Các phương pháp pha cà phê thủ công chủ yếu được phân thành 2 loại chính: (1) full-immersion và (2) pour-over.
- Full-immersion: Ngâm cà phê hoàn toàn trong nước, tương tự như cách pha trà thông thường.
- Pour-over: Rót nước nóng lên bột cà phê xay để chiết xuất, thường sử dụng giấy lọc và thiết bị pha dạng phễu.
Rõ ràng, phương pháp full-immersion dễ thực hiện và ít yêu cầu kỹ thuật hơn, trong khi pour-over cần sự tinh tế hơn để kiểm soát lực rót, thời gian ngâm và mức nước tiếp xúc với cà phê. Thường thì bạn sẽ cần thêm thiết bị hỗ trợ như ấm cổ ngỗng để đạt được kết quả tốt nhất.
Bài viết này sẽ khám phá sâu phương pháp pour-over (còn gọi là “pour over” hoặc “pourover”, tất cả đều mang cùng một ý nghĩa và có thể thay thế nhau trong ngữ cảnh).
Quy trình pha pour-over chuẩn thường bao gồm 2 kỹ thuật chính: Bloom và Pour.
Bloom
Khái niệm ‘bloom’ không phải là nở hoa mà là giai đoạn khởi đầu trong quá trình pha cà phê: Làm ướt lớp bột cà phê xay với một ít nước nóng, sau đó đợi một chút trước khi tiếp tục rót nước.
Khi thực hiện thao tác ‘bloom’ trong pha cà phê pour-over, bạn sẽ thấy hiệu ứng sủi bọt rất đẹp mắt. (Ảnh: planetarydesign)
Có vẻ khó hiểu đúng không? Tại sao không rót nước một lần cho xong mà phải chia thành nhiều bước? Thực tế, thao tác ‘bloom’ giúp cung cấp thêm nhiệt và độ ẩm ban đầu cho cà phê, mang lại hai lợi ích chính:
Thông thường, hạt cà phê để lâu có thể tự giải phóng CO2 theo thời gian, nhưng quá trình này diễn ra khá chậm. Nước nóng kết hợp với nhiệt độ sẽ thúc đẩy quá trình này nhanh chóng hơn.
Hạt cà phê để lâu mà chưa được chế biến (từ 7-10 ngày) sẽ mất gần hết CO2. Tin vui là bạn có thể bỏ qua bước bloom. Tin buồn là cà phê để lâu và thiếu CO2 sẽ mất đi hương vị đặc trưng. Do đó, cần phải lên kế hoạch pha chế vào thời điểm tối ưu, tránh để quá muộn.
Lượng nước dùng trong bước bloom nên gấp đôi lượng cà phê trong cữ pha – đủ để làm ướt lớp cà phê mà không làm ngập hoàn toàn. Sau khi thực hiện bloom, hãy chờ khoảng 30-45 giây hoặc cho đến khi bọt ngưng sủi, rồi tiếp tục bước ‘pour’.
Pour
Bước pour có thể được thực hiện theo hai phương pháp khác nhau:
Rót liên tục (Continuous Pouring)
Phương pháp này rất phổ biến nhờ vào quy trình thao tác đơn giản: Rót nước thành dòng liên tục, chảy từ từ và đều xuống lớp bột cà phê.
Khi đã thành thạo, bạn có thể duy trì dòng nước rót liên tục mà không cần dừng lại để điều chỉnh. Nước cà phê được chiết xuất sẽ từ từ chảy qua giấy lọc vào bình hoặc cốc.
Để thực hiện thành công, bạn nên sử dụng ấm cổ ngỗng (gooseneck kettle), nhờ thiết kế cổ dài và mảnh giúp kiểm soát lực rót và lưu lượng nước một cách chính xác hơn.
Sử dụng ấm cổ ngỗng giúp bạn làm chủ kỹ thuật rót tốt hơn. (Ảnh: Emma Smith)
Khi thực hiện bước pour, hãy đảm bảo rằng nước trong ấm đạt khoảng ¾ dung tích tổng thể. Điều này giúp giữ cho lượng nước không giảm quá nhanh, tránh làm thay đổi lưu lượng rót đột ngột và ảnh hưởng đến nhịp rót của bạn.
Để làm quen với cảm giác rót bằng ấm cổ ngỗng, bạn có thể tập luyện tại nhà theo các bước dưới đây:
Pulsing (Rót ngắt quãng)
Khác với phương pháp rót liên tục, pulsing chia dòng nước thành nhiều nhịp ngắn, xen kẽ nhau. Mỗi nhịp có thể nhanh hay chậm, ngắt nghỉ ngắn hay dài – tùy thuộc vào sở thích và kinh nghiệm cá nhân. Điều này làm cho pulsing trở nên linh hoạt, thú vị và dễ điều chỉnh hơn so với phương pháp rót liên tục.
Thông thường, mỗi lần rót nước, bạn sẽ dùng khoảng 50-60g nước.
Chú ý khi thực hiện pour
- Đừng rót quá nhanh: Lượng nước đổ dồn nhanh sẽ dễ gây tình trạng ngập úng và tắc nghẽn trên bề mặt, cản trở quá trình nước chảy xuống đáy để lọc và chiết xuất cà phê đồng đều.
- Rót nước gần trung tâm: Hãy tập trung rót vào khu vực trung tâm của lớp bột cà phê. Nếu rót ra viền ngoài, nước dễ chảy tràn ra thành phễu giấy lọc, dẫn đến các vấn đề như: (1) Nước không tiếp xúc đều với bột cà phê để chiết xuất hiệu quả, (2) bột cà phê mịn bị cuốn theo nước và tắc ở đáy phễu.
- Rót theo đường tròn: Dù bạn nên chú trọng đến khu vực trung tâm, đừng quên phần viền xung quanh. Hãy lắc cổ tay để “vẽ” nước theo đường tròn, với bán kính to nhỏ xen kẽ, rải đều mọi chỗ trên lớp cà phê. Bạn cũng có thể vẽ hình số 8 hoặc sáng tạo các đường nét đối xứng theo sở thích.
- Đừng bỏ sót cà phê: Trong quá trình rót, bột cà phê có thể bị vón cục và dính ở thành phễu lọc. Nếu gặp trường hợp này, hãy dành 1-2 giây rót thêm nước vào phần bị vón để không bỏ lỡ lượng cà phê chưa được chiết xuất đúng cách.
Xem video hướng dẫn chi tiết về các bước pha cà phê pour-over điển hình:
Người đăng: Trọng Nhân