Phân tích nhân vật Đan Thiềm trong Vĩnh biệt cửu trùng đài - Bài viết mẫu số 1
Trong đoạn trích 'Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài', ngoài Vũ Như Tô, Đan Thiềm - người phụ nữ tận tâm và ngưỡng mộ tài năng, đóng vai trò quan trọng. Mặc dù là nhân vật phụ, Đan Thiềm đã làm nổi bật nhân vật chính và làm rõ tư tưởng cũng như chủ đề của tác phẩm.
Vũ Như Tô đại diện cho niềm đam mê và khát vọng nghệ thuật, sẵn sàng hy sinh cho cái đẹp, trong khi Đan Thiềm lại là người khao khát, trân trọng tài năng, mê đắm những người có năng lực phi thường. Ban đầu, Vũ Như Tô phản đối việc xây dựng Cửu Trùng Đài vì nó là nơi xa hoa của vua Lê Tương Dực. Nhưng chính Đan Thiềm đã thuyết phục ông sử dụng tiền của vua để xây dựng Cửu Trùng Đài thành một kiệt tác vĩnh cửu. Đan Thiềm không chỉ yêu thích cái đẹp vì nghệ thuật mà còn vì lòng tự hào dân tộc.
Đan Thiềm không chỉ khuyến khích Vũ Như Tô xây dựng Cửu Trùng Đài mà còn nhận thức được sự thay đổi của hoàn cảnh. Trước đó, bà dường như không bận tâm đến sự sống còn của mình hay sự tồn vong của Cửu Trùng Đài, chỉ khuyên Vũ Như Tô trốn đi. Khi tình hình trở nên nguy cấp và quân phản loạn tấn công, Đan Thiềm lo lắng và tha thiết khuyên Vũ Như Tô hãy trốn để chờ cơ hội khác. Bà van xin: 'Ông phải trốn đi, để chờ cơ hội khác. Đại sự hỏng rồi. Tài không nên để uổng. Ông mà gặp chuyện thì nước ta không còn ai tô điểm nữa'. Lời khuyên của bà thể hiện sự trân trọng tài năng, dù bà vẫn chưa hoàn toàn hiểu được nỗi khổ của nhân dân.
Khi quân phản loạn tấn công, Đan Thiềm không lo cho chính mình mà chỉ sợ Vũ Như Tô bị sát hại. Bà quỳ xuống van xin bọn phản loạn: 'Tôi xin chịu hết tội. Xin hãy tha cho ông Cả. Ông ấy là người tài...'. Bà sẵn sàng chấp nhận cái chết thay cho Vũ Như Tô: 'Tha cho ông Cả. Tôi xin nhận cái chết'. Tình yêu và sự tôn thờ tài năng của bà vượt lên trên cả mạng sống của mình.
Đan Thiềm là người sáng suốt, nhận thức rõ tình hình thực tại. Vũ Như Tô từng ca ngợi bà là 'trí sáng như vầng nhật nguyệt'. Bà nhạy bén với những thay đổi, khuyên Vũ Như Tô tận dụng tiền của vua để xây dựng Cửu Trùng Đài và sau đó khuyên ông trốn đi vì nguy hiểm, khi mọi người xem ông là thủ phạm gây khổ cho dân. Đan Thiềm đưa ra những lời khuyên khôn ngoan, phù hợp với thực tế để bảo vệ Vũ Như Tô.
Giống như Vũ Như Tô, Đan Thiềm cũng trải qua bi kịch vỡ mộng. Bà tôn thờ tài năng siêu việt và khuyên Vũ Như Tô sử dụng tài năng phục vụ đời. Khi tình hình nguy cấp, bà tìm mọi cách bảo vệ ông, thậm chí chấp nhận cái chết. Tuy nhiên, tất cả những gì bà tôn sùng đều bị tiêu hủy. Đan Thiềm đau đớn chứng kiến sự hủy diệt của cái đẹp và tài năng, lời cuối cùng của bà chứa đầy uất hận: 'Ông Cả! Đài lớn tan tành! Ông Cả ơn! Xin cùng ông vĩnh biệt!'. Dù Vũ Như Tô từ chối lời khuyên của bà, bà vẫn dành sự cảm phục và xót thương cho ông.
Tác giả đã khắc họa nhân vật Đan Thiềm với diễn biến tâm lý sinh động và cảm động. Đặt bà vào tình huống cao trào, tác giả làm nổi bật tính cách hy sinh vì tài năng. Ngôn ngữ và mối quan hệ của nhân vật tạo nên sự đa dạng trong tâm trạng và tính cách. Đan Thiềm làm tăng cao xung đột kịch, làm nổi bật tài năng và bi kịch của Vũ Như Tô, qua đó nhấn mạnh chủ đề và tư tưởng của tác phẩm.
Thông qua nhân vật Đan Thiềm, Nguyễn Huy Tưởng thể hiện nỗi tiếc nuối và sự trân trọng sâu sắc đối với tài năng và số phận của bà. Đồng thời, ông làm nổi bật quan điểm nghệ thuật của mình rằng nghệ thuật chỉ có thể bền vững khi gắn liền với cuộc sống thực tế.
Phân tích nhân vật Đan Thiềm trong Vĩnh biệt cửu trùng đài - Bài viết mẫu số 2
Trong 'Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài', bên cạnh nhân vật chính Vũ Như Tô, Đan Thiềm - một người phụ nữ đam mê và ngưỡng mộ tài năng, không thể không được nhắc đến. Mặc dù chỉ là nhân vật phụ, Đan Thiềm đã làm nổi bật nhân vật chính và làm rõ tư tưởng cũng như chủ đề của tác phẩm.
Khi nghĩ đến Vũ Như Tô, chúng ta thấy niềm đam mê mãnh liệt và sự hy sinh vì nghệ thuật. Ngược lại, Đan Thiềm đại diện cho sự say mê và tôn trọng tài năng. Ban đầu, Vũ Như Tô không muốn xây dựng Cửu Trùng Đài vì đó là nơi xa hoa của vua Lê Tương Dực. Nhưng nhờ sự khuyên nhủ chân thành của Đan Thiềm, ông quyết định sử dụng tài nguyên của vua để tạo ra một kiệt tác cho dân tộc. Với Đan Thiềm, cái đẹp bà tôn thờ là cái đẹp vĩnh cửu, đại diện cho niềm tự hào và tự tôn dân tộc.
Đan Thiềm còn nhận thức rõ sự thay đổi trong tình thế. Ban đầu, bà không lo lắng cho sự sống còn của mình hay Cửu Trùng Đài, chỉ khuyên Vũ Như Tô trốn đi. Khi tình hình trở nên nghiêm trọng, quân phản loạn tấn công, Đan Thiềm hoảng sợ và khẩn thiết khuyên Vũ Như Tô hãy trốn đi để bảo vệ tài năng của ông: “Ông phải trốn đi... chờ cơ hội khác. Đại sự hỏng rồi.” Sự trân trọng tài năng của bà thật đáng quý, nhưng đôi khi bà chưa hiểu hết nỗi khổ của người dân khi xây dựng Cửu Trùng Đài.
Khi quân phản loạn tấn công, Đan Thiềm không lo lắng cho bản thân mà chỉ sợ Vũ Như Tô bị giết. Bà quỳ gối trước quân địch, van xin tha cho ông: 'Tôi xin chịu mọi tội lỗi. Nhưng xin hãy tha cho ông Cả. Ông ấy là người tài...'. Bà còn sẵn sàng hy sinh mạng sống của mình để bảo vệ ông: 'Tha cho ông Cả. Tôi xin chết thay.' Tình yêu và sự tôn sùng tài năng của Đan Thiềm vượt qua cả sự quan tâm đến mạng sống của chính mình.
Đan Thiềm là người thông thái, thấu hiểu lẽ đời và nhận thức rõ tình hình thực tại. Vũ Như Tô từng khen ngợi bà có “trí sáng như vầng nhật nguyệt”. Bà luôn tỉnh táo và dễ thích ứng với mọi thay đổi. Bà khuyên Vũ Như Tô dùng tiền của vua Lê Tương Dực để xây dựng Cửu Trùng Đài, và sau đó khuyên ông trốn khi tình hình trở nên nguy hiểm. Bà hiểu rằng khi dân nổi dậy, Vũ Như Tô sẽ bị xem là thủ phạm gây khổ cho họ. Đan Thiềm luôn đưa ra những lời khuyên sáng suốt và phù hợp với tình hình thực tế.
Tuy nhiên, giống như Vũ Như Tô, Đan Thiềm cũng trải qua bi kịch vỡ mộng. Bà tôn thờ tài năng siêu việt và đã khuyên Vũ Như Tô sử dụng tài năng để phục vụ đời. Khi tình thế nguy cấp, bà tìm mọi cách bảo vệ ông, thậm chí chấp nhận cái chết. Nhưng tất cả những gì bà yêu quý đều bị phá hủy. Lời cuối của bà trước khi chết chứa đầy nỗi uất hận và đau đớn: 'Ông Cả! Đài lớn tan tành! Ông Cả ơi! Xin cùng ông vĩnh biệt!'. Đó là tiếng khóc của một người suốt đời tôn thờ cái đẹp nhưng chứng kiến sự hủy diệt không thương tiếc. Dù Vũ Như Tô từ chối lời khuyên, bà vẫn không oán trách mà luôn dành sự cảm phục chân thành.
Nguyễn Huy Tưởng đã khắc họa diễn biến tâm lý của Đan Thiềm một cách sinh động và cảm động. Trong tình huống kịch căng thẳng tột độ, tác giả làm rõ tính cách của bà – một người “biệt nhỡn liên tài” sẵn sàng hy sinh vì người tài. Ngôn ngữ và mối quan hệ của nhân vật tạo nên sự đa dạng trong tính cách và tâm trạng. Đan Thiềm đã góp phần làm tăng xung đột kịch, làm nổi bật tài năng và bi kịch của Vũ Như Tô, giúp tác giả làm rõ tư tưởng và chủ đề của tác phẩm.
Qua nhân vật Đan Thiềm, Nguyễn Huy Tưởng thể hiện sự tiếc nuối và trân trọng sâu sắc đối với tài năng và số phận của bà. Ông cũng làm rõ quan điểm nghệ thuật của mình: nghệ thuật chỉ có thể tồn tại lâu bền khi gắn liền với cuộc sống thực.