Buzz
1. Sinh lý thận là gì?
Sinh lý thận đơn giản là nghiên cứu về chức năng và hoạt động của thận, giúp chúng ta hiểu rõ nhiệm vụ của thận đối với cơ thể, đặc biệt là trong hệ bài tiết.
Câu hỏi nhiều người thắc mắc khi tìm hiểu về thận là: Sinh lý thận là gì?
Khi tìm hiểu về thận, chúng ta nên chú ý đến các yếu tố như: vị trí, kích thước, cấu tạo và chức năng của thận.
2. Vị trí và kích thước của thận
Người khỏe mạnh có hai quả thận nằm đối xứng qua cột sống, vị trí kéo dài từ đốt sống ngực T11 đến đốt sống lưng L3. Thận nằm sâu trong cơ thể và được bao bọc bởi nhiều lớp cơ, mô bảo vệ.
Một đặc điểm ít được chú ý là: thận phải thường nằm thấp hơn thận trái khoảng một đốt sống do gan nằm ở bên phải chiếm diện tích khá lớn. Bề mặt trước của thận thường bóng và nhẵn, trong khi mặt sau lại sần sùi.
Kích thước trung bình của một quả thận ở người trưởng thành như sau:
- Chiều dài: từ 10 - 12 cm.
- Chiều rộng: từ 5 - 7 cm.
- Độ dày: từ 3 - 4 cm.
Việc xác định vị trí của thận trong cơ thể là rất cần thiết.
Trên thực tế, kích thước của quả thận có thể thay đổi do nhiều yếu tố như: tuổi tác, giới tính và tình trạng sức khỏe.
3. Đặc điểm cấu tạo của thận
Để hiểu về sinh lý thận
Nephron ở vỏ thận và tủy thận có những đặc điểm cấu tạo đặc trưng. Nephron tại vỏ thận thường có quai Henle ngắn, trong khi nephron ở tủy thận có quai Henle dài và cắm sâu vào khu vực tủy thận. Nhiệm vụ của nephron tủy thận là tham gia vào quá trình cô đặc nước tiểu.
3.1. Cấu tạo vỏ thận
Vỏ thận bao gồm các bộ phận như: cầu thận, nang cầu thận, cột thận và nhu mô thận. Đặc điểm cụ thể của từng bộ phận như sau:
Cấu tạo của thận ra sao?
- Cầu thận là hệ thống các mao mạch nhỏ, giống như những chấm đỏ li ti tại vỏ thận. Đường kính trung bình của cầu thận khoảng 0,2mm, đây là nơi diễn ra quá trình lọc máu cho cơ thể.
- Nang cầu thận có cấu trúc giống một chiếc túi lõm, bên trong là các túi mạch, mỗi túi mạch chứa từ 20 - 40 mao mạch, nang cầu thận nối liền với ống lượn gần.
- Cột thận chứa nhiều hạt thận và nằm giữa các tháp thận. Đặc biệt, cột thận là phần vỏ với độ dày trung bình khoảng 4mm.
- Nhu mô thận gồm hai phần chính: phần vỏ ngoài màu đỏ nhạt và phần tủy trong màu đỏ thẫm.
Phần vỏ dày giúp bảo vệ thận và các cấu trúc bên trong, giảm thiểu tác động từ bên ngoài gây tổn thương.
3.2. Cấu tạo tủy thận
Tháp thận có dạng hình nón với đáy hướng về vỏ thận và đỉnh hướng về bể thận. Đây là nơi tập trung các hệ thống mạch máu, dây thần kinh và một số loại mô mỡ. Các bộ phận ở ống thận bao gồm: ống lượn gần, ống lượn xa, quai Henle và ống góp.
4. Vai trò của thận đối với hệ bài tiết và cơ thể
Khi nghiên cứu về sinh lý thận, chúng ta sẽ hiểu rõ hơn vai trò và nhiệm vụ của thận đối với hệ bài tiết nói riêng và cơ thể nói chung. Vậy thận có những nhiệm vụ gì?
Thận tham gia vào nhiều hoạt động quan trọng trong cơ thể
Chức năng chính của thận là tham gia trực tiếp vào quá trình lọc máu và các chất thải, đồng thời hỗ trợ bài tiết nước tiểu. Ngoài ra, thận còn có chức năng nội tiết và tham gia điều hòa thể tích máu trong cơ thể.
4.1. Lọc máu và chất thải trong cơ thể
Vai trò quan trọng nhất của thận là lọc máu và các chất thải trong cơ thể. Khi máu đi qua thận, protein và tế bào máu sẽ được giữ lại, trong khi chất cặn bã sẽ được tách ra khỏi máu, đi vào dịch lọc và tạo thành nước tiểu. Phần nước tiểu chứa chất thải và độc tố sẽ được đào thải ra ngoài cơ thể.
4.2. Bài tiết nước tiểu
Quá trình bài tiết nước tiểu diễn ra tại thận, gồm ba bước: tạo nước tiểu đầu, tái hấp thu dưỡng chất, và chuyển nước tiểu đến bàng quang để đào thải ra ngoài. Nước tiểu đầu gồm các chất điện giải, muối, đường, nước và chất thải. Sau đó, ống thận lọc thêm một lần nữa để tái hấp thu các dưỡng chất như natri và glucose, trong khi các chất thải như creatinine và urea sẽ được tách ra để tạo thành nước tiểu.
Nước tiểu sau khi được tạo thành sẽ đi qua ống góp, bể thận, ống dẫn nước tiểu, rồi tập trung tại bàng quang và được thải ra ngoài khi bàng quang đầy.
4.3. Điều hòa thể tích máu
Trong quá trình tạo nước tiểu, thận còn đảm nhiệm việc kiểm soát lượng dịch ngoại bào, giúp điều hòa thể tích máu trong cơ thể.
4.4. Chức năng nội tiết
Ít ai biết rằng thận còn có chức năng nội tiết, cụ thể như sau:
- Thận sản xuất hormone Renin để kiểm soát huyết áp và duy trì áp lực máu ổn định.
- Thận tham gia vào quá trình sản xuất Erythropoietin, kích thích tủy xương tạo hồng cầu, đặc biệt trong trường hợp oxy mô bào có dấu hiệu giảm.
- Thận cũng chuyển hóa vitamin D3 và glucose khi không được cung cấp từ nguồn carbohydrate,…
5. Địa chỉ thăm khám và kiểm tra chức năng thận uy tín
Kiểm tra thận định kỳ là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe. Nên tìm hiểu và lựa chọn các đơn vị y tế uy tín như chuyên khoa Tiết niệu tại Hệ thống Y tế Mytour. Mytour có đội ngũ chuyên gia, bác sĩ và nhân viên y tế giàu kinh nghiệm và chuyên môn, luôn mang lại sự tin tưởng cho khách hàng khi thăm khám và điều trị.
Mytour là địa chỉ y tế uy tín với đội ngũ nhân sự và cơ sở vật chất chất lượng
Cơ sở vật chất của Mytour được đánh giá cao với việc nhập khẩu nhiều thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như máy X - quang, máy siêu âm, nội soi, CT Scan, MRI từ các nước Mỹ, Đức và Thụy Sỹ. Đặc biệt, Mytour còn có Trung tâm Xét nghiệm đạt chuẩn quốc tế với các chứng chỉ ISO 15189:2012 và CAP (Hoa Kỳ).
