Các công thức này sẽ giúp việc sử dụng đèn trong chụp ảnh trở nên đơn giản hơn bao giờ hết.
Một trong những cách nâng cao chất lượng ảnh là thêm ánh sáng nhân tạo (đèn LED, đèn flash). Tuy nhiên, việc chọn mua đèn đôi khi gặp khó khăn vì sự hiểu lầm về công suất đèn, đặc biệt là công suất tiêu chuẩn (Guide number). Dưới đây là một số gợi ý giúp giải quyết vấn đề này, giúp việc chọn mua và sử dụng đèn trở nên dễ dàng hơn.
Trước hết, hãy hiểu rõ công suất tiêu chuẩn của đèn là gì. Công suất tiêu chuẩn của đèn flash được tính bằng công thức: khẩu độ x khoảng cách đến đối tượng cần chiếu sáng.
Cách tính công suất tiêu chuẩn (Guide Number) của đèn flash
Công suất tiêu chuẩn bao gồm 3 thành phần chính: khoảng cách, ISO và độ zoom của đèn khi sử dụng. Ví dụ, đèn Canon 600ex có công suất tiêu chuẩn là 60.05m ở ISO 100 và zoom 200mm, tức là đèn có thể chiếu sáng tốt nhất khi đặt đối tượng cách người chụp khoảng 60m, với đèn zoom hết cỡ ở 200mm và máy ảnh đặt chỉ số ISO 100. Tuy nhiên, nếu sử dụng công thức đã nêu, chỉ số công suất này chỉ đúng khi sử dụng ống kính với khẩu độ f/1!
Vì vậy, nếu sử dụng ống kính f/4 (phổ biến trên thị trường), thì khoảng cách sẽ giảm xuống còn 15m, điều này có nghĩa là bạn có thể chiếu sáng đủ cho đối tượng cách người chụp 15m với 2 thông số còn lại giữ nguyên là ISO 100 và độ zoom đèn 200mm.
Một ví dụ về công suất tiêu chuẩn của đèn Canon 600ex
Tuy nhiên, để tính khoảng cách để giảm công suất, chúng ta cần áp dụng một công thức khác vì khi tăng khoảng cách, cường độ ánh sáng giảm 4 lần thay vì 2 lần. Vì vậy, nếu đèn đạt công suất tối đa chiếu sáng được 15m, thì 1/2 công suất sẽ tương ứng với khoảng cách là 10.5m chứ không phải 7.5m.
Tính công suất tiêu chuẩn khi giảm cường độ đèn
Trong điều kiện thực tế, chúng ta áp dụng công thức này với các khẩu độ khác nhau để làm mọi việc trở nên đơn giản hơn. Ví dụ, nếu giảm đèn 1 bước, ta sẽ mở khẩu độ thêm 1 bước để duy trì độ sáng, rất đơn giản! Ví dụ, ống kính ở f/16 tương ứng với 1/4 công suất đèn thì ở f/11 tương ứng với 1/8 công suất đèn.
Công thức tính công suất đèn phù hợp với khẩu độ
Cuối cùng, một trong những yếu tố ít được đề cập đó là tốc độ màn trập, nhưng tại sao? Bởi vì tốc độ màn trập không ảnh hưởng đến độ sáng trong bức ảnh khi sử dụng đèn flash vì đèn flash nhấp nháy trong khoảng thời gian ngắn chứ không chiếu sáng liên tục như ánh sáng tự nhiên, vì vậy cường độ không bị ảnh hưởng bởi tốc độ chụp. Tốc độ màn trập chỉ ảnh hưởng đến ánh sáng bên ngoài như mặt trời, đèn đường, đèn LED, v.v.