Khám phá manh mối mới về bí ẩn kéo dài hàng thập kỷ liên quan đến Mặt trời

TPO - Tàu thăm dò Parker của NASA đã phát hiện manh mối mới giải thích lý do vì sao khí quyển ngoài cùng của Mặt trời, hay vành nhật hoa, lại nóng hơn nhiều so với bề mặt của ngôi sao này.

Trong suốt nhiều thập kỷ qua, các nhà khoa học đã băn khoăn về lý do tại sao khí quyển ngoài cùng của Mặt trời, được gọi là vành nhật hoa, lại nóng lên khi di chuyển xa khỏi bề mặt Mặt trời.

Hiện nay, nhờ vào dữ liệu thu thập được từ tàu thăm dò Mặt trời Parker của NASA, sau nhiều lần lướt qua Mặt trời để tìm manh mối về 'bí ẩn sự nóng lên của vành nhật hoa,' chúng ta có thêm thông tin để giải quyết vấn đề này.

Trong lần đầu tiên tàu thăm dò lướt qua Mặt trời, các thiết bị đã phát hiện sự thay đổi đột ngột trong hướng từ trường của Mặt trời. Các nhà khoa học gọi những hiện tượng này là 'chuyển hướng' và nghi ngờ chúng góp phần làm nóng vành nhật hoa bằng cách giải phóng năng lượng từ trường khi chúng di chuyển qua Mặt trời và không gian.

Vành nhật hoa nóng hơn hàng trăm lần so với 'bề mặt' của nó

Sự nóng lên bí ẩn của vành nhật hoa liên quan đến việc khí quyển ngoài cùng của Mặt trời, vành nhật hoa, nóng hơn hàng trăm lần so với 'bề mặt' của nó, tức là quang quyển. Dù quang quyển gần hơn hàng triệu dặm so với lõi của Mặt trời, nơi diễn ra phản ứng tổng hợp hạt nhân tạo ra nhiệt và năng lượng cho ngôi sao của chúng ta.

Dù mát hơn vành nhật hoa, quang quyển chịu trách nhiệm cho phần lớn ánh sáng từ Mặt trời, làm lu mờ ánh sáng từ khí quyển của Mặt trời. Do đó, vành nhật hoa chỉ có thể quan sát được khi ánh sáng từ quang quyển bị che khuất bởi nhật thực hoặc bằng cách sử dụng công cụ đặc biệt gọi là coronagraph.

Điều đó có nghĩa là để nghiên cứu vành nhật hoa, tàu thăm dò Parker Solar phải chịu nhiệt độ lên tới khoảng 1.400 độ C để tiếp cận gần hơn với Mặt trời.

Dữ liệu từ tàu thăm dò cho thấy hiện tượng chuyển hướng thường xảy ra trong gió mặt trời gần Mặt trời. Phát hiện này cho thấy hiện tượng chuyển động ngoằn ngoèo làm nóng vành nhật hoa có thể không xuất phát từ bề mặt Mặt trời, loại trừ một trong hai giả thuyết chính về nguồn gốc của chuyển động ngoằn ngoèo này.

Các nhà khoa học tin rằng vẫn có thể có một cơ chế kích hoạt khác góp phần tạo nhiệt cho phần ngoài cùng của Mặt trời. Một cơ chế như vậy có thể là sự va chạm bùng nổ của các đường sức từ hỗn loạn trên bề mặt Mặt trời, theo Akhavan-Tafti.

Nghiên cứu này giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cơ chế hoạt động của Mặt trời và có thể giúp các nhà khoa học dự đoán, phát hiện và chuẩn bị cho các cơn bão Mặt trời.

Đây là kết quả mới nhất từ sứ mệnh Parker của NASA kể từ khi bắt đầu vào năm 2018. Các nhà khoa học hy vọng dữ liệu từ các chuyến bay của Parker sẽ cung cấp thêm thông tin về lý do tại sao vành nhật hoa nóng đến hàng triệu độ.