu tượng cho Hai Bà Trưng
1.1 Công trình kiến trúc của đền Hai Bà Trưng được xây dựng ra sao để trở thành nơi trang trọng tổ chức lễ hội hàng năm?
Đền Hai Bà Trưng nằm tại thôn Hạ Lôi, xã Mê Linh, trên một khu đất cao và rộng lớn, có thể nhìn ra bờ đê sông Hồng yên bình và tĩnh lặng. Diện tích của đền là vừa phải, khoảng 129.824 m2, với nhiều công trình kiến trúc bên trong như Cổng đền, nhà khách, nghi môn ngoại, nghi môn nội, gác trống, gác chuông, nhà tả - hữu mạc, đền thờ Hai Bà Trưng, hồ mắt voi, suối vòi voi, hồ bán nguyệt, hồ tắm voi, thành cổ Mê Linh; đền thờ thân phụ - thân mẫu của Hai Bà, đền thờ thân phụ, thân mẫu của ông Thi Sách, đền thờ các nữ tướng triều Hai Bà Trưng, đền thờ các nam tướng triều Hai Bà Trưng, nhà bia lưu niệm Hộp thư bí mật của đồng chí Trường Chinh,...
Đền Hai Bà Trưng với kiến trúc hình chữ Tam độc đáo
Đền được thiết kế theo hình dáng chữ “tam” đặc biệt - gồm 3 dòng song song bao gồm: Tiền tế, Trung tế, Hậu cung, được bao quanh bởi tường gạch; hai bên là Tả mạc và Hữu mạc. Bởi vì kiến trúc độc đáo và nằm trên đất Mê Linh hùng vĩ, Đền Hai Bà Trưng được chọn làm nơi tổ chức lễ tưởng niệm và tri ân Hai Bà hàng năm.
Tóm tắt về Hai Bà Trưng và chiến thắng lịch sử trên đất Mê Linh
Hai Bà Trưng là tên chung của hai chị em Trưng Trắc và Trưng Nhị - hai người đã có công lao lớn trong việc đánh đuổi quân Tô ra khỏi đất Mê Linh. Trong các tư liệu lịch sử, Trưng Trắc và Trưng Nhị được coi là những lãnh đạo trong cuộc kháng chiến chống lại chế độ Đông Hán. Họ đã thành lập một quốc gia mới với kinh đô tại Mê Linh. Trưng Trắc được phong là Nữ Vương, hay còn gọi là Trưng Vương. Thời kỳ của Hai Bà Trưng nằm giữa thời kỳ Bắc thuộc lần 1 và Bắc thuộc lần 2.
Lễ hội đền Hai Bà Trưng Mê Linh - Hoạt động đặc biệt tưởng nhớ và tri ân anh hùng dân tộc
3.1 Giới thiệu về lễ hội đền Hai Bà Trưng Mê Linh
“Ai nào dám bê lá quốc kỳ
Mê Linh đất cũ ghi dấu mãi mãi
Yếm, khăn đeo đá may sắc nét
Giặc Tô đã bị quật ngã, chạy trốn vô tận?”
Bạn có thể biết đến nhiều lễ hội nổi tiếng ở Hà Nội như Hội Gióng Sóc Sơn, Phù Đổng hay lễ hội đền Cổ Loa và cả lễ hội đền Hai Bà Trưng. Từ ngày mùng 4 đến mùng 10 tháng Giêng, không chỉ người dân ở huyện Mê Linh mà cả khu vực Thủ đô Hà Nội và các tỉnh lân cận đều tập trung về thôn Hạ Lôi, xã Mê Linh để tham gia lễ hội đền Hai Bà Trưng Mê Linh nổi tiếng. Lễ hội được tổ chức theo nghi thức nhà nước và truyền thống địa phương, giúp du khách hiểu rõ hơn về văn hóa đặc sắc của huyện Mê Linh và miền Bắc nói chung.
Lễ hội bắt đầu với truyền thống khiên kiệu của Trưng Trắc đi trước
3.2 Ý nghĩa của lễ hội tưởng nhớ Hai Bà Trưng
Lễ hội đền Hai Bà Trưng Mê Linh được tổ chức hàng năm để giáo dục và khích lệ truyền thống yêu nước, đóng góp vào việc tăng cường tinh thần và đạo lý 'Uống nước nhớ nguồn' của dân tộc Việt Nam. Lễ hội cũng góp phần trong việc tuyên truyền và quảng bá hình ảnh truyền thống, văn hóa của Mê Linh và đưa ra tầm quan trọng, giá trị lịch sử của di tích Quốc gia - Đền Hai Bà Trưng. Điều này giúp địa điểm trở thành điểm đến văn hóa tâm linh hấp dẫn cho du khách trong và ngoài nước. Lễ hội mang một ý nghĩa đặc biệt đối với người dân Mê Linh, Hà Nội và các tỉnh lân cận và được truyền tai từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Những phụ nữ mặc áo dài đỏ, đội khăn và cầm cờ hiệu tham gia diễu hành
3.3 Các hoạt động đặc sắc trong lễ hội Hai Bà Trưng ở huyện Mê Linh
Vào ngày mồng 4 tháng Giêng, dân làng tổ chức lễ mộc dục để thay thế bao sái của tượng Vua Bà. Sau đó, ở làng Hạ Lôi, lễ tế được tổ chức tại đình làng với sự hiện diện của Thành hoàng làng và 4 vị tướng là Đô, Hồ, Bạch, Hạc, những người đã giúp Thánh Tản Viên khởi đầu lại nghiệp đế họ Hùng.
Một trong những nét độc đáo nhất của lễ rước kiệu Hai Bà ở Hạ Lôi là nghi thức giao kiệu: Khi lễ rước kiệu bắt đầu, kiệu của Trưng Trắc sẽ đi trước đến đường kéo quân, sau đó chuyển sang để kiệu của Trưng Nhị đi trước. Khi đến cổng đình, thứ tự sẽ đảo ngược để kiệu của chị đi trước, kiệu của em đi sau. Cả hai bên đều có người dân chào đón hai Nữ Vương đại diện cho vua từ kinh đô Mê Linh về thăm làng.
Lễ trang trọng diễn ra tại đình làng Hạ Lôi vào sáng ngày mồng 6 tháng Giêng. Vào ngày chính của lễ, dân làng sẽ đưa hai bà về kinh đô tại Đền. Thứ tự rước kiệu sẽ ngược lại so với ngày rước hai bà về đình làng. Sau đó, từ mồng 7 đến mồng 10 tháng Giêng sẽ là thời gian lễ viếng lục bộ nữ tướng, cầu phúc, yến hạ - khao quân, tạ lễ. Không chỉ dân Mê Linh mà còn rất nhiều du khách đến tham dự lễ hội và tìm lộc cầu may. Các trò chơi dân gian như đánh đu, chọi gà, đấu vật hay cờ tướng cũng sẽ diễn ra náo nhiệt trong tiếng trống vang vọng.
Kiệu của Trưng Trắc sẽ xuất phát trước, sau đó mới đến kiệu của Trưng Nhị
Những điều cần lưu ý khi tham gia lễ hội đền Hai Bà Trưng
- Chọn trang phục thoải mái và lịch sự, tránh gây ảnh hưởng đến không khí trang trọng của lễ hội.
- Thắp hương và đốt vàng mã tại đúng nơi quy định để đảm bảo an ninh và vệ sinh môi trường được giữ gìn.
- Hạn chế việc vứt rác bừa bãi hoặc đẩy đưa, tránh làm mất đi vẻ đẹp của đô thị.
- Việc chiếm đoạt lễ vật để cầu may hoặc lấy lộc là vi phạm pháp luật, vì vậy hãy tránh xa những hành vi này!
- Lễ hội có nhiều người tham gia nên có nguy cơ bị trộm cắp, hãy giữ an toàn cho tài sản của bạn và không mang theo quá nhiều tiền và đồ vật có giá trị.
- Trong thời điểm dịch bệnh hiện nay, hãy đeo khẩu trang và tuân thủ đúng các biện pháp 5K, đặc biệt là rửa tay thường xuyên!
Người dân từ mọi nơi đều háo hức đưa gia đình đến tham dự ngày lễ hội đặc biệt này
Hy vọng thông qua bài viết này, Mytour.vn đã truyền đạt chi tiết về lễ hội đền Hai Bà Trưng Mê Linh với sự sôi động và đặc sắc của nó. Nếu bạn đến thủ đô, đừng bỏ lỡ lễ hội đặc biệt này ở Hà Nội! Những trang phục rực rỡ, những phong tục và truyền thống đặc biệt sẽ tạo ra những kỷ niệm đáng nhớ tại Hà Thành. Đừng quên tham khảo các địa điểm vui chơi tại Hà Nội của Mytour.vn nhé!
Nhật Anh
Nguồn: Tổng hợp