Buzz
Khám phá bài thơ Vội vàng - Mẫu chọn lọc số 1
Xuân Diệu (1916 - 1985) là một nhà thơ nổi tiếng với những tác phẩm đầy nhiệt huyết về tình yêu, mùa xuân và tuổi trẻ. Ông được nhà phê bình Hoài Thanh ca ngợi là 'nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới' vì đã mang đến một sức sống và cảm xúc mới cho thơ ca, cùng với những cách tân nghệ thuật sáng tạo. Bài thơ 'Vội vàng' là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất, thể hiện rõ phong cách yêu đời, đắm say cuộc sống của ông.
'Tôi ước ao có thể làm tắt ánh sáng mặt trời'
Đừng để màu sắc phai nhạt
Tôi mong có thể giữ chặt gió lại
Để hương không bị mất đi.'
Ngay từ bốn câu thơ đầu, Xuân Diệu đã bộc lộ một ý tưởng đầy táo bạo và lãng mạn: 'tắt nắng' để giữ cho màu sắc không bị nhạt và 'buộc gió' để hương thơm không bay đi. Với điệp từ 'Tôi muốn', nhà thơ thể hiện khát vọng chiếm đoạt quyền lực vũ trụ, ước muốn làm ngưng đọng thời gian và không gian để thưởng thức vẻ đẹp thiên nhiên mùa xuân. Điều này cho thấy một tâm hồn yêu đời, trân trọng và gìn giữ.
Với đôi mắt đầy yêu thương thiên nhiên mùa xuân và cuộc sống, Xuân Diệu đã khám phá những vẻ đẹp rực rỡ, tươi mới nhất trên trần gian:
'Đây là tuần trăng mật của ong bướm
Đây là hoa xanh của cánh đồng nội
Đây là lá tươi của cành cây mềm mại
Đây là khúc tình si của chim yến anh
Và đây là ánh sáng lóe lên từ hàng mi'
Xuân Diệu mở ra trước mắt người đọc một bức tranh sự sống đầy sức sống với hình ảnh, màu sắc, âm thanh và những chuyển động nhẹ nhàng của vạn vật. Điệp từ “này đây” gợi lên sự háo hức, rạo rực của nhà thơ khi giới thiệu vẻ đẹp của trần gian, nơi ông đắm say với tình yêu mãnh liệt. Hình ảnh ong bướm, hoa cỏ, đồng nội, cành tơ, yến anh, ánh sáng đều là những biểu tượng tươi đẹp của cuộc sống thường nhật, nhưng qua lăng kính lãng mạn của nhà thơ, chúng trở nên rực rỡ và cuốn hút như cảnh sắc thiên đường.
'Mỗi sáng sớm, thần Vui gõ cửa
Tháng giêng ngọt ngào như đôi môi gần gũi
Tôi cảm thấy hạnh phúc. Nhưng vẫn vội vã một phần:
Tôi không đợi nắng hạ mới tiếc nuối mùa xuân'
Mùa xuân luôn là nguồn cảm hứng vô tận cho các thi sĩ, nhưng để có thể tạo ra một hình ảnh mùa xuân vừa độc đáo vừa tinh tế như Xuân Diệu thì không phải ai cũng làm được. 'Tháng giêng ngọt ngào như đôi môi gần gũi' - câu thơ này mang đậm dấu ấn Xuân Diệu với cách so sánh độc đáo và hiện đại. Ông sử dụng từ 'ngon' để chuyển đổi cảm giác, so sánh khái niệm thời gian trừu tượng với hình ảnh 'đôi môi gần'. Phép so sánh này đã nâng đôi môi nồng thắm lên thành trung tâm của vũ trụ, làm chuẩn mực cho cái đẹp, vượt qua cả thiên nhiên mà người xưa thường dùng. Xuân Diệu đặt con người vào vị trí trung tâm và khẳng định con người mới là chuẩn mực của mọi vẻ đẹp. Tuy nhiên, dù đang say sưa trong mùa xuân, nhà thơ vẫn nhạy cảm nhận ra rằng xuân không thể kéo dài mãi. Ông trầm ngâm: 'Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa', thể hiện niềm vui không trọn vẹn và nỗi tiếc nuối tuổi thanh xuân sẽ không trở lại. Nhà thơ không chờ thời gian trôi qua, không đợi đến mùa hạ mới nhớ đến mùa xuân, không chờ tuổi trẻ trôi qua mới tiếc nuối.
Ông cảm thấy lo lắng trước sự trôi qua của thời gian:
“Xuân đến nghĩa là xuân đang ra đi
Xuân còn non có nghĩa là xuân sẽ già'
Với sự nhạy bén của mình, Xuân Diệu nhận thấy những dấu hiệu tàn phai ngay khi mùa xuân còn tươi mới. Sự kết hợp giữa các động từ và tính từ trái nghĩa như 'tới' - 'qua', 'già' - 'non' làm nổi bật sự lụi tàn của mùa xuân. Thời gian không chờ đợi ai, nó lướt qua tuổi trẻ, thanh xuân, và cảnh vật xung quanh mà không quay lại. Chính vì thế, mỗi khoảnh khắc đều phải được trân trọng, sống vội vàng để không bỏ lỡ thanh xuân cuộc đời. Xuân Diệu yêu mùa xuân, khao khát giữ lại vẻ tươi trẻ mãi mãi, nhưng biết làm sao khi con người không thể chống lại quy luật thời gian:
'Khi mùa xuân tàn, tôi cũng sẽ mất đi
Tâm hồn tôi rộng lớn, nhưng bầu trời vẫn hẹp,
Không cho phép tuổi trẻ của nhân loại kéo dài,
Có nói gì về việc mùa xuân cứ tuần hoàn,
Nếu tuổi trẻ không bao giờ trở lại lần thứ hai!
Dù trời đất vẫn tồn tại, nhưng tôi thì không thể mãi mãi,
Vì thế, tôi cảm thấy tiếc nuối cả trời đất'
Quả thực, dù vũ trụ rộng lớn vô cùng, con người vẫn nhỏ bé và cuộc đời hữu hạn. Mùa xuân có thể lặp lại mãi, nhưng tuổi trẻ không bao giờ kéo dài mãi, vì vậy nỗi tiếc nuối, sự bâng khuâng bao trùm cả trời đất.
'Hương vị tháng năm đều phảng phất sự chia xa
Từ núi sông đến khắp nơi đều lặng lẽ tiễn biệt...
Gió nhẹ nhàng thì thầm trong những tán lá xanh,
Có phải vì buồn khi phải rời xa?
Chim hót vui bỗng dừng lại giữa chừng,
Có phải vì lo lắng sự tàn phai sắp đến?
Sẽ không bao giờ, ôi! Không bao giờ nữa...'
Những từ ngữ như “tiếc", "chia phôi", "tiễn biệt", "đứt", "phai tàn"… kết hợp với những dấu chấm than, dấu hỏi, các cặp vần gieo liên tiếp lại càng tạo nên một mạch thơ dồn dập, gấp gáp giữa một khung cảnh buồn bã và đầy ảm đạm.
“Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm,
Ta muốn ôm
Cả sự sống bắt đầu mơn mởn
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng,
Cho no nê thanh sắc của thời tươi
- Hơi xuân tươi, tôi muốn thưởng thức ngay!”
Nếu hai khổ thơ đầu thể hiện tình yêu cháy bỏng và sự tiếc nuối khi phải chia xa, thì khổ thơ cuối như câu trả lời cho câu hỏi tại sao bài thơ mang tên 'Vội vàng'. Câu “Mau đi thôi!” như một lời thúc giục khi Xuân Diệu nhận ra thời gian vẫn còn để tận hưởng yêu thương và sống trọn vẹn tuổi trẻ. Ông dùng nhiều động từ mạnh như “Ôm, riết, thâu” để thể hiện khao khát chiếm lĩnh vẻ đẹp của thời gian tươi đẹp. Dù không thể dừng thời gian, hãy sống mãnh liệt, yêu hết mình để không phải hối tiếc khi thời gian qua đi. Quan điểm sống “vội vàng” của Xuân Diệu là lời khuyên chân thành, kêu gọi sống ý nghĩa và không để thời gian trôi qua vô nghĩa.
Bài thơ khép lại bằng câu thơ đầy cảm xúc “Hỡi xuân tươi, tôi muốn thưởng thức ngay!”. Đây là một câu thơ đặc sắc của Xuân Diệu, thể hiện tinh thần chiếm lĩnh và làm chủ thiên nhiên. Câu thơ không chỉ gợi mùa xuân mà còn thể hiện màu sắc tươi sáng, hấp dẫn; “cắn” là hành động mạnh mẽ để chiếm lĩnh vẻ đẹp cuộc sống. Nếu “xuân hồng” là phần đẹp nhất của cuộc đời, thì nhà thơ muốn tận hưởng trọn vẹn sự đẹp đẽ của thế gian.
Cảm nhận về bài thơ Vội vàng chọn lọc tốt nhất - Mẫu số 2
Hình ảnh mùa xuân rực rỡ, tràn đầy sức sống đã trở thành nguồn cảm hứng vô tận cho các thi sĩ. Tuy nhiên, với chủ đề mùa xuân, Xuân Diệu mang đến cho người đọc cảm xúc đặc biệt, đó là tình yêu mãnh liệt với cuộc sống và thiên nhiên, cùng với nỗi niềm không thể giữ mãi mùa xuân qua bài thơ “Vội vàng”. Bài thơ, trích từ tập Thơ Thơ (1938), phản ánh tâm hồn yêu đời thiết tha và những khám phá mới mẻ về triết lý nhân sinh.
Ngay từ những câu thơ đầu tiên, Xuân Diệu đã bày tỏ khao khát giữ lại mùa xuân:
“Tôi muốn dừng lại ánh sáng mặt trời
Để sắc màu không phai nhạt
Tôi muốn cầm chân làn gió
Để hương sắc không bay mất.”
Nắng và gió được tác giả dùng làm biểu trưng cho thời gian, trong khi hương và màu đại diện cho mùa xuân, cho cái đẹp. Tác giả sử dụng các động từ mạnh như 'tắt' (nắng) và 'buộc' (gió) cùng với lặp từ 'Tôi muốn' để thể hiện mong muốn kiểm soát thiên nhiên và thời gian nhằm giữ lại sắc màu và hương thơm của mùa xuân. Câu thơ ngắn gọn với giọng thơ mạnh mẽ phản ánh sự vội vàng, tâm hồn trẻ trung, đầy sức sống của tác giả. Khổ thơ ngũ ngôn mở đầu không chỉ cô đọng, ý nghĩa mà còn đầy cảm xúc.
'Những con ong bướm này đây trong mùa mật ngọt
Những bông hoa đồng nội xanh mướt
Những chiếc lá tươi mát trên cành non
Những khúc hát tình yêu của yến anh'
Ánh sáng lấp lánh trên hàng mi
Mỗi sớm mai, thần Vui đều gõ cửa
Tháng giêng ngọt ngào như đôi môi gần gũi
Xuân Diệu đã khắc họa khung cảnh thiên nhiên với những câu thơ lãng mạn và sinh động. Cảnh vật non nước hiện lên như một 'thiên đường trên mặt đất'. Những hình ảnh 'ong bướm', 'hoa đồng nội', 'lá tơ cành', 'yến anh'… qua lăng kính của người nghệ sĩ tài ba đều hiện lên thật mê hoặc. Điệp ngữ 'này đây' được Xuân Diệu sử dụng khéo léo như một lời mời gọi, phô bày những vẻ đẹp tuyệt vời của cuộc sống. Mỗi buổi sáng, khi 'thần Vui hằng gõ cửa', chúng ta đón chào ngày mới trong niềm vui tươi. So sánh sáng tạo 'Tháng giêng ngon như đôi môi gần' thể hiện tháng giêng, tháng của mùa xuân tràn đầy sức sống, như đôi môi căng mọng của một thiếu nữ. Xuân Diệu đã mang đến cái nhìn mới mẻ và độc đáo, lấy vẻ đẹp của con người để miêu tả thiên nhiên.
Khi đang tận hưởng vẻ đẹp mùa xuân, tác giả cảm thấy lo lắng rằng những vẻ đẹp này có thể sẽ biến mất theo dòng chảy của thời gian vĩnh cửu
'Tôi cảm thấy hạnh phúc. Nhưng có phần vội vã:
Tôi không đợi mùa hè mới tiếc nuối mùa xuân.'
Tác giả mô tả chính mình ở hai trạng thái trái ngược: một bên là 'hạnh phúc' và bên kia là 'vội vã'. Dấu chấm ngắt quãng giữa các câu thơ càng nhấn mạnh sự mâu thuẫn trong cảm xúc của nhà thơ. Ông nhận thức được sự trôi chảy tàn nhẫn của thời gian, vì thế không chờ đợi mùa xuân kết thúc mới cảm thấy tiếc nuối.
'Mùa xuân đang đến, tức là mùa xuân cũng đang qua đi
Mùa xuân còn non trẻ, có nghĩa là mùa xuân sẽ già đi'
Khi mùa xuân kết thúc, có nghĩa là tôi cũng sẽ mất đi.
Tâm hồn tôi rộng lớn, nhưng bầu trời vẫn chật hẹp,
Không cho phép thời gian tuổi trẻ của con người kéo dài,
Có ích gì khi nói mùa xuân vẫn tuần hoàn,
Nếu tuổi trẻ không bao giờ trở lại lần thứ hai
Dù trời đất vẫn còn đó, nhưng tôi không còn mãi mãi,
Vì thế tôi cảm thấy tiếc nuối cả đất trời;
Hương vị của tháng năm đều phảng phất mùi chia ly,
Dọc theo sông núi, âm thầm có tiếng tiễn biệt...
Làn gió nhẹ nhàng thì thầm qua những chiếc lá xanh
Có phải vì sự bất lực khi phải rời xa,
Mà tiếng chim vui bỗng ngừng lặng lẽ,
Có phải lo sợ về sự tàn phai sắp đến?
Ôi! Không bao giờ, không bao giờ nữa...
Thời gian luôn tàn nhẫn, nên Xuân Diệu lo sợ rằng tuổi trẻ sẽ trôi qua quá nhanh. Câu thơ 'Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua' dù có vẻ nghịch lý, nhưng chính là quan điểm tinh tế của tác giả. Mỗi mùa xuân mang đến hy vọng, nhưng cũng là dấu hiệu của sự trưởng thành, báo hiệu sự xa rời của tuổi xuân. Nhà thơ tiếc nuối rằng 'Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn/ Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại'. Mỗi giai đoạn trong đời, mùa xuân mang một hương vị khác, và khi tuổi trẻ qua đi, chúng ta có thể không còn cảm nhận được sự tươi mới và sinh động của mùa xuân nữa. Đây chính là điều mà tác giả đau đáu tiếc nuối.
Xuân Diệu sớm nhận ra sự đối lập giữa thiên nhiên vĩnh cửu và con người nhỏ bé, vì thế ông cảm thấy đau khổ và tuyệt vọng, mang trong mình giấc mộng sống mãi với cuộc đời dù biết rằng điều đó không thể thành hiện thực. Nghệ thuật lặp từ 'xuân' kết hợp với các cặp đối xứng như 'tới' - 'qua', 'non' - 'già', 'rộng' - 'chật' tạo nên nhịp thơ gấp gáp, căng thẳng. Các từ như tiếc, chia phôi, tiễn biệt, đứt, phai tàn, cùng với dấu chấm than, dấu hỏi và các vần gieo liên tiếp, đã vẽ nên một không gian buồn bã, ảm đạm, đau khổ và đầy nuối tiếc.
Tuy nhiên, tác giả nhanh chóng thoát khỏi những cảm xúc buồn bã để bày tỏ khát vọng sống mãnh liệt và mong muốn hòa mình với cuộc đời trong đoạn thơ cuối. Nhịp sống hối hả, dồn dập được Xuân Diệu thể hiện qua những câu thơ đầy cảm xúc và nhiệt huyết:
“Nhanh lên đi! Mùa chưa tắt ánh chiều,
Tôi muốn ôm lấy
Cả sự sống đang tràn đầy sức sống mới”
Tôi khao khát bay bổng cùng mây và gió lướt,
Tôi mong say đắm cánh bướm trong tình yêu
Tôi muốn thưởng thức hết mọi cảm xúc qua một nụ hôn dài
Và hòa mình vào cảnh non nước, cây cỏ rực rỡ
Để ngập tràn trong hương thơm và ánh sáng rực rỡ
Để thỏa mãn sự đầy đặn của sắc thái thời gian tươi đẹp
- Ôi mùa xuân tươi thắm, tôi khao khát được thưởng thức ngươi!”
Cụm từ 'Nhanh lên nào!' cùng với đại từ nhân xưng 'tôi' được lặp lại nhiều lần như một lời kêu gọi gấp gáp, thể hiện rõ cái tôi mạnh mẽ của nhà thơ. Những hình ảnh thơ mộng như 'sự sống tươi mới', 'mây bay và gió lướt', 'cánh bướm trong tình yêu' kết hợp với các động từ mạnh mẽ như 'ôm', 'khao khát', 'thâu' tạo nên một giọng thơ đầy cảm xúc và say đắm. Câu thơ “Ôi mùa xuân tươi thắm, tôi muốn thưởng thức ngươi” với động từ “thưởng thức” tạo cảm giác mùa xuân đầy quyến rũ, gợi ý sự chiếm hữu cái đẹp và tinh túy của thiên nhiên.
Xuân Diệu, được mệnh danh là 'vị vua của thơ tình' và là nhà thơ 'mới nhất trong các nhà thơ mới', luôn mang đến cho thơ ca một làn sóng sáng tạo mãnh liệt. Ông không ngừng đổi mới, cung cấp nguồn cảm xúc tươi mới và quan niệm sống độc đáo qua các hình thức nghệ thuật sáng tạo. Tất cả những điều đó được thể hiện rõ qua bài thơ 'Vội vàng', phản ánh tình yêu mãnh liệt đối với cuộc sống và cái đẹp qua một nghệ thuật tinh xảo và sáng tạo.
Trên đây là bài viết của Mytour về chủ đề Cảm nhận bài thơ Vội vàng chọn lọc hay nhất. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn nhiều thông tin hữu ích!
