Buzz
Katana, biểu tượng của samurai Nhật Bản, được coi là vũ khí nguy hiểm nhất thế giới xưa với sức mạnh sát thương cao.
Katana là biểu tượng của các samurai Nhật Bản, một trong những tầng lớp chiến binh tinh nhuệ nhất thế giới. Không ai không biết đến Katana – loại vũ khí sắc bén, được nhận dạng bởi hình dáng cong đặc trưng.
Katana là loại đao chứ không phải là kiếm
Trong tiếng Nhật, từ Katana có nghĩa là đao hoặc vũ khí đơn lẻ, được sử dụng từ thế kỷ 15 đến cuối thế kỷ 19.
Do phổ biến trong các tầng lớp Samurai, mọi người thường gọi tất cả các loại đao/kiếm Nhật là Katana. Nhưng thực tế, Katana chỉ là một trong số đó.
Katana là vật không thể thiếu của Samurai
Vào thế kỷ 10, kiếm Nhật vẫn có hình dáng thẳng, lưỡi đơn như thanh Chokuto (đao thẳng), giống hơn với kiếm của Châu Âu hơn là với Katana được samurai sử dụng sau này. Tuy nhiên, vào giữa những năm 900, kiếm Nhật bắt đầu thay đổi hình dạng theo hướng cong hơn, tăng khả năng chém. Đến thế kỷ 13, những lưỡi kiếm này đã đạt đến độ hoàn hảo cả về khả năng chém lẫn nghệ thuật chế tác ra chúng.
Đáng chú ý, mặc dù thường được gọi là “kiếm Katana”, nhưng Katana thực chất là một loại đao, chủ yếu được sử dụng để chém bằng hai tay, thay vì dùng để đâm như kiếm. Đặc điểm của thanh Katana là khá dài nhưng có bản khá nhỏ, hơi cong về một phía, giúp võ sĩ có thể nhanh chóng rút ra khỏi vỏ và chém chỉ trong một động tác.Các điểm mục tiêu chính là đầu cổ, cẳng tay, dạ dày và bụng dưới, chỉ cần chém vào một trong những vùng này là có thể gây chấn thương nghiêm trọng.
Chokuto có dáng thẳng, trong khi Katana có hơi cong về một phía
Một thanh Katana dài khoảng 60-80 cm và nặng 1,1-1,3 kg. Điều này là một lợi thế lớn của Katana so với các loại kiếm đao khác trong các trận chiến thời cổ. So với kiếm của phương Tây, Katana nhẹ hơn, ngắn hơn nhưng vẫn có lợi thế về độ bền, sắc bén và tốc độ.
Theo AcientPage, các thanh đao Katana thường được làm từ ba loại thép có độ cứng khác nhau như thép mềm (shigane), thép trung bình (kawagane) và thép cứng (hagane).
Sau khi rèn, thép kawagane được quai búa nhiều lần thành các tấm thép mỏng, sau đó được làm cứng lại, đập thành những miếng nhỏ giống như đồng xu, sau đó được rèn thành loại thép shingane không dễ gãy hơn. Quá trình rèn nhiều lần như vậy tạo ra lưỡi kiếm Nhật Bản có chất lượng độc đáo với những đường vân giống như gỗ.
Masamune - 'Thiên hạ đệ nhất' của Katana
Trong thời kỳ Edo, việc kiểm định chất lượng của một thanh Katana được thực hiện bằng cách…chém trên cơ thể người. Các lãnh chúa thời đại này sẽ thành lập một cơ quan để xác định chất lượng của Katana. Trong quá trình kiểm định, một kiếm sĩ sẽ sử dụng Katana để chém một cơ thể bằng rơm.
Nếu thanh Katana có thể chém đứt được bó rơm, các kiếm sĩ sẽ tiếp tục thử trên cơ thể người, thường là bằng cách sử dụng xác của các tội phạm bị tử hình. Xác người sẽ được treo theo nhiều kiểu để thử Katana với nhiều đòn thế khác nhau. Sau khi thử, Katana sẽ được các kiếm sĩ đánh giá và xếp hạng.
Katana không phổ biến trên chiến trường
Sử sách Nhật Bản mô tả, những chiến binh Samurai giỏi nhất khi sử dụng Katana có thể giết đối thủ chỉ trong một nhát chém trong nháy mắt. Trong các trận chiến thời Sengoku (Chiến Quốc), Katana mang lại lợi thế lớn cho người sử dụng trong các tình huống cận chiến, phụ thuộc vào phản xạ nhanh nhạy.
Mặc dù nhiều người tin rằng Katana là vũ khí chính của samurai, nghiên cứu của nhiều nhà sử học cho thấy điều ngược lại. Kiếm Katana thực tế là biểu tượng hơn là vũ khí thực sự của các võ sĩ samurai. Trên chiến trường, giáo dài (yari), cung tên và sau này là súng được các samurai sử dụng phổ biến hơn. Katana thường chỉ được sử dụng để đánh giáp khi các vũ khí khác bị hỏng.
Trái với quan điểm phổ biến, Katana ít khi được sử dụng trên chiến trường
Một điểm thú vị khác là Katana không phải là vũ khí ‘độc quyền’ của samurai. Ngay cả những binh lính từ tầng lớp nông dân (gọi là Ashigaru) cũng có thể sử dụng Katana.
Tuy nhiên, từ năm 1588, chỉ các võ sĩ đạo mới được phép sử dụng Katana, kèm theo một thanh đao ngắn hơn gọi là Wakizashi. Việc đeo cả hai là một biểu tượng chính thức cho việc làm samurai hoặc kiếm sĩ thời phong kiến Nhật Bản.
Wakizashi có kích thước ngắn hơn Katana, nhưng có hình dáng tương tự
Rèn kiếm Katana cũng được coi như một nghi lễ tâm linh. Trong xã hội cổ đại Nhật Bản, nghề thợ rèn kiếm được coi là cao quý và được tôn trọng. Việc rèn kiếm được thực hiện theo nghi thức nghiêm ngặt của Thần đạo và yêu cầu người thợ phải tuân thủ nghiêm ngặt.
Tuy nhiên, từ năm 1871, khi quyền lực và đặc quyền của các samurai bị tước đoạt và kiếm của họ bị phá vỡ, điều này đã gây ảnh hưởng lớn đến các lò rèn. Trong một thời gian dài, nghệ thuật rèn katana suýt bị lãng quên.
Theo thống kê, tại Nhật Bản hiện nay chỉ có khoảng 300 nghệ nhân rèn giữ bí mật cổ xưa về kỹ thuật rèn kiếm Katana sắc bén. Dự kiến con số này sẽ giảm dần trong những năm tới, khi nghệ thuật rèn kiếm dần mai một tại đất nước mặt trời mọc.
Tổng hợp
