Khám phá sâu sắc nhân vật ông Sáu trong 'Chiếc lược ngà'

1. Kế hoạch phân tích nhân vật ông Sáu trong 'Chiếc lược ngà'

1.1. Phần mở đầu

Giới thiệu về tác phẩm 'Chiếc lược ngà' và nhân vật ông Sáu.

1.2. Phân tích phần thân bài

+ Hoàn cảnh của nhân vật ông Sáu:

Ông đã tham gia kháng chiến từ khi con gái đầu lòng, bé Thu, còn rất nhỏ, chưa đầy một tuổi.

Ông vắng mặt trong suốt 7, 8 năm và không thể về thăm con. Khi cuối cùng có dịp về thăm nhà trong kỳ nghỉ phép, bé Thu không nhận ra cha.

Tâm trạng: hối hả, hồi hộp chờ đợi gặp con. Ông cảm thấy xúc động sâu sắc, giọng nói run rẩy và gương mặt với vết sẹo đỏ bừng rung lên vì cảm xúc.

Phản ứng của bé Thu: “sững sờ, mở to mắt nhìn”, “bối rối, lạ lẫm”, mặt tái nhợt, chạy vội và kêu thét “Má! Má!” đầy sợ hãi.

→ Hình ảnh này khiến ông cảm thấy đau đớn, chua xót và tuyệt vọng tột cùng vì bị từ chối một cách phũ phàng, nỗi đau của một người cha bị bỏ rơi.

Ông tìm đủ cách để gần gũi bé Thu, nhưng cô bé vẫn bướng bỉnh từ chối nhận ông Sáu là cha và từ chối mọi biểu hiện quan tâm của ông.

Tình tiết căng thẳng: Khi bé Thu hất tung trứng cá khỏi bát khi ông Sáu gắp cho, ông không kìm chế được và đã đánh con, khiến bé chạy sang nhà ngoại vào đêm cuối cùng. Ông Sáu cảm thấy hối hận và dằn vặt vì đã hành động nóng giận.

Hành động giải quyết nút thắt của câu chuyện: bé Thu gọi cha trong giờ chia ly, sau khi được bà ngoại giải thích và hiểu rằng vết sẹo trên mặt ông Sáu là do bị thương trong trận chiến.

+ Bi kịch của việc phải chia ly thêm lần nữa và nỗi ân hận suốt đời: Ngày ông trở về căn cứ, ông chỉ lặng lẽ nhìn con bằng ánh mắt vừa yêu thương vừa buồn bã và nói lời từ biệt “Thôi ba đi nghe con!”. Tiếng gọi “Ba…a…a…ba!” như xé nát không khí, chạm đến trái tim mọi người, bé Thu chạy đến ôm chặt cổ ông Sáu, khóc nức nở và cầu xin “Ba! Đừng đi nữa! Ba ở nhà với con!”.

Hạnh phúc đến với ông Sáu, ông lén lau nước mắt rồi hôn lên tóc con bé với tất cả tình cảm và sự yêu thương.

Trên chiến trường, ông Sáu đã làm chiếc lược ngà với tất cả tình yêu và nỗi nhớ dành cho con.

Trước khi hy sinh, ông nhờ đồng đội đưa chiếc lược cho bé Thu thay cho mình.

1.3. Kết luận

Chia sẻ cảm nhận về tác phẩm và hình tượng nhân vật ông Sáu.

2. Đề bài phân tích nhân vật ông Sáu trong 'Chiếc lược ngà'

Chiến tranh thường gợi nhớ về những mất mát, đau thương, chia ly và cảnh tượng tàn khốc. Tuy nhiên, giữa sự hoang tàn của chiến tranh, tình yêu và tình cảm gia đình vẫn vươn lên mạnh mẽ, làm dịu đi bức tranh u ám. Nguyễn Quang Sáng đã khắc họa một bức chân dung cảm động của người cha và người lính yêu nước trong tác phẩm 'Chiếc lược ngà'. Ông Sáu và con gái bé Thu tạo nên một câu chuyện đầy xúc động qua ngòi bút của nhà văn. Với phong cách viết đa dạng về cuộc sống và con người Nam Bộ, Nguyễn Quang Sáng đã thành công với tác phẩm này, để lại dấu ấn sâu đậm trong văn học cách mạng Việt Nam.

Như bao người khác, ông Sáu lên đường ra trận theo tiếng gọi của tổ quốc, bỏ lại vợ và những đứa con nhỏ. Nỗi xa cách khiến ông luôn khao khát được gặp con gái, niềm mong mỏi này trở thành động lực lớn lao trong suốt tám năm xa nhà. Mỗi khi vợ lên thăm, ông đều hỏi: “Sao anh không cho con bé lên cùng?”. Mặc dù chỉ có thể nhìn con qua những bức ảnh đã cũ, ông vẫn coi chúng là báu vật. Bé Thu từ nhỏ chỉ biết cha qua ảnh và kể từ bà ngoại và mẹ. Dù được bao bọc trong tình yêu thương của gia đình, Thu vẫn cảm thấy thiếu vắng tình cha. Tám năm dài đằng đẵng làm cho tình cảm cha con thêm phần sâu sắc, nỗi nhớ thương dường như trở nên mãnh liệt hơn.

Khi điều ước trở thành hiện thực, ông Sáu được nghỉ phép về thăm con. Trên chuyến thuyền, ông không ngừng nghĩ về khoảnh khắc đoàn tụ với con gái, khiến ông quên cả sự hiện diện của người bạn đồng hành. Khi thuyền cập bến, ông không kìm được sự háo hức, nhảy xuống bờ và kêu lớn: 'Thu! Con'. Ông hối hả bước vào nhà, đôi mắt chờ đợi con gái trong sự xúc động tột cùng. Nhưng thay vì nhận được sự yêu thương, bé Thu lại sợ hãi và bỏ chạy. Ông Sáu đau đớn gọi con, vết sẹo trên má đỏ ửng lên, cảm giác như trái tim bị xé nát, tay ông buông thõng. Dù ông có thể hiểu được phản ứng của bé Thu, nhưng nỗi đau khi bị từ chối là không thể diễn tả hết.

Trong những ngày ở nhà, ông Sáu không dám rời xa con, luôn tìm cách gần gũi và mong chờ tiếng gọi “ba” của con gái. Tuy nhiên, bé Thu vẫn giữ thái độ lạnh lùng, không gọi ông Sáu là “ba”. Khi mẹ yêu cầu gọi ba xuống ăn cơm, bé Thu chỉ đáp lại bằng những câu ngắn ngủi như 'Vô ăn cơm!'. Những lời nói đó như dao đâm vào tim ông Sáu, khiến ông phải giả vờ không nghe để chờ đợi con gái gọi đầy đủ. Sự kiên nhẫn của ông cuối cùng bị phá vỡ khi bé Thu hất trứng ra khỏi bát, ông Sáu không kìm nén được cơn tức giận và đã đánh con. Hành động này phản ánh sự nén nhịn và tình yêu mãnh liệt của ông dành cho con gái.

Ngày chia tay, ông Sáu nhìn bé Thu đứng lặng lẽ ở góc nhà, muốn ôm và hôn con nhưng lại sợ con bỏ chạy, nên chỉ đứng từ xa nhìn con với ánh mắt buồn. Khi bé Thu gọi 'ba', ông không kìm được nước mắt, vừa ôm con vừa dùng khăn lau nước mắt và hôn lên tóc con. Nỗi vui sướng trào dâng khiến ông không thể cầm lòng, và dù muốn giấu nước mắt, ông vẫn để con thấy sự hạnh phúc của mình. Cuối cùng, bé Thu đã gọi “ba” lần đầu tiên, điều này chứng tỏ tình yêu sâu sắc và sự dịu dàng của ông Sáu, dù là một người lính dạn dày chiến trường. Sau bao năm chờ đợi, ông Sáu cuối cùng đã nhận được niềm vui và có thể yên tâm ra đi với trái tim tràn đầy hạnh phúc.

Bi kịch không dừng lại sau khoảnh khắc ông Sáu nghe tiếng gọi 'ba' lần đầu tiên. Đó cũng là lần cuối cùng hai cha con gặp nhau. Khi chia tay, bé Thu chỉ mong được ông mua cho một cái lược. Ông Sáu luôn đau đáu nhớ con và hối hận vì đã lỡ đánh con. Ông đã dồn hết tâm huyết vào việc chế tạo một chiếc lược ngà, mong có thể tặng con món quà này một ngày nào đó. Khi tìm được khúc ngà voi, ông vui mừng như một đứa trẻ, hớt hải chạy về nhà, tay cầm khúc ngà. Ông cẩn thận chế tác từng chiếc răng lược, khắc chữ “Yêu nhớ tặng Thu con của ba”. Chiếc lược trở thành vật kỷ niệm thiêng liêng, chứa đựng bao nỗi nhớ và tình yêu của ông Sáu dành cho con. Đối với ông, chiếc lược ngà là biểu tượng của tình phụ tử thiêng liêng, ông luôn mang theo bên mình để chờ ngày được trao cho bé Thu.

Đáng tiếc, ông Sáu không kịp trở về để trao chiếc lược cho con gái, đã hy sinh trong trận chiến với quân Mỹ - Ngụy. Trong phút giây cuối cùng, ông không còn sức để nói thêm gì, chỉ còn đủ sức trao chiếc lược cho người bạn chiến đấu. Đây là di nguyện không lời nhưng chứa đựng tình cảm sâu sắc hơn cả lời di chúc. Chiếc lược trở thành biểu tượng của niềm tin, ý chí và sức mạnh tình phụ tử. Từ đó, chiếc lược của ông Sáu trở thành di sản, biến người đồng đội của ông thành người cha thứ hai của bé Thu.

Thành công của tác phẩm 'Chiếc lược ngà' không chỉ nằm ở cốt truyện độc đáo và ngôn ngữ giản dị mà còn ở việc Nguyễn Quang Sáng lựa chọn những chi tiết tinh tế như vết sẹo trên mặt ông Sáu hay hình tượng chiếc lược ngà. Tác phẩm truyền tải thông điệp sâu sắc về tình phụ tử và hình ảnh một người lính vừa yêu thương gia đình vừa tận tâm với đất nước, sẵn sàng hy sinh để góp phần vào tình yêu chung của dân tộc.

Thời gian thường mang đến sự suy tàn cho các giá trị tinh thần và vật chất, nhưng qua tác phẩm của Nguyễn Quang Sáng, 'Chiếc lược ngà' và hình ảnh ông Sáu vẫn vượt lên trên quy luật này. Dù hiện tại không còn chiến tranh, tình cảm gia đình vẫn không bị chia cắt. Hình ảnh ông Sáu với tình yêu sâu nặng dành cho con vẫn gây cảm xúc mạnh mẽ trong lòng người Việt. Tác phẩm vẫn giữ nguyên sức mạnh cảm xúc, phản ánh niềm trắc trở và tình cảm của các bậc cha mẹ. 'Chiếc lược ngà' và ông Sáu sống mãi với lịch sử và thời gian, đẹp đẽ và bền bỉ.

Bài viết của Mytour hy vọng đã mang đến cho bạn đọc cái nhìn sâu sắc về nhân vật ông Sáu trong tác phẩm Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng. Cảm ơn bạn đọc đã theo dõi và quan tâm đến bài viết này!