1. Kiến thức cơ bản về bệnh nấm mắt
Mắt chúng ta dễ bị nhiễm khuẩn từ vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng amip. Ngoài ra, một số trường hợp mắt bị nhiễm nấm. Số người mắc bệnh nấm mắt ở Việt Nam khá cao do điều kiện khí hậu ẩm ấm, thuận lợi cho sự phát triển của các loại nấm. Ngoài ra, theo một số kết quả lâm sàng, những người làm nông thường xuyên bị nhiễm nấm mắt.
Tình hình nhiễm bệnh nấm mắt ở Việt Nam đang ở mức cao
Bệnh nấm mắt có 2 dạng chính như sau:
-
Viêm giác mạc: Đây là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở phần trước của mắt, cụ thể là giác mạc.
-
Viêm nội nhãn: Ngược lại với viêm giác mạc, tình trạng viêm nhiễm này thường xuất hiện ở bên trong mắt, đó là thuỷ dịch hoặc thuỷ tinh thể.
2. Nguyên nhân gây bệnh nấm mắt
Giác mạc được coi như một lớp vật liệu bảo vệ mắt chống lại các tác nhân gây hại, trong đó có nấm. Khi gặp phải các tổn thương làm rách giác mạc, nấm dễ dàng xâm nhập và gây ra tổn thương nghiêm trọng cho mắt.
Xung quanh ta lúc nào cũng tồn tại ít nhất 50 loại nấm mốc. Một trong số những loại này có thể gây nhiễm trùng cho mắt, đó là:
Nấm Fusarium:
Đây là một loại nấm sợi phổ biến tồn tại trong môi trường xung quanh ta, đặc biệt là trên cây hoặc dưới đất. Các tổn thương do nấm này gây ra thường nghiêm trọng hơn so với những loại khác.
Nấm Aspergillus:
Tương tự như Fusarium, Aspergillus cũng là một loại nấm sợi. Chúng có thể sống trong cả môi trường ngoài trời và bên trong nhà.
Khi nấm xâm nhập vào mắt, chúng có thể sản xuất độc tố
Màng nhầy:
Đây là loại nấm men thường xuất hiện trên da hoặc trong cơ thể. Chúng thường ít gây tổn thương mắt hơn so với nấm sợi. Nấm men thường gây nhiễm trùng khi mắt bị khô, Herpes mắt hoặc viêm giác mạc kéo dài,...
Sau khi xâm nhập vào mắt, cả nấm sợi và nấm men đều có thể tạo ra độc tố làm hỏng màng mắt.
3. Biểu hiện của bệnh nấm mắt
Một số dấu hiệu của người mắc bệnh nấm mắt bao gồm:
-
Cảm giác đau nhức không bình thường ở mắt.
-
Chảy nước mắt liên tục.
-
Mắt nhạy cảm với ánh sáng.
-
Tình trạng thị lực giảm sút.
-
Mắt đỏ.
Tuy nhiên, nhận diện chính xác các dấu hiệu này là khó khăn khi mắt có thể bị nhiễm khuẩn từ nấm. Bệnh nhân cần phải đi kiểm tra và thực hiện một số xét nghiệm bằng dung dịch hoặc mẫu mô nhỏ từ mắt.
4. Phương pháp điều trị và phòng tránh bệnh nấm ở mắt
Nhiễm khuẩn mắt do nấm có thể gây tổn thương giác mạc, thậm chí dẫn đến suy giảm thị lực. Để đối phó với tình trạng này, cần biết cách điều trị và phòng ngừa.
4.1. Phương pháp chữa trị
Bệnh nấm mắt cần phát hiện sớm qua các xét nghiệm. Thông thường, để kiểm tra mắt có nhiễm nấm không, cần thực hiện việc nuôi cấy mô. Ngoài ra, có thể dùng các phương pháp như PCR, ELISA, soi tươi hoặc soi trực tiếp,...
Sau khi có kết quả xét nghiệm, bác sĩ sẽ đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh, loại nấm gây nhiễm và phần nào của mắt bị ảnh hưởng. Dựa vào đó, sẽ sử dụng các loại thuốc đặc trị phù hợp.
-
Natamycin: Loại thuốc dùng nhỏ mắt để điều trị nhiễm nấm Aspergillus và Fusarium bên ngoài mắt.
-
Amphotericin B, Voriconazole hoặc Fluconazol: Các loại thuốc này thường dùng qua đường uống, tiêm trực tiếp hoặc tĩnh mạch để điều trị nấm mắt sâu và nghiêm trọng.
Dựa vào kết quả khám và xét nghiệm mắt để chọn phương pháp điều trị thích hợp
Bên cạnh đó, khi sử dụng thuốc điều trị nấm mắt không hiệu quả, người bệnh cần phải xem xét việc phẫu thuật, bao gồm cả cấy ghép giác mạc hoặc thủy tinh thể. Trong một số trường hợp nặng, phẫu thuật bỏ mắt có thể là cần thiết.
4.2. Biện pháp phòng tránh
Để tránh bị nhiễm nấm mắt, chúng ta cần tuân thủ những biện pháp sau:
-
Hãy cẩn thận hơn trong các hoạt động hàng ngày để tránh gây tổn thương cho mắt.
-
Nấm mốc từ thảo mộc là nguyên nhân chính gây bệnh này. Vì vậy, nếu mắt bị đau sau khi tiếp xúc với cây cỏ, hãy rửa sạch tay và mắt. Nếu cần, hãy đến khám mắt ngay.
-
Giặt sạch và phơi khăn mặt ngoài nắng là cách tốt nhất để ngăn chặn sự phát triển của nấm. Hãy tránh phơi khăn trên sào tre hoặc dây mây.
Giặt sạch và phơi khăn mặt ngoài nắng là biện pháp phòng ngừa bệnh nấm mắt hiệu quả
-
Đeo kính bảo vệ mắt khi làm việc hoặc ra ngoài.
-
Không dùng tay chạm vào mắt khi bị bụi, cát hoặc hạt sạn rơi vào. Rửa sạch mắt bằng nước sạch. Nếu không giảm được triệu chứng, hãy đến ngay bệnh viện mắt.
-
Đối với người sử dụng kính áp tròng, hãy tuân thủ quy trình vệ sinh mắt.
-
Không tự ý sử dụng thuốc cho mắt khi có các triệu chứng như đau, rát, ngứa và đỏ mắt.