1. Tắc nghẽn động mạch là gì?
Các động mạch đóng vai trò quan trọng trong việc vận chuyển máu từ não đến các bộ phận khác của cơ thể, cung cấp ô-xy cho tim và các cơ quan. Tắc nghẽn động mạch xảy ra khi các mảng bám tích tụ trong thành động mạch, bao gồm chất béo, cholesterol, chất thải tế bào, can-xi và fibrin (chất liên quan đến đông máu).
Những mảng bám này có thể làm hẹp hoặc chặn động mạch, gây khó khăn cho lưu thông máu đến các khu vực khác nhau của cơ thể. Tắc nghẽn thường xảy ra ở các vị trí như tim, não, cánh tay, chân, thận, vùng xương chậu và bụng.
Hình minh họa (nguồn tổng hợp)
2. Nguyên nhân gây tắc nghẽn động mạch
Xơ vữa động mạch được xác định là nguyên nhân chính gây ra các vấn đề về tim mạch. Nghiên cứu cho thấy, xơ vữa động mạch là yếu tố chủ yếu dẫn đến khoảng 50% số ca tử vong ở các quốc gia phương Tây. Đây là một tình trạng mãn tính do nhiều yếu tố nguy cơ gây ra, bao gồm:
- Mức cholesterol LDL (xấu) cao trong máu;
- Huyết áp cao;
- Bệnh tiểu đường;
- Thói quen hút thuốc lá;
- Cân nặng vượt mức bình thường;
- Thiếu hoạt động thể chất;
- Có yếu tố di truyền trong gia đình liên quan đến tình trạng xơ vữa động mạch.
- Chế độ ăn thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết.
Để giảm thiểu nguy cơ bị tắc nghẽn động mạch và các vấn đề về tim mạch, các chuyên gia khuyên nên áp dụng chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, bao gồm nhiều trái cây, rau xanh và hải sản.
3. Gợi ý những loại thực phẩm giúp phòng ngừa tắc nghẽn động mạch
Dưới đây là các loại thực phẩm có khả năng ngăn ngừa tình trạng tắc nghẽn động mạch, bao gồm:
(1) Quả mọng
Các loại quả mọng như dâu tây, việt quất, nam việt quất và mâm xôi mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe, như giảm viêm và tăng cường sức khỏe tim mạch. Chúng chứa nhiều chất xơ, vitamin, khoáng chất và các hợp chất thực vật quan trọng, bao gồm flavonoid chống oxi hóa, giúp cải thiện sức khỏe tim mạch.
Nghiên cứu gần đây cho thấy việc tiêu thụ quả mọng đều đặn có thể làm giảm đáng kể nguy cơ xơ vữa động mạch, như huyết áp cao, cholesterol xấu và đường huyết cao. Quả mọng cũng hỗ trợ ngăn ngừa tắc nghẽn động mạch bằng cách giảm viêm và cholesterol, đồng thời bảo vệ tế bào khỏi tổn thương.
(2) Đậu
Đậu là thực phẩm giàu chất xơ và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tim mạch. Tiêu thụ đậu thường xuyên giúp ngăn ngừa xơ vữa động mạch, kiểm soát cholesterol và giảm nguy cơ tắc nghẽn động mạch. Nghiên cứu cho thấy ăn khoảng 130 gram đậu mỗi ngày có thể làm giảm cholesterol LDL và cải thiện chức năng động mạch, đồng thời giảm huyết áp và nguy cơ tiểu đường loại 2.
(3) Cá
Cá là nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng, đặc biệt là axit béo omega-3 có lợi cho sức khỏe tim mạch. Chuyên gia dinh dưỡng khuyên nên ăn cá giàu omega-3 để ngăn ngừa tắc nghẽn động mạch. Omega-3 giúp giảm các phân tử kết dính tế bào, loại protein gây tắc nghẽn. Nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ cá thường xuyên có thể làm giảm nguy cơ xơ vữa động mạch. Một nghiên cứu trên 900 người cho thấy những người ăn cá nhiều hơn có nguy cơ mắc xơ vữa động mạch thấp hơn.
(4) Cà chua và các sản phẩm từ cà chua
Cà chua và các sản phẩm từ cà chua chứa nhiều hợp chất thực vật có tác dụng ức chế sự phát triển của xơ vữa động mạch. Carotenoid lycopene trong cà chua là một sắc tố mang lại nhiều lợi ích sức khỏe đặc biệt.
Nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ cà chua và các sản phẩm giàu lycopene có thể giảm viêm, tăng cholesterol HDL (cholesterol tốt) và giảm nguy cơ bệnh tim. Kết hợp cà chua nấu chín với dầu ô liu có thể giúp ngăn ngừa và chống lại tắc nghẽn động mạch, đồng thời giảm kết dính của các phân tử và protein gây viêm. Hầu hết các sản phẩm từ cà chua có khả năng nâng cao mức cholesterol HDL và giảm tổng lượng cholesterol trong cơ thể.
(5) Hành tây
Hành tây, thuộc họ Allium, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe đáng kể. Các nghiên cứu cho thấy chế độ ăn nhiều hành tây có thể bảo vệ động mạch khỏi sự tắc nghẽn và giảm nguy cơ tử vong liên quan đến bệnh xơ vữa động mạch.
Hành tây còn chứa hợp chất lưu huỳnh, giúp ngăn ngừa viêm mạch, cản trở sự kết tụ tiểu cầu trong máu và tăng cường sản xuất oxit nitric trong cơ thể. Những tác động này giúp bảo vệ khỏi xơ vữa động mạch và nâng cao sức khỏe tim mạch.
(6) Trái cây có múi
Trái cây họ cam quýt không chỉ thơm ngon mà còn chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa quan trọng. Flavonoid trong trái cây có múi đóng vai trò chính trong việc giảm viêm, ngăn chặn gốc tự do và giảm quá trình oxy hóa cholesterol LDL (cholesterol xấu).
Lượng flavonoid trong cam quýt giúp giảm nguy cơ xơ vữa động mạch bằng cách ngăn chặn quá trình oxy hóa LDL, từ đó làm giảm tắc nghẽn động mạch. Tiêu thụ cam quýt thường xuyên có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ, hai tình trạng thường liên quan đến xơ vữa động mạch.
(7) Các loại gia vị
Nhiều loại gia vị như tiêu, gừng, quế và ớt có thể giúp bảo vệ động mạch khỏi sự tắc nghẽn. Các gia vị này có tính chất chống viêm, giúp loại bỏ gốc tự do, giảm kết tụ tiểu cầu trong máu và cải thiện mức lipid trong máu. Bạn có thể thêm chúng vào bữa ăn hàng ngày như súp, bột yến mạch hoặc các món hầm.
(8) Hạt lanh
Hạt lanh, tuy nhỏ bé, nhưng giàu chất xơ, vitamin, khoáng chất (như canxi và magie) và chất béo lành mạnh. Hạt lanh không chỉ cung cấp giá trị dinh dưỡng cao mà còn giúp ngăn ngừa xơ vữa động mạch. Một nghiên cứu gần đây trên thỏ cho thấy hạt lanh có thể giảm tới 40% sự hình thành mảng bám động mạch. Hạt lanh cũng chứa nhiều secoisolariciresinol diglucoside (SDG), một hợp chất lignan chống viêm và giảm cholesterol xấu, hỗ trợ chống xơ vữa động mạch.
(9) Rau họ cải
Việc thêm các loại rau họ cải như bắp cải, bông cải xanh và súp lơ trắng vào chế độ ăn có thể giúp giảm nguy cơ tắc nghẽn động mạch. Nghiên cứu trên 1500 phụ nữ cho thấy việc ăn rau họ cải giúp giảm độ dày trung bình của động mạch (CIMT). Thực phẩm này cũng hỗ trợ giảm tình trạng vôi hóa động mạch và nguy cơ tử vong do các bệnh liên quan đến xơ vữa động mạch.
(10) Củ cải đường
Củ cải đường là nguồn cung cấp nitrat dồi dào, giúp cơ thể chuyển hóa thành oxit nitric, một phân tử tín hiệu quan trọng. Viêm mạch máu là nguyên nhân chính làm giảm sản xuất oxit nitric. Do đó, tiêu thụ thực phẩm giàu nitrat như củ cải đường có thể cải thiện chức năng mạch máu, giảm viêm và ngăn ngừa xơ vữa động mạch.
Đây là toàn bộ nội dung bài viết của Mytour về các loại thực phẩm giúp ngăn ngừa tắc nghẽn động mạch. Cảm ơn quý độc giả đã quan tâm và theo dõi!