Bình Dương, với hệ thống làng nghề truyền thống, nổi tiếng với sơn mài, gốm, đúc đồng, và chạm khắc, khoe vẻ đẹp văn hóa độc đáo. Trong số các làng nghề này, làng nghề gốm sứ Bình Dương tự hào là thương hiệu gốm nổi tiếng, sáng tạo vô số sản phẩm đa dạng về mẫu mã.

Làng nghề gốm sứ Bình Dương – điểm du lịch gần Sài Gòn (Ảnh sưu tầm)
Khám phá đẳng cấp tại làng nghề gốm sứ Bình Dương
Với sự tiến bộ của khoa học – công nghệ, những làng nghề truyền thống thủ công đang dần chuyển sang sử dụng trang thiết bị hiện đại. Tuy nhiên, ở Bình Dương, những ngôi làng vẫn kiên trì gìn giữ nghề thủ công, bảo tồn những giá trị văn hóa cho thế hệ tương lai.
Thông tin và cách đến làng nghề gốm sứ Bình Dương

Duy trì tinh thần của nghề gốm sứ truyền thống (Ảnh sưu tầm)
Làng nghề tọa lạc tại thị xã Tân Phước Khánh, huyện Tân Uyên, tỉnh Bình Dương. Cách trung tâm Tp Hồ Chí Minh khoảng 35km về phía Tây Bắc, hãy tham khảo các tuyến đường sau để đến Tân Phước Khánh:

Lộ trình đến làng nghề gốm sứ Bình Dương (Ảnh sưu tầm)
– Di chuyển dọc theo Đường Trường Chinh đến Xa lộ Hà Nội tại Tân Hưng Thuận, sau đó đi tới Xa lộ Đại Hàn/Xa lộ Hà Nội/QL1A đến Tô Ngọc Vân KP5 tại Thạnh Xuân. Tiếp tục từ đi dọc theo Tô Ngọc Vân KP5, Hà Huy Giáp và Cầu Phú Long đến Bình Dương/Đại lộ Bình Dương/QL13 tại Lái Thiêu, Thị xã Thuận An. Sau khi qua cầu Phú Long thì đi dọc theo tuyến đường Bình Dương/QL13 và TL746 đến Tân Phước Khánh.

Quá trình sản xuất gốm truyền thống tại Bình Dương (Ảnh sưu tầm)
– Đi theo Đường Trường Chinh, Xa lộ Đại Hàn/Xa lộ Hà Nội/QL1A và Đường ĐT743 đến điểm đến tại Tân Phước Khánh, Thị xã Tân Uyên
– Lái xe từ Đường Trường Chinh, QL22, Lê Thị Hà, Đỗ Văn Dậy,… và Đường ĐH404/Đường ĐH405 đến Tân Phước Khánh, Thị xã Tân Uyên
Nguyên nhân hình thành làng nghề gốm sứ tỉnh Bình Dương

Niềm đam mê của người làm gốm (Ảnh sưu tầm)
Theo tài liệu “Thủ Dầu Một đất lành chim đậu” của Sở Văn hóa – Thông tin Bình Dương, Nhà xuất bản Văn nghệ, nghề sản xuất gốm sứ bắt đầu xuất hiện tại Bình Dương vào cuối thế kỉ 19 và đầu thế kỉ 20. Có nguồn đất sét cao lanh chất lượng cao và dễ khai thác, cùng với nguồn nhiên liệu củi đốt dồi dào lành mạnh, tạo nên làng nghề gốm sứ đặc sắc.

Quá trình tạo ra những tác phẩm nghệ thuật từ đồ gốm (Ảnh sưu tầm)
Trong hành trình khám phá Bình Dương, những nghệ nhân gốm Trung Quốc đã phát hiện tiềm năng lớn cho sự phát triển của làng nghề gốm ở đây. Họ quyết định ổn định và định cư, từ đó, làng nghề gốm Bình Dương bắt đầu hình thành và phát triển đến ngày nay.
Các đơn vị sản xuất gốm sứ pionner tại Bình Dương:

Hình ảnh làng nghề gốm Lái Thiêu - Nơi khởi nguồn cho nghề gốm Bình Dương (Ảnh sưu tầm)
– Làng nghề gốm Lái Thiêu, nơi những đôi bàn tay tài năng biến những khối đất sét thành những tác phẩm nghệ thuật độc đáo.
– Làng nghề gốm Bà Lụa, nay đã trở thành làng nghề gốm Chánh Nghĩa, nơi gìn giữ bí mật của nghệ thuật gốm truyền thống.
– Làng nghề gốm Tân Khánh, hiện được biết đến là làng nghề gốm Tân Phước Khánh, nơi tinh hoa nghệ thuật gốm sứ hiện đại bùng nổ.

Hình ảnh đẹp như tranh vẽ của làng nghề gốm sứ Bình Dương (Ảnh sưu tầm)
Ngày nay, trên khắp địa bàn tỉnh Bình Dương, có tới 83 mỏ nguyên liệu phục vụ cho ngành sản xuất gốm sứ, với trữ lượng lên đến hơn 150 triệu tấn. Các vùng như Thuận An, Tân Uyên, và thị xã Thủ Dầu Một nổi bật với trữ lượng đất sét lớn nhất trên toàn tỉnh.

Sản phẩm gốm sứ độc đáo từ Bình Dương (Ảnh sưu tầm)
Trong giai đoạn phát triển đỉnh điểm của làng gốm Bình Dương, hơn 300 lò gốm hoạt động mạnh mẽ, cung cấp hơn 150 triệu sản phẩm gốm đa dạng cho khu vực miền Nam.
Làng nghề gốm sứ Bình Dương – Nơi tiềm ẩn tiềm năng phát triển to lớn

Nghề gốm - Điều kiện sống mới cho nhiều gia đình Bình Dương (Ảnh sưu tầm)
Gốm sứ Bình Dương ngày càng phát triển, không chỉ xuất khẩu mà còn tạo việc làm cho hàng ngàn lao động tại địa phương. Nó là biểu tượng của vẻ đẹp văn hóa, lịch sử truyền thống của người dân Tân Phước Khánh qua các thế hệ.

Bàn tay tài năng tạo nên những sản phẩm gốm sứ độc đáo và chất lượng (Ảnh sưu tầm)
Đa dạng với chén, bát, bình, vại, chậu cảnh,... sản phẩm gốm sứ ở đây đều được tạo ra bằng bàn tay khéo léo và gia công trong lò củi truyền thống. Để xuất khẩu, người thợ đốt lò củi cần phải có kinh nghiệm lâu năm và kỹ thuật cao.

Điều kiện lao động của người làm gốm (Ảnh sưu tầm)
Mỗi đợt nung sứ kéo dài từ 3 đến 5 ngày, sau đó sẽ phơi khô và tráng men. Chỉ khi đặt chân đến làng nghề gốm sứ thủ công Bình Dương, bạn mới cảm nhận được khó nhọc của người thợ, từ đó trân trọng sản phẩm họ tạo ra.
Gốm sứ Bình Dương tồn tại song song giữa truyền thống và hiện đại. Một phần là hàng trăm cơ sở sản xuất gốm sứ truyền thống bằng phương pháp thủ công, và một phần là gốm sứ Minh Long, sử dụng công nghệ máy móc và dây chuyền hiện đại.

Gốm sứ Bình Dương chủ yếu cung cấp cho khu vực miền Nam (Ảnh sưu tầm)
Mặc dù phải đối mặt với nhiều thách thức do sự cạnh tranh của gốm sứ hiện đại với nhiều kiểu dáng và màu sắc đa dạng, nhưng cộng đồng ở đây vẫn kiên trì, nỗ lực duy trì làng nghề truyền thống cho thế hệ sau.
Để bảo tồn vẻ đẹp của làng nghề truyền thống gốm sứ, sự hỗ trợ từ UBND tỉnh Bình Dương và các tổ chức là không thể thiếu. Trong vài năm gần đây, phát triển du lịch làng gốm thủ công ở Bình Dương đã nhận được sự quan tâm và nâng cao chất lượng. Đây là điểm đến thu hút nhiều du khách từ cả trong và ngoài nước, khám phá và ngắm nhìn những tác phẩm gốm sứ tuyệt vời quanh năm.