Lễ hội Tháp Bà Ponagar còn được biết đến với các tên gọi khác như lễ hội Thiên Y A Na Thánh Mẫu hoặc Lễ vía Bà, diễn ra từ ngày 20 đến 23 tháng 3 âm lịch hàng năm với nhiều hoạt động hấp dẫn.
Lễ hội Tháp Bà Ponagar ở Khánh Hòa với nhiều hoạt động truyền thống và nghi lễ (Ảnh: thu thập)Lễ hội Tháp Bà Ponagar đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và là một trong những lễ hội truyền thống lớn của tỉnh Khánh Hòa với nhiều hoạt động vui chơi thú vị. Đây là dịp đặc biệt mang lại nhiều trải nghiệm đáng nhớ khi bạn khám phá du lịch Nha Trang.
1. Giới thiệu về lễ hội Tháp Bà Ponagar, lễ hội Tháp Bà diễn ra vào thời điểm nào trong năm?
- Địa điểm tổ chức: Di tích lịch sử, văn hóa Tháp Bà Ponagar, đồi Cù Lao, P. Vĩnh Phước, TP. Nha Trang, T. Khánh Hòa
- Thời gian diễn ra: Từ ngày 20 – 23 tháng 3 Âm lịch hàng năm
1.1. Xuất xứ của lễ hội
Lễ hội Tháp Bà Ponagar Nha Trang được tổ chức với quy mô lớn hàng năm, liên quan chặt chẽ đến nghi thức thờ Mẫu có từ lâu đời của dân tộc Việt Nam. Đây là lễ hội truyền thống nhằm tôn vinh, kỷ niệm mẹ Ponagar - người đã dạy bảo cách trồng lúa, chăn nuôi, dệt vải và dẫn dắt người Chăm Pa đến cuộc sống giàu có.
Lễ hội Tháp Bà Ponagar đã liên kết với nghi thức thờ Mẫu của dân tộc Việt Nam từ thời xa xưa (Ảnh: thu thập)1.2. Ý nghĩa của lễ hội Tháp Bà Ponagar Nha Trang
Lễ hội Tháp Bà Ponagar được tổ chức hàng năm, thu hút sự tham gia đông đảo của các cộng đồng dân tộc Kinh, Chăm, Raglai ở miền Trung và Tây Nguyên. Đây là cơ hội để kết nối các cộng đồng dân tộc, thể hiện sự đoàn kết giữa các dân tộc anh em.
Lễ hội được bảo tồn và truyền thống nhằm thể hiện sự tôn trọng và biết ơn đến Mẫu cũng như cầu mong sức khỏe và bình an. Đây cũng là dịp để tụ họp các giá trị truyền thống, giao thoa văn hóa Việt - Chăm và nhắc nhở thế hệ sau nhớ về nguồn gốc.
Lễ hội Tháp Bà Ponagar khẳng định giá trị văn hóa truyền thống sâu sắc (Ảnh: thu thập)2. Quá trình của lễ hội Tháp Bà Ponagar Khánh Hòa
Lễ hội Tháp Bà Ponagar ở Nha Trang được tổ chức một cách trang nghiêm, theo đúng các nghi thức của một lễ hội dân gian truyền thống, bao gồm các phần lễ và hội như sau:
2.1. Lễ thay đồ
- Thời gian diễn ra: Vào Giờ Ngọ ngày 20 tháng 3
Lễ thay y được tiến hành với các nghi thức dâng hương, nhang, trái cây, hoa và khấn vái bởi vị chủ tế. Các thành viên khác trong đội thay y sẽ sắp xếp đồ lễ trong đình, cởi xiêm y, mũ miện và sử dụng nước nấu từ rượu và 5 loại hoa thơm để tắm tượng. Sau khi tắm, tượng mẹ sẽ được mặc xiêm y và mũ miện mới do người dân dâng lên.
2.2. Lễ thả hoa đăng
- Thời gian diễn ra: Từ 19 giờ đến 21 giờ, ngày 20 tháng 3
Đây là một nghi thức được nhiều du khách chờ đợi khi tham gia lễ hội Tháp Bà Ponagar. Các ngọn nến và hoa đèn với hơn mười ngàn chiếc hoa đèn nhỏ và năm chiếc hoa đèn lớn được thả xuống sông để cầu siêu cho các linh hồn.
Lễ thả hoa đăng diễn ra từ 19 giờ đến 21 giờ, vào ngày 20 tháng 3 (Ảnh: thu thập)2.3. Lễ cầu quốc thái dân an
- Thời gian diễn ra: Từ 6 giờ đến 8 giờ vào ngày 21 tháng 3
Nghi thức cầu quốc thái dân an được thực hiện bởi Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Khánh Hòa. Đây là một lễ hội lớn cầu nguyện cho sự thịnh vượng của đất nước, hòa bình và sự an vui của nhân dân.
2.4. Lễ cúng Ngọ, cúng thí thực
- Thời gian diễn ra: Từ 12 giờ đến 12 giờ 30 vào ngày 21 tháng 3
Lễ cúng Ngọ, cúng thí thực được tổ chức tại ngôi tháp chính. Đây là một nghi lễ dành cho việc dâng Mẫu và thực hiện các bước thí cho các linh hồn.
Nhiều nghi lễ trọng thể diễn ra trong lễ vía Bà (Ảnh: thu thập)2.5. Tế lễ cổ truyền
- Thời gian diễn ra: Từ 4 giờ đến 6 giờ vào ngày 23 tháng 3
Tế lễ cổ truyền được thực hiện bởi các cụ già đình Cù Lao. Phần dâng lễ diễn ra theo nghi thức truyền thống, trang nghiêm.
2.6. Lễ Khai Diên, lễ Tôn Vương
- Thời gian diễn ra: Từ 6 giờ đến 9 giờ vào ngày 23 tháng 3
Đây là một phần lễ trọng đại diễn ra tại sân lễ trước tiền đình Mandapa, hướng về phía đền thờ Đức Thánh Mẫu. Ban tổ chức sẽ dâng các vật phẩm cúng bao gồm: hương đăng, rượu, trầu cau, vàng bạc, phong bì và hai cây roi chầu.
Tiếp theo là phần biểu diễn hát thứ lễ cúng Bà do đoàn Hát Bội thực hiện với những đoạn tuồng được chọn lọc kỹ càng. Trước khi vở tuồng kết thúc, Lễ Tôn Vương được tổ chức trang trọng theo truyền thống tại lễ hội Tháp Bà Ponagar Nha Trang.
2.7. Lễ Dâng hương tạ Mẫu
- Thời gian diễn ra: Từ 23 giờ đến 24 giờ vào ngày 23 tháng 3
Như tên gọi, phần lễ này được tiến hành với nghi thức dâng hương và thể hiện lòng biết ơn đến Mẫu.
Nghi thức dâng hương và đốt hương đăng lễ tạ Mẫu được tổ chức một cách trang nghiêm và trang trọng (Ảnh: thu thập)2.8. Múa Bóng và hát Văn
- Thời gian diễn ra: Trong suốt các ngày diễn ra lễ hội
Múa bóng và hát Văn là những hoạt động văn hóa dân gian đặc sắc được biểu diễn trên sân khấu trước tháp chính bởi hàng trăm đoàn văn nghệ từ cả trong và ngoài tỉnh đến tham gia dâng lễ Mẫu. Chương trình biểu diễn còn bao gồm các đoạn tuồng mang tính chất lịch sử về Thánh Mẫu.
Nhiều hoạt động văn hóa dân gian đặc sắc được biểu diễn trong lễ hội Tháp Bà (Ảnh: thu thập)2.9. Hội thi rước nước và bày mâm trái cây dâng Mẫu
- Thời gian diễn ra: Từ 10 giờ đến 15 giờ vào ngày 23 tháng 3
Hội thi truyền thống này dành cho các đoàn tham dự lễ hội Tháp Bà Ponagar. Ban tổ chức thu nước từ chùa Hang mang về đổ vào các vại dưới Mandapa. Các thành viên tham gia sẽ đội chum nước từ Mandapa lên tháp để dâng Mẫu. Mâm trái cây được các đoàn chuẩn bị, sắp xếp công phu, tinh tế. Đội thi có mâm lễ đẹp nhất sẽ được dâng lên tháp chính, còn các mâm khác sẽ được dâng ở các tháp khác trong khu di tích Tháp Bà.
Những mâm lễ được dâng lên tháp thờ Mẫu (Ảnh: thu thập)Với không khí sôi động và những nghi lễ trang trọng, đặc biệt, du khách không nên bỏ lỡ cơ hội tham gia lễ hội Tháp Bà Ponagar khi đến tham quan Nha Trang vào tháng 4. Thành phố biển còn nổi tiếng với nhiều điểm đến hấp dẫn. Vì vậy, hãy đặt phòng tại Vinpearl Nha Trang - Thiên đường giải trí vô tận để thuận tiện tham quan, du lịch và nghỉ ngơi tại thành phố biển xinh đẹp này.
Khu nghỉ dưỡng, giải trí Vinpearl Nha Trang trên đảo Hòn TreVinpearl Nha Trang tọa lạc tại vịnh biển đẹp nhất thế giới với một cuộc sống sôi động. Du khách sẽ được trải nghiệm nhiều loại phòng nghỉ tại 01 khách sạn nằm ở trung tâm thành phố và 03 resort cao cấp trên đảo Hòn Tre với hệ thống phòng nghỉ hiện đại, trang trí tinh tế và tầm nhìn tuyệt vời.
Vinpearl Nha Trang cung cấp một hệ sinh thái đầy đủ với công viên giải trí VinWonders Nha Trang, sân golf Vinpearl Golf Nha Trang hàng đầu, dịch vụ Akoya Spa nằm trên bờ biển với sóng biển xao động, nhà hàng ẩm thực đặc biệt, và quầy bar sang trọng. Tất cả đều đáp ứng đầy đủ mọi nhu cầu của du khách từ nghỉ dưỡng, thưởng thức ẩm thực, đến giải trí và tổ chức sự kiện.
Không gian lưu trú xa hoa, hiện đại của Vinpearl Resort Nha TrangTham gia lễ hội Tháp Bà Ponagar trong chuyến du lịch Nha Trang sẽ mang đến cho bạn nhiều trải nghiệm đáng nhớ. Bạn sẽ cảm nhận được không khí vui tươi, nhộn nhịp nhưng không kém phần trang trọng với những giá trị truyền thống lâu đời giữa cảnh đẹp với nhiều kiến trúc đền tháp độc đáo. Hãy đến thành phố biển Nha Trang xinh đẹp để thưởng thức kỳ nghỉ đáng nhớ và tham gia lễ hội Tháp Bà Ponagar đặc sắc!