1. Đặc điểm và quá trình sinh trưởng của trái quách
Trái quách là quả của cây quách, thuộc họ cam. Cây này còn có tên gọi khác là cây cần thăng, với tên khoa học là Limonia acidissima L. Cây quách có nguồn gốc từ vùng sinh thái Indomalaya, chủ yếu phân bố ở Đông Dương, Sri Lanka, Bangladesh, và Ấn Độ,...
Ở Việt Nam, cây quách được trồng nhiều ở đồng bằng sông Cửu Long và trở thành đặc sản quen thuộc với người dân Cầu Kè, Trà Vinh. Cây quách thường mọc rải rác trong rừng, ngày nay người dân trồng để lấy bóng mát và thu hoạch quả làm món ăn.
Cây này mang tên quách, thân nhỏ, cao 12m, gai chắc. Sau 4 - 7 năm trồng, cây sẽ ra quả. Lá không cuống, nhẵn, mọc đối xứng 2 - 3 lá. Hoa màu hồng, xanh, trắng, mọc thành chùm đơn ở giữa lá.
Quách, một đặc sản của Trà Vinh.
Quả hình cầu, đường kính 7 - 8cm, màu xám trắng, vỏ dày, không bóng, có hạt li ti. Thịt quả trắng khi chưa chín, chua, giòn; chín sẽ đen, có nhiều hạt, sợi cứng. Quách chín quá lâu sẽ lên men. Mùi vị giống sầu riêng.
Thành phần hóa học trong 100g thịt quả quách:
- Khi tươi: nước 74g, lipid 1,5g, protid 8g, carbohydrate 7,5g, chứa vitamin A, B, C, khoáng chất (Kali, Photpho, Fe, Canxi);
Trái quách và lợi ích cho sức khỏe
Trái quách không chỉ là loại quả thông thường mà còn có nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe con người. Cụ thể:
- Thanh nhiệt: có thể làm nước giải khát giúp thanh nhiệt như nước me dầm, giàu khoáng chất và vitamin C, phòng ngừa và cải thiện bệnh Scurvy;
Trái quách là thức ăn giải nhiệt trong mùa hè.
Hướng dẫn sử dụng trái quách
Thường được ăn và chế biến từ thịt quả. Trái quách xanh có thể thái mỏng, phơi khô để chữa tiêu chảy. Trái quách chín được dùng để điều hòa tiêu hóa và trị bệnh táo bón.
Khi muốn ăn, đập hoặc bổ trái quách bằng dao để lấy thịt quả màu nâu đậm. Thêm đường và đá để thưởng thức như nước giải khát. Hãy nhớ nhả hạt khi ăn.
Một món ăn khác là đập vỡ quả, chấm muối hoặc mắm đường, hoặc ăn cùng rau sống.
Trái quách chín thường có mùi chua đặc trưng, người chưa quen có thể cảm thấy hôi. Vị chín sẽ hơi chua ngọt, quả vừa chín thường ngọt bùi. Để kiểm tra độ chín, cào nhẹ vỏ nếu thấy màu xanh, nâu nhạt dưới vỏ là quả chín, còn màu nâu là quả đã chín hoàn toàn.
Trái quách cũng được sử dụng để ngâm rượu, tăng sức mạnh, hỗ trợ tiêu hóa và kích thích vị giác. Để làm rượu quách:
- 1. Chuẩn bị trái quách, rửa sạch và cạo vỏ.
2. Phơi khô và khía đường nứt trên thân quả.
3. Đổ vào bình chứa rượu trắng, thêm đường.
4. Ủ trong ít nhất 3 tháng trước khi sử dụng.
Mùi vị đặc biệt của trái quách có thể làm bạn phải tránh hoặc say mê.
Trước khi ăn trái quách, hãy chắc chắn rằng chúng đã chín. Ăn quá nhiều trái quách xanh có thể gây khàn giọng và đau họng. Tránh ăn những quả đã nứt vỏ vì có thể bị mốc bên trong.
Trái quách không chỉ là một đặc sản hấp dẫn của vùng Đồng bằng sông Cửu Long với hương vị đặc trưng, mà còn là một loại thuốc quý có nhiều công dụng hữu ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, nếu gặp bất kỳ vấn đề nào khi sử dụng, hãy dừng lại và tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế.